diploma oy
Doğrulama / Yanlışlama

Şanlıurfa (Harran) ve Tunceli’yi Karşılaştıran Üniversite Mezunu Nüfus Oranı ve Oy Tercihi Verileri

9 dakika

Şanlıurfa’nın Harran İlçesinin %3 İle En Az Üniversite Mezunu Nüfusa Sahip Olduğu ve Bu İlçede AKP’nin %97 Oy Aldığı, Tunceli’nin İse %93 İle En Fazla Üniversite Diplomasına Sahip Olduğu ve Bu İlde AKP’nin %3 Oy Aldığı İddiası Doğru Değil

Şanlıurfa (Harran) ile Tunceli’yi kıyaslayan paylaşımlarda yer verilen üniversite mezunu nüfus oranı ve AK Parti’nin aldığı oy oranı olduğu ileri sürülen veriler gerçeği yansıtmıyor.

Yanlış İddia

 

Eğitim seviyesinin siyasî tercihler üzerinde etkili olduğu iddiasıyla farklı söylemlerin dile getirildiği herkesin malûmu.

Sosyal medyada bir süredir Şanlıurfa şehrimizin Harran ilçesi ile Tunceli ilçemizin üniversite mezunu nüfus oranı ile AK Parti’nin aldığı oy oranını yansıttığı iddiasıyla bazı verilerin karşılaştırılarak yorumlandığı görülüyor.

Örnek paylaşımlar:

 

“‘Türkiye’de en az üniversite mezunu olan ilçe %3 ile Urfa’nın Harran ilçesi AKP’nin aldığı oy %97 En Fazla üniversite diplomasına sahip il %93 ile Tunceli AKP’nin aldığı oy %3 Tweet bu kadar.’ (Müjdat Gezen)”

 

universite-mezunu-akpnin-aldigi-oy

 

“Türkiye’de en az üniversite mezunu olan ilçe %3 ile Urfa’nın Harran ilçesi AKP’nin aldığı oy %97

En fazla üniversite diplomasına sahip il %93 ile Tunceli AKP’nin aldığı oy %3

Twit bu kadar…!”

 

diploma oy

 

Ancak, Şanlıurfa’nın Harran ilçesinin %3 ile en az üniversite mezunu nüfusa sahip olduğu ve bu ilçede AKP’nin %97 oy aldığı, Tunceli’nin ise %93 ile en fazla üniversite diplomasına sahip olduğu ve bu ilde AKP’nin %3 oy aldığı iddiası gerçeği yansıtmıyor.

TÜİK, Ulusal Eğitim İstatistikleri kapsamında her yıl illere göre bitirilen eğitim durumu verileri açıklamaktadır.

Ulusal Eğitim İstatistikleri Veri Tabanı (UEİVT), ülke sınırları içinde ikamet eden 6 ve daha yukarı yaştaki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının tamamladıkları eğitim durumuna ilişkin bilgileri kapsamaktadır. UEİVT kayıtları her yıl, o yıla ait nüfusu içeren güncel Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) kayıtları ile eşleştirilerek 6 ve daha yukarı yaştaki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için yerleşim yeri detayında;

  • Okuma-yazma durumu
  • Bitirilen eğitim düzeyi
    • Okul bitirmeyenler
    • İlkokul mezunları
    • İlköğretim mezunları
    • Ortaokul mezunları
    • Lise mezunları
    • Yüksekokul ve fakülte mezunları
    • Yüksek lisans mezunları
    • Doktora mezunları

ayrımında verilmektedir.

TÜİK’ten UEİVT (2008-2021) üzerinden “İllere göre bitirilen eğitim durumu, 2008-2021” (15 ve daha yukarı yaştaki nüfus) verisi çekildiğinde aşağıdaki tabloya erişilmektedir.

 

illere-gore-egitim-durumu

 

Bir fakülteden mezun olan kişi sayısının 15 yaş üstü nüfusa oranı ise aşağıdaki gibi hesaplanmaktadır:

 

