Türk Hava Kurumu’nun Son Dönemdeki Orman Yangınlarına Müdahale Edemeyen Uçaklarının Yandex Üzerinden Uydu Görüntülenmesine Engel Getirdiği İddiası Doğru Değil
Türk Hava Kurumu (THK) hangarlarında bekleyen uçakların yer aldığı bölgenin uydu görüntülerinin Yandex Haritalar tarafından sansürlendiği iddiası DOĞRU. Ancak, bu durum YENİ DEĞİL. Yandex Haritalar, Türkiye’deki askeri tesislerin uydu görüntülerini DAHA ÖNCEDEN DE buzlayararak sunuyordu.
İddianın kaynağı haber girişimleri, yaygınlaşmasına yol açan paylaşımlar şu şekilde:
“Türk Hava Kurumu, Yandex üzerinden uydu görüntülenmesine engel getirdi. Dün, bazı sosyal medya kullanıcıları hangarlarda bekleyen THK uçaklarını paylaşmıştı.”
“THK uçaklarının bekletildiği alanın uydu görüntülerde ortaya çıkmasının ardından Yandex’e sansür getirildi. Türk Hava Kurumu’na ait bölgeler, harita üzerinde böyle sansürlendi.”
“Orman yangınları devam ederken yangın söndürme uçaklarının bulunduğu hava kurumu hangar görüntülerine sansür getiren ülke sizce hangisi?”
Türk Hava Kurumu envanterindeki CL-215 model 9 yangın söndürme uçağının üretim ve THK’da hizmete giriş tarihleri (Arda Mevlütoğlu tarafından) açık kaynaklar üzerinden şöyle derlenmişti:
Ankara Etimesgut ilçesinde yer alan THK Türkkuşu Kampüsü ve Türk Hava Kurumu Üniversitesi’nin de yer aldığı lokasyon, Yandex Haritalar üzerinden görüntülendiğinde uydu görüntüsünün sansürlendiği görülebiliyor.
2018 yılında Yandex’in harita servisi, buzlama tekniği ile Türkiye’deki bir dizi askeri tesisin yerini ifşa ettiği gerekçesiyle sosyal medyada eleştirilmişti.
Haritalarda buzlanarak gösterilen tesislerden birçoğunun bilinen yerler olduğu, buzlanarak gösterilmelerininse bu yerlerin askeri bir işlevinin olduğu anlamına geldiği ileri sürülmüştü.
Yandex bu eleştirilere yayımladığı açıklama ile yanıt vermiş, buzlamanın Türkiye’deki ilgili makamlar ile işbirliği içinde ve yasalara uygun şekilde gerçekleştirildiğini belirtmişti. Yandex’in basına yansıyan açıklama metni şu şekilde:
“12 Aralık 2018 tarihinde bazı yayın organlarında yer verilen haberde, Yandex Haritalar üzerinde Türkiye’deki bir dizi askeri tesise buzlama tekniği uygulandığı belirtilmiştir. Haberin ifade edilme şekli ve başlığı, Yandex’in harita servisiyle ilgili yanlış bir izlenim oluşturmaktadır.
Yandex’in Türkiye’de sunmuş olduğu tüm hizmetler Türk mevzuatı ve yargı kararları ile uyumludur. Bu kapsamda, kurum ilkemiz olarak her ne olursa olsun Türk yasalarına ve Türk yargısına ticari menfaatlerin önünde yer vermekteyiz. Türkiye’deki ilgili makamlar ile de her zaman iş birliği içerisinde çalıştığımızı belirtmek isteriz.”
Yandex Haritalar, bu açıklamasında aktarıldığı üzere, Türkiye’de yer alan askerî tesisleri ya da yüksek güvenlikli addedilen bazı bölgeleri sansürleyerek aktarmaktaydı. Bu yeni bir uygulama değil.
Örneğin Yandex, Anıtkabir’in uydu görüntüsünü de blurlu şekilde aktarıyor.
İstanbul Atatürk Havalimanı’nın yanındaki askerî tesisleri de…
Birbirinden farklı harita sağlayıcıları belirlenmiş alanların buzlanmasına ilişkin farklı politikalar uygulayabiliyor.
Yandex’in buzladığı THK Türkkuşu Kampüsü ve çevresindeki bölge Google, Bing, Apple gibi diğer haritalarda açık şekilde aktarılıyor.
Yandex:
Yandex’de sansürlü THK Türkkuşu Kampüsü’nün görülebildiği diğer haritalardan örnekler şöyle sunulabilir.
Unutulmaması gereken bir husus: Bu gibi ücretsiz servis sunan haritaların uydu görüntüleri güncel olmayabilir. Ekranın sağ alt köşesinde, uydu görüntüsünün kaydedildiği tarihi görebilirsiniz.
Orman yangınlarının gözlemlendiği ilk günden bu yana THK envanterindeki uçaklara dair paylaşılan uydu görüntüleri arasında Yandex Haritalar’dan bir görselin HİÇ PAYLAŞIL(A)MAMIŞ olmasının sebebi bu durumdur.
Malumatfuruş @malumatfurusorg · 1 sa Etimesgut’taki THK Kampüsünün Yandex tarafından buzlanmış olması son günlerde yaşanan yangınlara müdahale edemeyen uçakların görüntülenmesinin engellenmesi ile ilgili değil, çevresinde bulunan askerî tesislerle ilgili.
Sosyal medyada, THK envanterindeki yangın söndürme uçaklarının tespit edildiği birçok uydu görüntüsü paylaşılmıştı. Bu gibi görsellerde sıklıkla Google Haritalar, Google Earth, Apple Haritalar gibi kaynaklara başvurulmuştu.
Bu gibi görsellerde sıklıkla Google Haritalar, Google Earth, Apple Haritalar gibi kaynaklara başvurulmuştu.
Görsel: @portovecchiaaa pic.twitter.com/lImqzh0qw7
— Malumatfuruş (@malumatfurusorg) August 3, 2021
Açık kaynaklar üzerinden benzer uydu görüntülerine nasıl erişilebileceğine daha önce değindiğimiz incelememize göz atabilirsiniz.
