Coca Cola’nın Gizli Formülü Hakkında İddialar

Coca-Cola’nın Gizli Formülünü Sadece 2 Kişinin Bildiği ve Bu Kişilerin Düşme İhtimaline Karşı Aynı Uçakta Seyahat Etmelerine İzin Verilmediği İddiası Doğru Değil

Coca-Cola’nın dünya genelinde büyük bir başarı elde eden gazlı meşrubatın gizli tarifi sır olarak korunuyor ve sadece 2’den fazla ama sınırlı sayıda insan tarafından biliniyor.  

Daha önce Malumatfurus.org‘da Coca Cola’nın Noel Baba’yı bugünkü haline getirdiği ve bir reklam figürü olarak ilk kez kullandığı iddiasını, Coca-Cola’nın 1936 Berlin Olimpiyatları esnasında kullandığı reklam afişi olduğu iddiasıyla paylaşılan görseli, Coca-Cola’yı 48 saat daha almazsak firmanın iflas edeceğini açıkladığı iddiasını ve Coca-Cola’nın logosunun tersten okunduğunda “Muhammed yok, Mekke yok” ya da “Allah yok din yalan” anlamına geldiği iddiasını ele almıştık.

Bugünkü konumuz, Coca-Cola’nın “gizli tarifini” hayatta sadece iki kişinin bildiği ve bu formülü bilen 2 kişinin düşme ihtimaline karşı aynı uçakta seyahat etmelerine izin verilmediği iddiası…

Coca-Cola, 1886 yılında Amerikalı eczacı John Pemberton tarafından bulundu. Pemberton, orijinal formülasyonu olan “Pemberton’s French Wine Coca” adlı bir içecek hazırladı. Daha sonra, bu formülasyonun içerdiği alkol yasağına tabi olduğu için içeceği değiştirdi ve “Coca-Cola” adını verdi. 1891 yılında Asa Candler, tarifin münhasır haklarını satın aldı ve Coca-Cola Company’i kurdu. 1919 yılında Earnest Woodruff ve bir grup yatırımcı, bir krediyle şirketi Asa ve ailesinden satın aldı. Satın alım için kredinin teminatının bir parçası olarak Asa Candler’ın oğlunun yazdığı ve New York’taki Guaranty Bank’ta güvenli bir kasada saklanan Coca-Cola’nın formülünü sundu. Woodruff, 1925 yılında krediyi geri ödedikten sonra Coca-Cola’nın formülünün yazılı olduğu kağıdı Atlanta’daki Trust Company Bank’ın kasasına yerleştirdi. 2011 yılında 125. yıl dönümünü kutlayan Coca-Cola, gizli formülünü World of Coca-Cola’daki bir kasaya taşıdı. Günümüzde Coca-Cola’nın formülü ve diğer ticarî sırları, şirketin merkezi olan Amerika Birleşik Devletleri’nin Georgia eyaletindeki Atlanta kentinde bulunan Coca-Cola Şirketi’nin genel merkezinde muhafaza edilmektedir.

Coca-Cola’nın gazlı meşrubatının sırrı, fiziksel güvenlik önlemleri, erişim kısıtlamaları ve yasal korumalarla korunmaktadır.

Rekabet avantajını ve marka değerini korumak adına Coca-Cola’nın formülü, sadece birkaç seçkin çalışan tarafından bilinmektedir ve bu çalışanlar Coca-Cola’nın merkezinde sıkı bir gizlilik sözleşmesi imzalamıştır. Şirket, bu çalışanların dışında kalan personelin formülle ilgili bilgiye erişimini sınırlamaktadır.

Coca-Cola şirketi, formülün gizliliğini sağlamak için yasal yollara da başvurmaktadır. Farklı pazarlarda benzer tatları sunmaya çalışan rakip ürünlere karşı hukuki süreçler başlatabilmekte ve ticari sırlarını koruma amacıyla çaba sarf etmektedir (Geçmişte, Coca-Cola’nın gizli formülünü içeren şirket bilgilerini çalıp başka firmalara satmaya çalışan çalışanlar yakalanıp yargılanmıştı).

2011 yılında gizli formülün tespit edildiği şayiasının yayılmasının ardından açıklama yapan bir Coca-Cola yetkilisi, “Formülasyonumuz, şirketimizin en değerli ticari sırrıdır ve bu formülü açıklamayacağız.” (“Our formulation is our company’s most valued trade secret, and we will not be coming forward with that formula.”) ifadelerini kullanmıştı.

Kamuya açıklanmayan bu formülü muhafaza etmek için Coca-Cola şirketinin aldığı önlemler arasında gizli tarifi bilen 2 kişinin aynı uçağa binemediğinin yer aldığı da iddia edilmektedir.

