2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün Harf İnkılâbıyla yeni nesillerin geçmişle, milletimizin Arap-İslâm dünyasıyla bağını koparmanın ve dinin toplum üzerindeki etkisini azaltmanın hedeflendiğini belirten (yukarıdaki resimde ve aşağıdaki metinde yer alan) ifadeleri söylediği iddia edilir:
“Harf devriminin tek amacı ve hattâ en önemli amacı okuma yazmanın yaygınlaşmasını sağlama değildir. Devrimin temel gayelerinden biri yeni nesillere geçmişin kapılarını kapamak, Arap-İslâm dünyası ile bağları koparmak ve dinin toplum üzerindeki etkisini zayıflatmaktı. Yeni nesiller eski yazıyı öğrenemeyecekler, yeni yazı ile çıkan eserleri de biz denetleyecektik. Din eserleri eski yazıyla yazılmış olduğundan okunmayacak, dinin toplum üzerindeki etkisi azalacaktı (Kaynak: İ. İnönü. Hatıralar C. 2, s. 223)”
“İnternette yazıyorsa doğrudur” mantığıyla hareket eden ve Harf İnkılâbından hazzetmeyen kitleler tarafından gerçek kabul edilip paylaşılsa da, bu söz İsmet İnönü’ye ait değildir.
Anılan sözlere ilişkin kaynak olarak İsmet İnönü’nün Hatıralar adlı kitabının 2. cildinin 223. sayfası gösterilmiş. İsmet İnönü’nün hatıratını oluşturan bu kitap, Bilgi Yayınevi tarafından 1985 yılında iki cilt, 2006 yılında ise tek cilt olarak yayınlanmıştı. Tek ve çift cilt olarak yayımlanan bu eserin ilgili sayfaları (223 ve 485) incelendiğinde İsmet İnönü’nün bu ya da benzer anlama gelebilecek bir ifade söylemediği görülmektedir.
İsmet İnönü Vakfı, Harf İnkılâbı hakkında paylaşılan sözlerin İsmet İnönü tarafından söylendiği iddialarını yalanlayan bir açıklama yayınlamıştı. İlaveten, Murat Bardakçı ve Orhan Bursalı da bu sözlerin İsmet İnönü’ye ait olmadığını aktaran köşe yazıları kaleme almıştı.
Bu şehir efsanesinin nasıl oluştuğuna dair bir araştırma yaptığımızda, ilk izlerine 2005 yılı içerisinde rastlanıldığı anlaşılıyor. İnternette ilk kez 2004 yılı Mart ayında “Batıya Baka Baka Battık” adlı bir Facebook sayfasında montaj bir görselle birlikte paylaşıldığı görülüyor. Yani, 2004 yılı öncesinde bu hurafeye dair internet aleminde tek satır iddia yok iken, ahlaksızlığı ilke edinmiş bir şahsın montajı ile birlikte İsmet İnönü’ye bu söz itham edilir hale gelmiş. Daha sonra da araştırmaktan ve teyit etmekten imtina etmeyi alışkanlık haline getirmiş sosyal medya kullanıcıları ile köşe yazarları sayesinde “gerçek” olarak addedilir hâle dönüşmüş.
Vaziyet böyle iken yazılarında İsmet İnönü’ye ait olmayan sözlere köşesinde yer vererek İnönü üzerinden Harf İnkılâbını eleştirmeye çalışırken rezil olan köşe yazarlarını ifşa edelim:
- Yeni Şafak Gazetesi‘ndeki “Dil Devrimi cinayeti ve Osmanlıca meselesi” başlıklı 8 Aralık 2014 tarihli yazısıyla Yusuf Kaplan.
- Star Gazetesi‘ndeki “İnönü’nün itirafı, Atatürk’ün pişmanlığı” başlıklı 11 Ocak 2015 tarihli yazısıyla Resul Tosun.
- Yeni Akit Gazetesi‘ndeki “Harf devriminin en önemli amacı…” başlıklı 20 Mayıs 2013 tarihli yazısıyla Yavuz Bahadıroğlu.
- Radikal‘deki “Osmanlıca’yı neden yasakladılar?” başlıklı 12 Aralık 2014’teki yazısıyla Oral Çalışlar.
- Haber7‘den “Harf Devrimi’nin sebebi neler imiş meğer!..” başlıklı 8 Aralık 2014 tarihli yazısıyla Ekrem Kızıltaş.
- Türkiye Gazetesi’ndeki 25 Kasım 2014 tarihli “Harf Devrimi Hakkında” başlıklı yazısıyla M. Necati Özfatura.
- Yeni Şafak Gazetesi’ndeki “Osmanlıcaya karşı olanların zihni arka planı” başlıklı 11 Aralık 2014 tarihli yazısıyla Kevser Topkar.
- Akşam Gazetesi’ndeki 7 Aralık 2014 günkü “Mesele ‘eski yazı’ değil, hala anlayamadık mı?” başlıklı yazısıyla Atıf Hüseyin.
- Haber Gazetesi’nden “Bir İnkılabın Yıldönümü ve Tartışmalar” başlıklı 3 Kasım 2017 tarihli yazısıyla Osman Kara.
- Denge’den “Ey ‘Agop-Ataç Hastası’ Yüzün ‘Meşin mi’ Senin?!../1” başlıklı 3 Ocak 2018 tarihli yazısıyla Ali Kayıkçı.
- Milat Gazetesi’ndeki “Harf devrimi neydi? Ne değildi?” başlıklı 4 Mart 2014 tarihli yazısıyla Şükrü Kahraman.
Yurttan köşe yazarı manzarası…
* Bu şehir efsanesine ilişkin Tıbbiyelihikmet.wordpress.com ve Teyit.org‘un yazılarından istifade edilmiştir.
Bir yanıt bırakın