İl Genel toplam  Yüksekokul veya fakülte  Üniversite Mezun Oranı
  Ankara  4 458 071  1 132 120           0,25
  İstanbul  11 877 148  2 586 331           0,22
  İzmir  3 590 511   769 101           0,21
  Eskişehir   720 944   152 602           0,21
  Muğla   820 114   172 364           0,21
  Tunceli   70 793   14 425           0,20  
  Antalya  1 955 807   393 369           0,20
  Yalova   208 855   41 450           0,20
  Çanakkale   464 951   90 826           0,20
  Kocaeli  1 553 338   302 539           0,19
  Trabzon   647 895   123 035           0,19
  Karabük   200 710   38 005           0,19
  Isparta   357 173   67 539           0,19
  Erzincan   189 421   35 106           0,19
  Bursa  2 437 329   447 631           0,18
Türkiye  64 215 375  11 637 287           0,18  
  Malatya   625 459   112 966           0,18
  Bilecik   184 100   33 094           0,18
  Balıkesir  1 036 306   185 523           0,18
  Artvin   141 531   25 232           0,18
  Bolu   256 191   45 068           0,18
  Kayseri  1 086 269   190 944           0,18
  Mersin  1 431 511   251 284           0,18
  Rize   281 896   49 316           0,17
  Aydın   912 127   158 770           0,17
  Samsun  1 073 494   184 329           0,17
  Kırklareli   307 479   52 771           0,17
  Elazığ   459 478   78 428           0,17
  Kırşehir   186 850   31 859           0,17
  Denizli   834 054   141 862           0,17
  Burdur   224 659   38 098           0,17
  Adana  1 704 578   288 827           0,17
  Edirne   345 729   57 489           0,17
  Amasya   271 667   44 968           0,17
  Osmaniye   410 708   67 505           0,16
  Bayburt   68 348   11 192           0,16
  Kırıkkale   220 078   35 799           0,16
  Tekirdağ   872 872   141 790           0,16
  Sivas   503 359   81 717           0,16
  Düzce   314 389   50 986           0,16
  Sakarya   816 425   132 285           0,16
  Giresun   373 603   60 266           0,16
  Gümüşhane   121 890   19 308           0,16
  Konya  1 724 610   269 370           0,16
  Kütahya   471 403   73 428           0,16
  Nevşehir   238 960   37 185           0,16
  Karaman   201 281   31 143           0,15
  Erzurum   565 331   86 906           0,15
  Hatay  1 216 235   183 260           0,15
  Uşak   298 217   44 720           0,15
  Kilis   103 434   15 375           0,15
  Adıyaman   451 736   67 126           0,15
  Tokat   483 455   71 423           0,15
  Manisa  1 157 667   170 174           0,15
  Zonguldak   486 418   71 381           0,15
  Bingöl   208 909   30 476           0,15
  Ordu   615 073   88 634           0,14
  Sinop   181 448   26 018           0,14
  Çankırı   157 461   22 389           0,14
  Batman   420 834   59 465           0,14
  K.Maraş   853 483   119 665           0,14
  Çorum   421 590   59 098           0,14
  Diyarbakır  1 213 325   169 860           0,14
  Kastamonu   312 461   43 268           0,14
  Niğde   277 877   38 459           0,14
  Hakkari   198 578   26 931           0,14
  Gaziantep  1 447 244   195 862           0,14
  Iğdır   143 955   19 425           0,13
  Afyon   576 628   77 604           0,13
  Siirt   221 598   29 359           0,13
  Bartın   167 421   22 179           0,13
  Kars   206 824   27 051           0,13
  Bitlis   240 930   31 339           0,13
  Aksaray   313 259   40 618           0,13
  Ardahan   75 496   9 710           0,13
  Yozgat   327 556   41 484           0,13
  Mardin   576 256   70 850           0,12
  Şırnak   352 268   43 109           0,12
  Van   766 231   89 522           0,12
  Muş   270 790   28 842           0,11
  Ağrı   346 927   35 245           0,10
  Şanlıurfa  1 304 096   131 215           0,10  

 

Bu veriye göre bir yüksekokul veya fakülte mezunu oranı Tunceli’de 0,20 iken Şanlıurfa’da 0,10 seviyesindedir (Harran özelinde üniversite mezunlarının toplam nüfusa oranı şeklinde bir veri yayımlanmasa da Şanlıurfa geneline ait verinin Harran için de geçerli olacağı varsayılabilir).

TÜİK’in 2016 yılında yayımladığı (2015 yılı verilerini içeren) İllerde Yaşam Endeksi Gösterge Değerleri veri seti de benzer bir görünüm sunmuştu:

 

