Nijerya’da Hac ve Umre için seyahat masraflarından tasarruf amacıyla yeni bir Kâbe’nin inşa edildiği iddiası doğru değil
İnananlara Hz. Muhammed’in yaşadığı dönem hakkında bilgi sunmak ya da Hac ibadeti esnasında müminlerin nasıl hareket etmeleri gerektiği, tavafın nasıl yapılacağı gibi hususlarda eğitim vermek için kullanılan Kâbe maketleri bazı yazarlar ve sosyal medya kullanıcıları tarafından tepkiyle karşılanıp yanlış yorumlanabiliyor.
Örneğin, 2015 yılında Üsküdar Belediyesi tarafından Bağlarbaşı Kongre ve Kültür Merkezi bahçesine Hazreti Peygamber’in hayatının daha yakından tanınması için kurulan Kâbe maketinin “Suudi Arabistan’a gidemeyen vatandaşlar için” yerleştirildiği ileri sürülmüştü.
Yılmaz Özdil, Sözcü’deki “Kabe Maketi” başlıklı 22 Nisan 2015 tarihli yazısında bahsi geçen Kâbe maketine şöyle değinmişti:
“Akp’li Üsküdar belediyesi umreye gidemeyenler için, kutsal toprakları Üsküdar’a getirdi. Belediye binasının önüne Kabe maketi, Hira mağarası maketi, muallak taşı maketi, zemzem kuyusu maketi kondurdu. Dört metreye beş metre ölçülerindeki Kabe maketini tavaf edenlere zemzem suyu ikram ediliyor. Peygamber efendimizin evinin maketi var, peygamber efendimizin temsili eşyaları sergileniyor. Hira dağı maketi Kabe’den küçük, iki metre yüksekliğinde… Peygamberimizin devesinin maketi ise, gerçek deve boyutlarında.!”
Kamuoyundaki tartışmaların ardından Üsküdar Belediyesi, Kutlu Doğum Haftası kapsamında Hz. Muhammed’in yaşadığı dönemdeki Mekke’yi anlatmak için kurulan Saadet Köyü’ndeki maketlerin “yoğun istek üzerine” diğer kurumlara göndermek üzere söküldüğünü duyurmuştu.
Belediye tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verilmişti:
“Etkinlikte, Kültür Merkezinin bahçesine Fil vakasını anlatmak üzere fil maketinin yanı sıra Peygamberimizin yaşadığı ev, Hira Mağarası, Muallak Taşı, Sevr Mağarası, hicret olayını anlatmak için deve maketleri konulmuştur. Akabe Biatını temsilen bir ağaç, en sonunda da büyük bir tablo ile Veda Hutbesi’nin maketiyle bu maketlerin bir anlam bütünlüğü oluşturması için Makam-ı İbrahim ve Kabe maketi de alanda bulundurulmuştur. Yine bu maketlerin önünde tablolarla anlatım yapılmıştır.”
“Kutlu Doğum Haftası programları kapsamında, Bağlarbaşı Kongre ve Kültür Merkezi bahçesine kurulan Asr-ı Saadet Köyü maketlerimizi, bizden yoğun istekte bulunan diğer kurumlara göndermek için sökmek zorunda kaldık. Alanı ziyaret edenlere İslam’a aykırı davranışlarda bulunmamaları belirtilmiş ve bu tür hal ve tavırlara asla müsaade edilmemiştir. Tüm bu iyi niyetli amaç ve çalışmalar gözardı edilerek, bazı medya organlarında yapılan ön yargılı ve haksız ithamlar içeren haberlerin gerçekle bağdaşmadığının öncelikle bilinmesini isteriz. Markalaşınca değerini kaybeden metalar gibi İslam’ı markalaştırmaya alet olmamak gerektiğini ifade etmek isteriz.”
Hacca ve umreye gidecekler için tavaf usul ve adabının uygulamalı olarak gösterildiği maketlerin yanlış yorumlandığı son örnek Nijerya kaynaklı oldu.
