Ekonomist Timothy Ash’in Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Tüm Ekonomik Teorileri Yeniden Yazdığını Söylediği Sözlerinin Amacı İğneleme / Sarkazm
Tim Ash’in sarkastik paylaşımı aslında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konvansiyonel olmayan ekonomi politikalarına yönelik övgü değil eleştiri barındırıyor.
Türk lirasının ABD doları karşısında tarihî seviyelere gerilediği günlerin ardından tam tersi yönde hareketin gözlemlendiği bir sürece tanık olduk. Eylül, Ekim ve Aralık aylarında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu tarafından yapılan politika faizi indirimleri, enflasyonist görünümle birlikte döviz kurlarında yukarı yönlü harekete neden oldu. 1 Eylül günü serbest piyasada 8,22 civarında olan ABD doları / Türk lirası kuru, % 122’lik artışla 20 Aralık 2021 günü 18,5’e ulaştıktan sonra 3 günde % 44’lük düşüşün ardından 23 Aralık 2021 günü 10,23 seviyesine geriledi. 17 Aralık 2021 günü seans esnasında Borsa İstanbul’da yaşanan yoğun satışın ardından endeks 2 defa devre kesmişti. Akabinde 20 Aralık 2021 günü Kabine toplantısının ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türk lirasındaki düşüşü koruyacak döviz değer artışına karşı korumalı mevduat sistemi açıklamasıyla birlikte ABD doları / Türk lirası kuru ters yöne hareket etmeye başladı. Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati’nin sisteme ilişkin açıklamaları ile birlikte kur aşağı yönlü hareketini sürdürdü. Tarihî yüksek volatilitenin gözlemlendiği bu süreçte, geçtiğimiz yıllarda gözlemlenen TCMB rezervlerinin kamu bankaları vasıtasıyla satıldığı ileri sürüldü. TCMB’nin yayımladığı analitik bilanço ve rezerv verileri üzerinden yapılan incelemelerde net döviz varlıklarında gerileme tespit edildi. Bu durum, birçok ekonomist ve analistin yanı sıra ve Reuters, FT ve BBC gibi basın organlarınca da aktarıldı.
Döviz kurlarında yaşanan volatilite birçok uzmanın da ilgisini çekti.
Londra merkezli uluslararası yatırım kuruluşu Bluebay’in yöneticisi İngiliz ekonomist Timothy Ash, yaşanan gelişmeler karşısındaki şaşkınlığını “Otuz yıldır gelişmekte olan piyasaları incelerim ama hayatımda hiçbir para biriminin döviz kurunda bu derece bir değişkenlik görmemiştim. Tam anlamıyla inanılmaz.” ifadeleriyle aktarmıştı.
30 years covering EM and I have never seen the FX volatility in any currency as we saw in Turkey today. Simply unbelievable. pic.twitter.com/QUPThQec1R
Timothy Ash, Twitter’da yaptığı paylaşımında -kendisi de dahil olmak üzere- batılı ekonomistlerin aptal olduğunu, ekonomi öğrenmek için yıllarını boşa zaman harcadığını ve Erdoğan’ın tüm teorileri baştan yazdığını belirtmişti. Ancak, bu açıklama aslında alaycı bir üslupla kaleme alınmıştı.
“Turkey – just realised, Keynes, Friedman, Hayek, Solow, Samuelson, Adam Smith, Kornai, Dornbush, the Fed, ECB, BOE, me, all Western economists, we are all idiots. Wasted all our time, learning economics. Erdogan just rewrote all the theories.”
“Türkiye – yeni fark ettim ki, Keynes, Friedman, Hayek, Solow, Samuelson, Adam Smith, Kornai, Dornbush, Fed, ECB, BOE, ben, tüm Batılı ekonomistler, hepimiz aptalız. Tüm zamanımızı ekonomi öğrenerek harcadık. Erdoğan tüm teorileri yeniden yazdı.”
Tim Ash’in sarkastik paylaşımı aslında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konvansiyonel olmayan ekonomi politikalarına yönelik övgü değil eleştiri barındırıyordu.
Tim Ash, bir sonraki paylaşımında içeriğin sarkazm olduğunu şöyle belirtmişti:
“Not entirely sure that British sarcasm works very well in the Turkish context.”
“İngiliz sarkazmının Türkiye bağlamında çok iyi çalıştığından tam olarak emin değilim.”
Bazı basın organları, İngiliz ekonomist Timothy Ash’in “Batılı ünlü ekonomistler olarak tüm zamanımızı ekonomi öğrenmeye harcamışız. Erdoğan tüm teorileri yeniden yazdı.” şeklindeki sarkastik paylaşımını gerçek addedip haberleştirmişti.
Ash’in açıklamasının ‘ironi’ olduğunu fark eden Yeni Şafak ve Haber 7 gibi haber girişimleri, kısa süre sonra yayımladığı haberi silse de Star, Yeni Akit ve İnternethaber gibi birçok haber sitesinin aktarımı hâlâ sitelerinde duruyor.
Kullanılan haber metni şu şekildeydi:
“İngiliz ekonomist Timothy Ash: Erdoğan tüm teorileri yeniden yazdı”
Ünlü ekonomist Timothy Ash’ten Türkiye açıklaması: Başkan Erdoğan tüm teorileri yeniden yazdı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın pazartesi gecesi TL’yi güçlendirecek yeni ekonomik kararları açıklaması sonrası, dolar 18 TL’den 11 liraya kadar düştü. Yaşanan bu gelişme birçok yabancı ekonomisti şaşırttı. İngiliz ekonomist Timothy Ash, “Erdoğan tüm teorileri yeniden yazdı.’ dedi.
Son açıklamasında yıllardır ekonomi öğrenmek için zamanını boşa harcadığını, Erdoğan’ın tüm teorileri baştan yazdığını söyledi.”
Ash, Türk lirasındaki değer kazancının aslında TCMB ve kamu bankaları aracılığıyla döviz satışından kaynaklandığını belirtmişti.
