Sosyal medya platformlarında, gazete köşelerinde “Neyzen Tevfik ne güzel demiş” gibi söylemlerle sıkça paylaşılan “Ekmek herkese yetecekti aslında. Tarlaya karga dadandı, ambara fare, fırına hırsız memlekete harami...” sözünü ele alacağız.
Öncelikle, hatalı aktarımlardan örnekler sunalım…
Eski AK Parti Milletvekili Uğur Işılak, 2022 yılında hayat pahalılığından şikâyet ederken söz konusu ifadeleri Neyzen Tevfik’e şu sözlerle izafe etti:
“Geçenlerde motorumun yakıt ikmali için benzinciye girdim. Yüz ifadesinde yorgunluk ve bir o kadarda umutsuzluk emaresi gördüğüm pompacı daha kaç liralık yakıt dolduracağımı sormadan, ne olacak abi bu yağ kuyrukları, bu pahalılık diye mevzuya girdi. O serzenişin ve sorunun cevabını; Neyzen Tevfik’in mısralarıyla verdim kendime; ‘Ekmek herkese yetecekti aslında. Tarlaya karga dadandı, ambara fare, fırına hırsız, memlekete harami’. Sustum, yutkundum, neler geçmedi ki aklımdan. Diyemedim eskiden haramiler yol kesip eşkıyalık yapardı. Şimdi ise mal stoklayıp yağmalıyor garibanıın hakkını. Diyemedim zenginin aç gözlülüğü yüzünden fukara tahammüle mahkûm ediliyor. Diyemedim bizim Yunus gibi, fukara kalbine her kim dokuna, dokunur sînesi Allah okuna’. Yoksulluk bir kader miydi hakikaten. Bu öyle olsaydı hakikaten güçlünün körlüğünü, zenginin şımarıklığını, şairin suskunluğunu meşrulaştırır mıydı?”
Namusu olmayan birkaç gazetecinin kesip biçtiği, fikir fakiri onursuzların fitne için medet umduğu videonun tamamı…
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Tekirdağ Milletvekili, CHP Sözcüsü, Ekonomi Politikaları Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak ise bu sözün sahipliğini Neyzen Tevfik’e şu ifadelerle isnat etti:
“Neyzen Tevfik’in dediği gibi: Ekmek herkese yetecekti aslında, Tarlaya karga dadandı. Ambara fare, fırına hırsız, memlekete harami… Yaşadığımız bu büyük buhranın sebebi, bizzat Erdoğan Şahsım Rejimidir. Değişmesi gereken de bu rejimdir. Çünkü, sebep değişmeden, sonuç değişmez.”
Bahsi geçen sözün yine Neyzen Tevfik’e ait sanılan “Geldikleri gibi gitmediler. Kimi itini bıraktı, kimi bitini. Kimi de piçini bıraktı. Yoksa bu kadar şerefsizin bizden olması mümkün değil” sözüyle birleştirilerek paylaşıldığı görülüyor.
Nesir ya da nazım formatında örnekler:
“Ekmek herkese yetecekti aslında. Tarlaya karga dadandı, ambara fare, fırına hırsız, memlekete harami. geldikleri gibi gitmediler kimi itini bıraktı kimi bitini kimi de piçini. Yoksa bu kadar şerefsizin bizden olması mümkün değildi.“
“Aslında
Ekmek herkese yetecekti aslında,
Tarlaya karga dadandı.
Ambara fare, fırına hırsız,
Memlekete harami.
Geldikleri gibi gitmediler,
Kimi itini bıraktı, kimi bitini,
Kimi de piçini,
Yoksa bu kadar şerefsizin,
Bizden olması mümkün değil…!!!
Neyzen Tevfik”
Ali Murat (Murat Demirel) adlı şair ise Neyzen’e ait olmayan dizeleri bir şiirinde bir araya getirmiş:
““ Hani diyor ya Neyzen Baba ;
Ekmek herkese yetecekti aslında.
Tarlaya karga dadandı ambara fare
Fırına hırsız, Memlekete harami.
-Geldikleri gibi gitmediler,
Kimi itini bıraktı, kimi bitini,
kimi de piçini.
Yoksa bu kadar şerefsizin
bizden olması mümkün değil “
Benden de buraya kadar .!
Bunun üstüne söz söylemekte
Benim haddime değil..!
Eli öpülesi Merhum Şairim
Neyzen Teyfik babaya
Rabbimden rahmet diler
O mübarek ellerinden öperim.”
Bazı köşe yazarları da popüler hâle gelen bu yanlış atfa yazılarında yer vermiş:
Osman Danış – Adıyaman Doğru Haber – “Bilesinnnn…” – 24 Ocak 2023
“Ekmek herkese yetecekti aslında. Tarlaya karga dadandı, ambara fare, fırına hırsız memlekete harami...” sözü / şiiri sivri dili ile akıllara kazınan Neyzen Tevfik’e ait değil.
“Bir Vecize Ya da Şiirin Sahibini Tespit İçin İzlenebilecek Adımlar” başlıklı yazımızda aktarılan adımları izlediğimizde bahsi geçen ifadelerin sonradan herhangi bir delil olmaksızın, bir kaynak atfı yapılmaksızın bir anda Neyzen Tevfik’e ait olduğu iddiasıyla aktarılmaya başlandığı anlaşılıyor.
Hırsızlığa, yolsuzluğa, kamu kaynaklarının sömürülmesine tepki gösteren vatandaşların alıntıladığı sözün Neyzen Tevfik’in şiirleri arasında izine rastlanamıyor.
Yolsuzluğa karşı protest söylemiyle bahse konu sözün 2020 yılında Neyzen Tevfik imzasıyla paylaşılmaya başlandığı görülüyor.
Kimliğini tespit edemediğimiz Hüseyin Yılmaz’ın bahse konu sözün sahip olup olmadığını henüz teyit edemedik.
Neyzen Tevfik Kolaylı
“Ekmek herkese yetecekti aslında. Tarlaya karga dadandı, ambara fare, fırına hırsız memlekete harami...” sözünün hiciv ustası Neyzen’e ait olmadığı, “yolsuzluk, hırsızlık” temalı şiirlerindeki üslup ve biçimle karşılaştırıldığında da rahatça anlaşılabilir.
Kime Sordumsa Seni adlı şiiri:
Kime sordumsa seni doğru cevap vermediler;
Kimi alçak, kimi hırsız, kimi deyyus! dediler…
Künyeni almak için, partiye ettim telefon:
Bizdeki kayda göre, şimdi o mebus dediler! ..
Türk’e İkinci Öğüt başlıklı şiirinden bir beşlik:
Cevher-i milliyeni soymuş haramî, Kabe’de,
Cehle gömmüş ruhunu, sonra aratmış türbede,
Öyle aldatmış ki teslimiyyetin bî-arbede,
Sersem etmiş halkı döndürdükçe curnalcı dede,
Ehl-i …’ten hazer kıl, çünkü benzer mâra Türkl
