Görselin Üç Karadeliğin Çarpışmak Üzere Olduğu Anda Kaydedilen Bir Fotoğraf Olduğu İddiası Doğru Değil
Çarpışmak üzere olan 3 karadeliğin görüntülendiği algısıyla aşağıdaki görselin “canavar kara delikler çarpışmak üzereyken” notuyla sosyal medyada paylaşıldığı görülüyor.
Örnek paylaşım:
Uzay görüntüleme çalışmaları esnasında üç karadelik çarpışmak üzereyken kaydedilen gerçek bir görüntü sanılan görsel aslında Quanta Magazine için Lucy Reading-Ikkanda tarafından hazırlanan bir illüstrasyon.
Gökbilimciler geçmişte birçok karadelik çarpışmasını saptayabilmişti.
Ancak, bu çarpışma anları ya da karadeliklerin çarpışma patikasında birbirlerine yaklaşmaları paylaşılan görseldeki gibi net şekilde görüntülenebilmiş değil. Görüntülenemeyen; ancak, var olduğu düşünülen ve dolaylı olarak gözlemlenebilen bir kara deliklerin çarpışmaları yayılan kütle çekim ve ses dalgaları vasıtasıyla tespit edilebilmekte.
Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi’nde (NASA) çalışan bilim insanları SDSS J0849+1114 adı verilen 3’lü bir galaksi sistemini keşfettiklerini, dünyaya 1 milyar ışık yılı uzaktaki bu galaksilerdeki 3 süper kütleli karadeliğin çarpışma patikasında olduklarını 2019 yılında duyurmuştu.
Aralarında 10 bin ila 30 bin ışık yılı bulunan ve çarpışma patikasına giren 3 süper kütleli kara delikle ilgili tespiti The Astrophyical Journal’da yayımlanan makalede aktaran George Mason Üniversitesi’nden araştırmacı Shobita Satyapal, kara deliklerin gaz ve toz örtüleri dolayısıyla fark edilmelerinin oldukça zor olduğunun altını çizen Satyapal, iki uzay tekeskobu ile yeryüzündeki teleskoplardan gelen verilerin birleştirilmesi sonucu böyle bir keşfin mümkün olduğunu ifade etmişti.
NASA’nın her biri içinde kara delik barındıran 3 galaksiye dair paylaştığı (X-ışını ve optik) görüntü şu şekildeydi:
NASA, Güneş’ten milyonlarca kat daha fazla kütleye sahip, yörüngedeki iki kara deliğin birbiri etrafındaki hareketini şöyle görselleştirmişti:
NASA’nın dış uzayı incelemek için kullandığı TESS adlı teleskopla Güneş’e benzeyen bir yıldızın kendisinden 6 milyon kat daha büyük bir kara deliğin kütlesel çekimine kapılması ve parçalanması görüntülenmişti.
Çekim alanı hiçbir maddesel oluşumun kendisinden kaçmasına izin vermeyecek derecede güçlü olan kütlesi devasa ölçüde büyük bir kozmik cisim olan kara delikler ilk defa 2019 yılında görüntülenebilmişti.
Güneş’ten 7 milyar kat fazla kütleye sahip, Dünya’dan 53 milyon ışık yılı uzaklıkta, Messier 87 adlı eliptik galaksinin merkezinde bulunan süper kütleli kara deliğin ilk görseli “Event Horizon” (“Olay Ufku”) Teleskobu (EHT) adlı uluslararası kuruluş tarafından 2019 yılı Nisan ayında kamuoyuyla paylaşılmıştı.
Adı geçen kuruluşun ilgili araştırma ekibi görevli Katie Bouman, ilk kara delik görselinin bilgisayarında oluşturulduğu ilk anda verdiği tepkiyi yansıtan fotoğrafı sosyal medya hesaplarından paylaşmıştı.
Samanyolu Galaksimizin tam ortasında, Dünya’dan 26 bin ışık yılı uzaklıkta bulunan ve Güneş’in neredeyse 4 milyon katı kütleye sahip Sagittarius A* adı verilen kara deliğin fotoğrafı da yine aynı uluslararası kuruluş tarafından 2022 yılı Mayıs ayında yayımlanmıştı.
Sagittarius A*