İl TEOG sistemi yerleştirmeye esas puan ortalaması (puan)   YGS puan ortalaması
(puan) 		 Fakülte veya yüksekokul mezunlarının oranı (%) 
Ankara 317,6 187,1 22,7
Eskişehir 323,3 202,4 18,2
Tunceli 338,0 199,1 17,9
İzmir 303,9 202,5 17,7
İstanbul 298,2 202,0 17,6
Antalya 319,1 204,3 16,1
Muğla 324,5 198,8 16,1
Yalova 316,6 207,9 16,0
Erzincan 313,8 197,6 15,9
Kocaeli 309,1 200,9 15,7
Isparta 324,6 202,0 15,6
Malatya 309,4 203,9 15,5
Trabzon 312,2 200,8 15,5
Çanakkale 319,4 199,5 15,2
Kayseri 305,7 205,8 14,7
Karabük 327,7 203,3 14,6
Mersin 297,4 201,8 14,5
Bursa 310,6 202,2 14,5
Elazığ 300,5 202,1 14,4
Artvin 306,2 188,1 14,3
Bolu 318,1 198,0 14,2
Adana 281,9 200,5 14,2
Balıkesir 316,2 199,9 14,2
Edirne 303,8 201,2 14,1
Kırklareli 310,9 199,9 14,0
Aydın 304,4 202,5 14,0
Kırıkkale 307,1 198,6 14,0
Bilecik 314,3 198,1 13,9
Kırşehir 331,3 204,4 13,9
Osmaniye 309,5 198,9 13,9
Gümüşhane 322,0 198,3 13,8
Denizli 320,1 204,0 13,6
Samsun 304,8 201,0 13,5
Rize 306,7 194,5 13,5
Burdur 328,8 203,8 13,4
Amasya 317,4 195,5 13,4
Erzurum 275,0 200,4 13,3
Tekirdağ 301,0 197,5 13,3
Sivas 306,7 200,3 13,2
Konya 299,2 202,6 13,0
Hakkari 235,3 179,0 12,9
Bayburt 307,8 202,0 12,8
Karaman 307,0 202,5 12,6
Giresun 315,2 195,3 12,6
Siirt 239,0 194,5 12,6
Sakarya 303,4 198,3 12,5
Adıyaman 289,3 197,1 12,3
Batman 253,7 196,8 12,3
Hatay 292,2 200,3 12,2
Düzce 298,7 195,6 12,1
Uşak 306,9 200,3 12,1
Kütahya 318,5 199,8 12,1
Diyarbakır 251,5 195,3 11,9
Sinop 299,0 196,6 11,9
Nevşehir 310,3 199,9 11,9
Kilis 257,9 202,8 11,8
Zonguldak 310,4 196,0 11,8
Tokat 301,8 198,3 11,8
Bingöl 292,5 193,5 11,8
Niğde 294,3 202,5 11,8
Kastamonu 314,3 195,0 11,7
Iğdır 248,5 191,6 11,7
Manisa 302,9 196,5 11,5
Çankırı 306,2 192,9 11,5
Bitlis 263,5 193,4 11,4
Kars 253,9 189,9 11,2
Kahramanmaraş 291,7 196,7 11,1
Ordu 307,4 196,8 11,1
Şırnak 224,1 182,9 11,1
Gaziantep 261,8 197,8 11,0
Çorum 313,2 200,6 10,8
Afyonkarahisar 295,5 195,5 10,8
Bartın 298,6 194,5 10,7
Ardahan 270,1 178,6 10,5
Mardin 241,9 189,0 10,2
Aksaray 297,0 199,5 10,1
Yozgat 300,7 195,6 9,9
Van 237,1 192,3 9,5
Muş 251,7 191,2 8,9
Ağrı 233,7 189,9 8,6
Şanlıurfa 215,3 190,6 8,6

 

TÜİK’in açıkladığı “İllerde Yaşam Endeksi 2015” verilerine göre ‘bireylerin topluma ve ekonomiye verimli bir şekilde katılması için gerekli bilgi, beceri ve yeterliliklerin sağlanmasında büyük öneme sahip’ olan eğitim endeksinde ise Tunceli 1. sıradayken, Şanlıurfa 78. sıraya yerleşmişti.

Yani, iddia edildiği gibi Tunceli’de üniversite mezunu oranı % 97 iken Şanlıurfa’da %3 seviyesinde değil…

Oy oranlarına bakacak olursak…

2018 Genel Seçimlerinde Harran’da AK Parti %48,9 oy alırken, Şanlıurfa genelinde oy oranı % 52,7 seviyesinde olmuştu. Tunceli’de ise AK Parti’nin oy oranı % 14,7 idi.

2019 yerel seçim sonuçlarına göre ise AK Parti’nin Şanlıurfa ve Tunceli’deki oy oranı sırasıyla % 60,81 ve % 14,06 seviyesindeydi (Belediye seçimlerinde Harran’da AK Parti aday çıkarmazken Cumhur İttifakı üyesi diğer parti olan MHP oyların % 54,90’ını almıştı).

 

İlginizi Çekebilir:

Güncel Yazılar

Yorumunuzu yazınız...