Necati Doğru İle Unutkanlık ve Yalan Söyleme Hastalığı Mitomani Üzerine
Sözcü Gazetesi yazarı Necati Doğru 17 Nisan 2020 tarihli “Mitomani!” başlıklı yazısında yalan söyleme hastalığı olarak bilinen “mitomani”yi “unutkanlık” hastalığı olarak tanımlamış ve yazısının tamamını unutkanlık üzerine kurgulamış.
"Hafızayı çöplük yapma ve diğer birçok neden unutkanlık yaratıyor. Unutkanlık hastalığı (mitomani) siyaset tartışmasına girdi.
Kim mitoman!
Kim değil!"
***
Gerçekten!
Ne çok kazanılmış değer varsa hepsi unutturuldu.
Mitomani başa bela!
Necati Doğru 17 Nisan 2020 tarihli “Mitomani!” başlıklı yazısı
Evet, unutkanlık başa bela. Necati Doğru haklı. İnsana mitomaninin anlamını dahi unutturup başka kavramlarla ilişkilendirebiliyor. Ancak, mitomani hastalığı unutkanlıkla ilgili değil, yalan söyleme ile ilgilidir.
Mitomani: Sürekli Yalan Söyleme Hastalığı
Mitomani (mythomania), yalan söyleme rahatsızlığıdır. Bu hastalıktan muzdarip hâle gelip, kendilerini yalan söylemekten alıkoyamayan, yalan söylemeyi alışkanlık haline getiren kişilere ise mitoman adı verilir.
Mitomani münferit yalan söyleme vakasının ötesinde sistematik şekilde gerçekliğin ötesinde sürekli kurgulama süreci içerir. Bir dürtü kontrol bozukluğu olan mitomaniye kapılan kişiler hakikat karşısında yalan söylememek için kendilerine hakim olamaz, yalana karşı içinde büyük bir istek duyduğu için kendini engelleyemez. Yalan söylemek bir dürtü hâlini alır. Mitomanlar yalan söyleme konusunda artık bir noktadan sonra kendi kontrollerini kaybederler. Hayatlarında hakikatin yerini alan yalanlara kendileri de inanmaya başlarlar. Açık vermeden ve hataya düşmeden sıralı şekilde yalan söyleme becerisi kazanan mitomanlar inandırıcılık özelliklerini zaman içerisinde geliştirebilir.
Mitomani hastalığı genelde ergenlik yaşlarında, kişiliğin oluştuğu dönemlerde başlar. Yalan söyleme hastalığına yol açan sebepler arasında çocukluk yıllarında istismara uğramak, kişilik bozuklukları, narsistik, histerik ve asosyal kişilik gibi etkenler yer alır. Dürtü kontrol bozukluklarının bir alt grubu olan mitomaninin gelişmesinde bireylerin yetiştiği aile ortamı ve aile bireylerinin psikolojik sorunları da etkili olabilmektedir.
Mitomani hastalarının aldıkları paradan ziyade insanları kaldırmış olmaktan dolayı mutluluk duyduklarını, söyledikleri yalanlarla karşılarındakini ikna etmiş, bunu yapabildiklerini kendilerine ispatlamış olmanın büyük hazzını yaşadıkları söylenebilir.
Kendilerini yalan söylemekten alıkoyamayan mitomanlar, söyledikleri yalanların hastalık derecesinde olduğunu düşünmezler ve bu nedenle tedaviye ihtiyaç duyduklarının farkına varamazlar. Mitomaniden muzdarip kişiler karşı koyamadıkları yalan söyleme dürtülerinin sosyal ilişkilerini zedelediğinin farkına dahi varmayabilir.
Mitomani hastalığı tedavi edilmediği takdirde, bir dürtü kontrol bozukluğu olarak ömür boyu sürer. Bu nedenle öncelikle mitomani rahatsızlığının varlığı hakkında mitomanın ikna edilmesi gerekmektedir. Akabinde tedavi sürecinde yalan söylemeye iten nedeninin araştırılması, bu nedenin tespiti ile birlikte vakaya bağlı olarak psikoterapi ve ilaçlı tedavi yöntemi izlenebilir.
