Marmaris Sahilinde Vatandaşlar Tarafından Paspasla Kovulan Canlı, Köpek Balığı Değil Akdeniz Zarganası
4 Temmuz 2022 günü ABC Gazetesi, yayımladığı “Marmaris Sahili’nde Köpekbalığı” başlıklı “özel” haberinde denizde yüzen vatandaşların köpek balığını süngerli yer silme paspası ile kafasına vurarak kovduğu ileri sürülmüştü.
Düzeltme geçilen aktarımda vatandaşların deniz canlısını uzaklaştırmak için kullandığı gerecin süngerli yer silme paspası değil deniz tırmığı olduğu belirtilmişti.
GÜNCELLEME Marmaris sahilinde köpekbalığı: Vatandaş köpekbalığını deniz tırmığı ile kafasına vurarak kovdu pic.twitter.com/2vQzHONsOJ
ABC’nin özel haberine göre denizdeki yurttaş, elindeki uzun paspası köpekbalığına doğru uzattıktan sonra kafasına vurdu. Köpekbalığı da kafasına aldığı darbelerin ardından hızlıca denizin derinliklerine doğru kaçtı.”
Haber sitelerinde “Köpek balığı paniği” başlığıyla sunulan aktarımın aksine, geçtiğimiz hafta sonu Marmaris Belediyesi’nin Atatürk Caddesi’nde bulunan Mavi Bayraklı halk plajında kaydedilen görüntüde vatandaşların paspas ile uzaklaştırmaya çalıştığı canlı köpek balığı değil Akdeniz Zarganası (Tetrapturus belone).
Marmaris Haber, “Marmaris Plajında Kılıç Balığını Köpek Balığı Zannedenler Panikledi” başlıklı haberinde görüntünün gerçek arka planına şöyle değinilmiş:
“Yapılan araştırma ve görgü tanıkların ifadelerine göre videoda görünenin köpekbalığı değil yumurtlama yaptıktan sonra yolunu kaybeden kılıçbalığı olduğu ortaya çıktı.”
“Açıkta yüzen vatandaşlar deniz üzerinde bir yüzgeç görerek köpekbalığı diyerek panik yaptı. Bu sırada bir kişi su sporlarından aldığı paspas sapı ile denize girerek yüzgecinden vurup uzaklaştırdı. Yaşanılan o anlar tatile gelen bir vatandaş tarafından cep telefonu ile çekilerek sosyal medya platformlarına ve yayın kuruluşlarına gönderildi. ABC adlı dijital bir yayın organı görüntüleri alarak “Köpekbalığı paniği” adı altında servis etti.”
“Marmaris’te köpek balığını paspasla kovaladılar” başlığıyla haberleştirilen görüntüye ilişkin yaptığı açıklamada Muğla Sıtkı Koçman Üni. Öğretim Görevlisi Dr. Yasin İlemin görülen canlının köpek balığı olmadığını şöyle aktarmıştı:
“O hayvan köpekbalığı değil! AKDENİZ ZARGANASI (Tetrapturus belone) sırt yüzgecinden (dorsal yüzgeç) dolayı köpekbalığı ile çok karıştırılıyor. Deniz yüzeyinde görünen her sırt yüzgeci+
köpekbalığına ait değildir. Yunus türü olabilir. Bir Akdeniz zarganası olabilir. Akdeni zarganası sırt yüzgeci daha dik ince ve kafaya yakın olur kıyıdaki balıklar ile beslenir
Bölgede görülen kum köpekbalığı yüzgeci ise daha basık ve üçgen. Kum köpekbalığı (Carcharhinus plumbeus) insana saldırmaz. Akdeniz Zarganası da saldırmaz…
konu hakkında üniversitem @muglaedutr öğretim üyesi @HalitFILIZ_ hocam bölgede ve Gökova körfezinde köpekbalıkları ve diğer türler üzerine yıllardır çalışmalar yürütür.
Her zaman yazdık, çizdik, söyledik ve çok yorulduk. Yine de bu vesile ile dile getirelim. Ülkemiz basını @anadoluajansi , @dhainternet , @ihacomtr ve daha burada yazamadım. Çevre ve doğa haberlerini geçmeden önce mutlaka konusunda uzman akademisyenlerimiz ile irtibata geçin+
ayrıca mutlaka ajanslarınızda mutlaka bir çevre ve doğa editörü olsun, onların süzgecinden geçsin, gerekirse onlara eğitim aldırın, bu tarz yanlış haberler bilgiye aç toplumumuzu içinden çıkılmaz yanlışlara sürüklüyor ve bu yanlışlar kalıplaşınca düzeltmesi çok zor oluyor…
Marmaris Belediyesi de görüntüye ilişkin “Halk plajında görülen ve köpekbalığı zannedilen balığın Akdeniz Zarganası olduğu anlaşılmıştır.” duyurusu geçti. Belediye’nin Twitter hesabından yapılan paylaşım şu şekildeydi:
“Duyuru! Halk plajında görülen ve köpekbalığı zannedilen balığın Akdeniz Zarganası olduğu anlaşılmıştır. Uzmanlara göre zararsız bir hayvandır. Bu yüzden denize girerken yanınıza paspas sopası almanıza gerek yoktur.”
Marmaris Belediyesi Halk Plajı’nda Su Sporları İşletmecisi Şaban Altınbaş, görülen canlının kılıç balığı olduğunu şöyle aktarmıştı:
“Köpekbalığı değil kılıçbalığıdır. Küçük balıkları kovalarken kendini göstermiş. İnsanlar bu tür şeyleri aldırış etmesin doğru ve gerçekçi bir haber değildir. Korkmadan, sıkılmadan tatile gelebilirler. Kılıçbalıkların yumurtlama dönemleri. Yumurtladıktan sonra güzergâhlarını kaybederek kıyıya gelebiliyorlar. Veya aç oldukları için küçük balıkları kovalıyorlar. Endişe edecek bir şey yok”
Turizmcilerin ve işletmecilerin doğrulamadan aktarılan bu görüntüye dair haberlere şu sözlerle tepki gösterdiği basına yansıdı:
“Ne yazık ki herkes gazeteci olmuş. Görüntü çekip yayın organlarına gönderiyor ve o editörlerde araştırmadan kelime cambazlıkları ile haber yapıyorlar. Şu anda turist ve tatilciler ciddi endişe yaşadı. Bu tür asılsız haberler Marmaris turizmine ciddi zararlar vermekte.”