Coca-Cola’nın gizli formülünü bilen 2 kişinin aynı uçağa binemediği iddiası geçmişe dayanıyor.

ABD’de 1985 yılında Delaware Bölge Mahkemesi’ne sunulan görüşte gizli formülün 2 kişi tarafından bilindiği ve bu kişilerin aynı uçuşta bulunmasına izin verilmediğinin belirtildiği görülüyor.

Mark Pendergrast’in 1993 yılında çıkan “Tanrı, Ülke ve Coca-Cola İçin” (“For God, Country and Coca-Cola”) adlı kitabında bu aktarımda bulunmuş.

ABD’li fikri mülkiyet uzmanı avukat Van Lindberg, “Fikri Mülkiyet ve Açık Kaynak” (“Intellectual Property and Open Source“) adlı kitabında “Coca-Cola şirketinin resmi politikası, formülün aynı anda yalnızca iki kişi tarafından bilinmesidir.” ifadelerine yer verip mevcut durumda formülün 2’den fazla kişi tarafından bilindiğini belirtmiş.

Coca-Cola, yaygınlık kazanmasıyla birlikte gizli formülü ile ilgili iddiaları bir reklamında kullanmıştı. 2009 yılında yayınlanan reklamda, Coca-Cola’nın gizli formülünü sadece 2 kişinin bildiği, bu kişilerin de gizli tarifin sadece yarısını bildiği, bu 2 kişiden birine bir şey olması durumunda Coca-Cola’nın var olamayacağı aktarılıyordu. Elbette, Coca-Cola’nın gizli formülünün yarı yarıya 2 kişi tarafından biliniyor olması firma açısından alınamayacak bir risk.

Coca-Cola, Atlanta’daki World of Coca‑Cola’nın kasasında saklanan bir kağıt parçasına yazılı olan gizli formül hakkında farklı içerikler de paylaştı.

Yönetici ve çalışan sayısı ile faaliyette bulunduğu ülke kapsamı göz önünde bulundurulduğunda Coca-Cola gibi küresel bir şirketin “olağanüstü değerli” formülünün yalnızca 2 kişi tarafından biliniyor olması hayatın olağan akışına uygun değil. Coca-Cola’nın güvenlik gerekçesiyle formülünü sadece 2 kişinin bilmesine izin vererek küresel ölçekte devasa hacimde üretim yapması mümkün değil.

Coca-Cola tarafından yapılan açıklamalar da, gizli tarifin (2 kişiden daha geniş) “küçük bir grup” tarafından bilindiği yönünde.

Türkiye merkezli 10 ülkelik ağa ürün dağıtan Coca-Cola İçecek (CCI) tarafından yürütülen Coca-Cola’nın firma hakkında yöneltilen sorulara yanıt verdiği “Merak Ettim” adlı internet sitesinde, “gizli formül” ve “gizli formülü bilen 2 kişinin aynı uçakta uçamadığı” iddiaları hakkında şu açıklamalar sunulmuş:

“Coca-Cola’nın orijinal formülü Atlanta’daki müzemizde saklanmaktadır. 134 yıldır gizli formülümüzü başarılı şekilde saklayabilmemizin nedeni detayları paylaşmadan en iyi şekilde koruyabilmektir.”

“Coca-Cola’nın orjinal formülü Atlanta’daki müzemizde saklanmaktadır. 128 yıldır gizli formülümüzü başarılı şekilde saklayabilmemizin nedeni detayları paylaşmadan en iyi şekilde koruyabilmektir. Sorunuzun yanıtını detaylı bir şekilde sizinle paylaşamamızın da nedeni de budur.  Coca-Cola’yı kendine özgü tadı ile tüketicilerimizle uzunca yıllar paylaşabilmek adına bizi anlayışla karşılayacağınızı düşünüyoruz.”

“Coca-Cola’nın içerisinde ambalajların üzerinde de yazdığı gibi su, şeker veya fruktoz-glukoz şurubu, karbondioksit, renklendirici olarak karamel, asitliği düzenleyici olarak fosforik asit, doğal aroma vericiler ve kafein bulunur.

Coca-Cola’nın gizli formülü ambalaj üzerinde de yazan doğal aroma vericilerdir. Bu doğal aroma vericiler Coca-Cola’yı Coca-Cola yapan ona lezzetini veren ticari sırrımızdır ve detaylı bir şekilde sizinle paylaşamıyor olmamızın nedeni de budur. Coca-Cola’yı kendine özgü tadı ile tüketicilerimizle uzunca yıllar paylaşabilmek adına bizi anlayışla karşılayacağınızı düşünüyoruz.”

