Vatandaşların Ucuz Et İçin Et ve Süt Kurumu Önünde Sabah Ayazda ve Karanlıkta Beklerken Görüntülendiği Fotoğraf 2022 Yılı Aralık Ayından
Küresel gıda fiyatları % 10 gerilerken ülkemizde TÜİK verilerine göre % 72 artış gösterdi. Gıda enflasyonuna katkı sunan başlıca kalemlerden biri et fiyatları oldu. Vatandaşların et fiyatlarındaki artış ve alım gücündeki erime karşısında Et ve Süt Kurumu mağazaları önünde uzun kuyruklar oluşturduğu görüntüler basına ve sosyal medyaya yansımaya başladı. Bu görüntülerin en çarpıcı olanlarından biri, 2022 yılı Aralık ayında Gazete Oksijen ekibi tarafından Ankara’da henüz gün ağarmadan sabahın erken saatlerinde kaydedildi.
Küresel gıda fiyatlarının düştüğü bir dönemde ülkemizde gıda fiyatları arz, tedarik ve piyasa yapısındaki yetersizlikler gibi nedenlerle güçlü artış eğilimini sürdürüyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri izleyen FAO Gıda Fiyat Endeksi 2023 yılını önceki yıl seviyesinin yaklaşık % 10 altında kapatırken aynı dönemde TÜİK gıda fiyat endeksine göre ülkemizde gıda fiyatları % 72 artış gösterdi.
Ülkemizde gıda enflasyonu 2023 yılını % 72,01 ile (TÜİK’in 2023 yılı için açıkladığı yüzde 64,7 seviyesindeki) manşet enflasyonun üzerinde tamamladı (Enflasyon Raporu 2024 – I (8 Şubat 2024).
Gıda enflasyonuna katkı sunan başlıca kalemlerden biri et fiyatları oldu.
Karkas et fiyatlarında gözlenen yükselişin etkisi kırmızı et fiyatlarında hissedildi ve yaşanan artışlar şarküteri işlenmiş et ürünleri fiyatlarına da eş zamanlı olarak yansıdı.
Et fiyatlarındaki yükselişi sınırlamak amacıyla Et ve Süt Kurumu (ESK) 26 Aralık 2023 tarihinde itibaren -kırmızı et piyasalarını dengeleme ve düzenleme görevi kapsamında- kırmızı et endüstrisi alanında (şarküteri üretimi yapan) faaliyet gösteren firmalara, kesimlik sığır satışı yapacağını duyurdu.
Ancak bu adım da kırmızı et fiyatındaki yükselişi durduramadı.
Son bir haftada ESK hariç kırmızı et fiyatlarına son bir haftada ortalama %5,9 oranında zam yapıldı. ESK dahil edildiğinde ise artış oranı %4,95 oldu.
Enflasyonun etkisiyle satın alma gücü giderek gerileyen vatandaşlar Et ve Süt Kurumu’nun gerek kendi mağazalarında gerekse protokol ile işbirliği yaptığı Tarım Kredi Kooperatifi Marketleri’nde yaptığı indirimli et satışlarına daha fazla ilgi göstermeye başladı.
Vatandaşların ucuz et alabilmek için sabahın erken saatlerinde farklı kentlerimizdeki Et ve Süt Kurumu satış mağazaları önünde uzun kuyruklar oluşturduğu farklı görüntüler basına ve sosyal medyaya yansıdı.
“Ucuz et kuyruğu” görüntülerinin en çarpıcı olanı Et ve Süt Kurumu mağazası önünde sabahın erken saatlerinde daha hava aydınlanmadan kuyruğa giren vatandaşların görüntülendiği aşağıdaki fotoğraf.
Bahsi geçen fotoğraf son günlerde yeniden yaygın şekilde paylaşılmaya başlandı.
LAFyon (@clairdelunexq_s): “Eskileri siz bilmezdiniz herşeyi kuyrukta bekliyerek alıyorduk diyenler, Etin tadını hatırlamak için sabahın dördünde ucuz et kuyruğuna girmişler.. Ne diyelim kınadığını yaşamadan kimse ölmeyecek..”
Eskileri siz bilmezdiniz herşeyi kuyrukta bekliyerek alıyorduk diyenler,
Etin tadını hatırlamak için sabahın dördünde ucuz et kuyruğuna girmişler..
Ne diyelim kınadığını yaşamadan kimse ölmeyecek.. pic.twitter.com/u1ZOlEpFgo
Et ve Süt Kurumu Satış Mağazası önünde ucuz et kuyruğunun bahsi geçtiğinde sıklıkla ve yaygın şekilde alıntılanan fotoğraf güncel değil, 2022 yılı Aralık ayından.
Ankara Kızılay’da vatandaşların henüz gün aydınlanmadan Et ve Süt Kurumu’nun kapısında 1 kilo et alabilmek için sırada beklediği an Gazete Oksijen ekibi tarafından fotoğraflandı.
Gazete Oksijen’in “1 kilo kıyma için saatlerce bekliyorlar” başlıklı 31 Aralık 2022 tarihli haberinde sabah 05.00’te kuyruğa girmeye başladıktan sonra saat 07.00 sularında marketin açılmasını bekleyen vatandaşların durumu şu cümlelerle aktarıldı:
“Et ve Süt Kurumu’nun kapısında sabahın çok erken saatlerinde kuyruğa giren vatandaşlar bir kilo eti daha uygun fiyata alabilmek için saatlerce beklemeyi göze alıyor. Onca bekleyişten sonra her üründen sadece birer kilo alabilecekler, o da eğer kalırsa”
“Ankara, Kızılay… Saat sabah 06.40… Gün henüz aydınlanmamış, sıcaklık sıfırın altında ama hissedilen soğuk çok daha fazla. Çankaya Belediyesi’ne komşu Et ve Süt Kurumu’nun (ESK) kapısında uzayıp giden bir kuyruk var. Çoğu yaşlı vatandaşlar. Arada tek tük gençler, orta yaşlılar göze çarpıyor. Kadınların sayısı biraz daha az. Kimisi sabahın 05.00’inde girmiş…”
“Ankara’da toplam 4 ESK mağazası var: Kızılay, Sincan, 100. Yıl ve Ulus’ta. Hepsinde de durum aynı. İş kuyruğa girmekle de bitmiyor. Kuyruk bitip mağazanın içine girildiğinde de yüzde yüz hedefe ulaşma garantisi yok. Sistem şöyle: Önce kuyruğa giriyor ve saat 07.00 sularında marketin kapısının açılmasını bekliyorsunuz. Bekleyenler numaratörden sıra numarası alıyor. Saat tam 09.00’da mağaza faaliyete geçiyor. Müşteriler onarlı halde içeri alınmaya başlanıyor. Ancak içeri girdiğinizde istediğiniz üründen istediğiniz kadar alamıyorsunuz. Et ürünlerinde kişi başı 1’er kiloluk satın alma sınırı var. Bir kişi her ürün kaleminden sadece bir kilo satın alabiliyor.”
Çarpıcı fotoğraf ilgili dönemde basın organlarında “Et ve Süt Kurumu önünde kuyruk: Gün aydınlanmadan 1 kilo kıyma alabilmek için saatlerce sıra bekliyorlar“, “Ankara’da sabahın ayazında ve karanlığında 4 saat süren ucuz et kuyruğu” ve “Türkiye 2023’e böyle giriyor: 1 kilo ucuz kıyma için kuyruğa girdiler” gibi başlıklarla sunuldu.
