“Diğer Bir Deyişle”, “Öteki Adı” Anlamındaki Söz Öbeğinin Doğru Yazımı “Nam-ı Değer” Değil “Namıdiğer” Şeklindedir
Gündelik yaşantıda ve edebi yazınlarda çok sık kullanılan kelimelerden biri olan namıdiğer kelimesinin yanlış yazımı konusunda pek çok farklı biçim olduğu görülmektedir. Çoğunlukla sözcüğün “namı değer” şeklinde yanlış yazılıyor olması gözlemleniyor olmakla birlikte buna benzer pek çok yanlış yazım biçimi de vardır.
Namıdiğer sözcüğü çoğunlukla “namı değer”, “namıdeğer”, “namidiyer, “nam-ı diyer”, nam-ı değer” şeklinde yanlış yazılmaktadır. Aynı zamanda gündelik dilde de telaffuz konusunda buna benzer hataların yapıldığı da görülüyor olmakla birlikte edebi imgelemi olan sözcüğün edebi eserlerde de bolca yer edindiğini söylemek yanlış olmayacaktır.
Namıdiğer sözcüğünün hatalı kullanımına dair örnek bir anlatı sunacak olursak:
“İkincisi: Namı diğer/Namı değer
Yıllardır biz bu kelimeyi ’nâm-ı değer’ olarak öğrendik, öyle duyduk. Şimdi öğreniyoruz ki ’nâm-ı diğer’ imiş aslı. Peki neden eski bir ifade olmasına rağmen eskiler tarafından bunca zaman yanlış kullanıldı? Veya bu ifadenin doğru olduğu nereden çıktı? Tüm TRT eski spikerlerine ve diksiyon dersi şakıyıcalarına dava açmak geliyor içimden, şu anda öylesine bir heyheyleme halindeyim.”
Namıdiğer Kelimesinin Anlamı Nedir?
Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından sözcüğün belirtilen iki anlamı “diğer bir deyişle” ve “öteki adı ile” şeklindedir. TDK, “nam-ı diğer” şeklindeki terkib yerine bu kelimeye sözlüğünde birleşik şekilde “namıdiğer” şeklinde yer vermiştir.
Sözcük anlaşılacağı üzere bir tamlama şeklindedir ve zamanla birleşik kelime halini almıştır. Namıdiğer kelimesinin etimolojik kökeni Farsçaya dayanıyor olmakla birlikte tamlamadan türetilmiş birleşik bir sözcüktür. Namıdiğer kelimesi “nam” ve “diğer” sözcüklerinin birleşmesiyle oluşmuştur. “Nam” sözcüğü, “unvan” ya da “ad” gibi anlamlara gelmektedir. Tamlamanın ikinci kısmını oluşturan “diğer” sözcüğü ise bilindiği haliyle kullanılmıştır. Dolayısıyla sözcüğün anlamını sahip olduğu kelimelerin bütünleşerek ortaya çıkardığını söylemek yanlış olmayacaktır.
Namıdiğerin İngilizce karşılığı “aka” olarak kısaltılan “also known as” ifadesidir.