“Coca-Cola tüm ürünlerimiz gibi son teknoloji kullanılarak, el değmeden ve yüksek kalitede üretilir. Türkiye’de Tarım ve Orman Bakanlığı Alkolsüz İçecekler Tebliği’ne uygun olarak üretimini gerçekleştirdiğimiz ürünlerimiz aynı bakanlık tarafından denetlenir.”

Coca-Cola’nın ana İngilizce sitesinde ise gizli formülün içeriği, bu formülü kimlerin bildiği ve formülü bilenlerin aynı uçakta uçup uçamadığı hakkındaki sorulara şu yanıtlar verilmiş:

Coca‑Cola’nın gizli formülünü kim biliyor?

Dünyada sadece birkaç kişi.

John S. Pemberton, 1886’da Coca‑Cola’yı icat etti. O zamandan beri, formül gizli tutuldu ve yalnızca küçük bir grupla paylaşıldı.

Biliyor musun? Coca‑Cola’nın gizli formülü, Amerika Birleşik Devletleri’nde bir kasada saklanan bir kağıt parçasına yazılmıştır. Atlanta’daki World of Coca-Cola’da Coca-Cola the Vault of the Secret Formula’yı ziyaret edebilirsiniz.

Coca‑Cola formülü, şirketin saklayacak bir şeyi olduğu için mi gizli tutuluyor?

Evet, ama iyi bir şekilde.

Coca‑Cola yapmanın formülü bir ticari sırdır. Coca‑Cola’nın özel lezzetini 130 yılı aşkın süredir koruyoruz. Sadece The Coca‑Cola Company, Coca‑Cola’nın nasıl yapıldığını bilir. Bu şekilde, içeceklerimizden birini satın aldığınızda, aynı lezzetli ve canlandırıcı deneyimi tekrar tekrar yaşayacağınızdan emin olabilirsiniz!

Biliyor musun?Yiyecek ve içecek endüstrisinde en sıkı korunan ve en iyi şekilde korunan sır olan Coca‑Cola formülü, doğal tatların karmaşık bir karışımıdır. Defalarca taklit edilse de hiçbir zaman tekrarlanmamıştır.

“Coca Cola’nın formülünü kim biliyor?”

 

“Dünyada çok az insan Coca-Cola’nın formülünü biliyor. John S. Pemberton 1886’da Coca-Cola’yı icat ettikten sonra formül çok gizli tutuldu, sadece küçük bir grupla paylaşıldı ve yazılmadı. 1891’de Asa Candler, işin haklarını satın aldıktan sonra Coca-Cola’nın tek sahibi oldu. Ardından, 1919’da Ernest Woodruff ve bir grup yatırımcı, Şirketi Asa ve ailesinden satın aldı. Satın alma işlemini finanse etmek için Ernest bir kredi ayarladı ve teminat olarak Asa Candler’ın oğlundan formülü yazmasını isteyerek formülün belgelerini verdi. Bu, kredi 1925’te geri ödenene kadar New York’taki Guaranty Bank’daki bir kasaya yerleştirildi. Bu noktada Ernest, gizli formülü geri aldı ve Atlanta’ya iade etti ve Trust Company Bank’a (şimdi SunTrust) yerleştirdi. 2011 yılında, Coca-Cola küresel 125. yıl dönümünü kutlarken, gizli formül World of Coca-Cola’daki bir kasaya taşındı.”

Coca-Cola, ürünlerini diğer gazlı içecek şirketlerinden ayıran gizli formülünü bilen kişilerin olası riski minimize etmeye çalıştığı biliniyor. Diğer küresel şirketlere benzer şekilde Coca-Cola da üst düzey yöneticilerinin aynı uçakla seyahat etmesini operasyonel risk olarak görüp bir önlem almış olabilir. Ancak, Coca-Cola’nın gizli tarifini sadece iki kişi bilmediği gibi, uçağın düşme ihtimaline karşı kolanın gizli formülünü bilenlerin aynı uçakta seyahat etmelerine izin verilmediği yönünde bir prensibin yürürlükte olması makul görünmüyor.

Tabii ki, günümüzde satışa sunulan gazlı meşrubat orijinalinden farklı. Bu noktada, Coca-Cola’nın içerik listesinin zaman içerisinde değiştiğini, sitrik asidin yerini fosforik asidin yer almaya başladığı, kafein miktarının azaltıldığı, koruyucu olarak gliserinin eklendiğini, şekerin mısır şurubu ile ikâme edildiğini, alkolün çıkarıldığını da not etmek gerek.