Nijerya’da Hac ve Umre için seyahat masraflarından tasarruf amacıyla yeni bir Kâbe’nin inşa edildiği iddiasıyla paylaşılan video şöyle:
Kâbe modelinin hacı adaylarının eğitimi ve provaları için kullanımı yanlış yorumlanmış. pic.twitter.com/7mmB9YTfaW
Kâbe modelinin hacı adaylarının eğitimi ve provaları için kullanımını yanlış yorumlayan paylaşımlardan örnekler:
Gucci (@Gkedoan425790): “Nijerya’da yeni Kabe. Mükemmel, Hac ve Umre için seyahat masraflarından tasarruf ediyorlar. Neden her ülkede bir Kabe yapılmıyor? Şüphesiz Allah, her yerde kendisine yeni evler yapılmasına kızmayacaktır..”
Nijerya’da yeni Kabe. Mükemmel, Hac ve Umre için seyahat masraflarından tasarruf ediyorlar.
Neden her ülkede bir Kabe yapılmıyor?
Şüphesiz Allah, her yerde kendisine yeni evler yapılmasına kızmayacaktır.. pic.twitter.com/xfXV36fNLv
Albayım (@Allbaym): “Nijerya’da yeni Kabe. Mükemmel, Hac ve Umre için seyahat masraflarından tasarruf ediyorlar. Acaba sorusu benimde aklıma gelmedi değil !!”
Nijerya’da Hac ve Umre için seyahat masraflarından tasarruf amacıyla yeni bir Kâbe’nin inşa edildiği iddiası doğru değil.
Paylaşılan videoda, ihram giymiş Müslümanlar Nijerya’nın kuzeyinde bulunan Kano kentindeki bir “Hac Kampı”nda inşa edilen Kâbe’nin maketini “eğitim amaçlı” tavaf ederken görülüyor.
Hacı adaylarına yönelik düzenlenen oryantasyon ve eğitim tatbikatında kullanılan modelin amacı Mekke-i Mükerreme’deki kutsal yapı Kâbe’nin yerini almak değil, Müslümanlara Hac ibadeti için gerekli ritüelleri ve ilgili mekânları tanıtmak.
Nijerya’nın Kano eyaletindeki “Hacılar Refah Kurulu Sözcüsü” Sulaiman A. Dederi, PRNigeria‘ya yaptığı açıklamada bahsi geçen kamptaki Kâbe modelinin ve Hac ile ilgili diğer yapıların, Suudi Arabistan’a gidecek Hacı adaylarına yolculukları öncesinde gerekli eğitim vermek için 20 yıldan fazla bir süredir kullanıldığını belirtmiş.
Benzer şekilde, Nijerya’nın Kwara eyaletinin başkenti olan Ilorin’de de “hac ve umre provası”nda kullanılan bir maket mevcut.
@jimsonjaat Ilorin people constructed ‘Kaabah’ ♂️ La hawla wala quwwata illa billah If you know the boys in this video, please call them to order. According to reports, this “Ka’bah” structure is placed at one of the popular restaurants in Ilorin. I think our elders should find a way to speak with the CEO of the said restaurant to remove the structure, not just because of senseless videos like this which are always made for clouts, but because it serves not purpose whatsoever. It’ll rather amount to making mockery of Islamic symbols; or can anyone tell us the relation between the Ka’bah and a restaurant? وَلَئِن سَأَلۡتَهُمۡ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلۡعَبُۚ قُلۡ أَبِٱللَّهِ وَءَايَٰتِهِۦ وَرَسُولِهِۦ كُنتُمۡ تَسۡتَهۡزِءُونَ And if you ask them, they will surely say, “We were only conversing and playing.” Say, “Is it Allah and His verses and His Messenger that you were mocking?” — Surah At-Tawbah, verse 65. لَا تَعۡتَذِرُواْ قَدۡ كَفَرۡتُم بَعۡدَ إِيمَٰنِكُمۡۚ إِن نَّعۡفُ عَن طَآئِفَةٖ مِّنكُمۡ نُعَذِّبۡ طَآئِفَةَۢ بِأَنَّهُمۡ كَانُواْ مُجۡرِمِينَ Make no excuse; you have disbelieved after your belief. If We pardon one faction of you – We will punish another faction because they were criminals. — Surah At-Tawbah, verse 66 Allah’s aid is sought. — Alfa Shehu #Ilorin#ilorinpeople#makkah#MakkahCity#kaaba#Kwara#Nigeria#viral#viralvideo#viraltiktok♬ original sound – JAAT
