Barış Manço’nun “Domates Biber Patlıcan” Adlı Şarkısının Hikâyesinin Sevdiği Kızın Evinde Cesaretlenemeyip Bir Türlü Söze Girememesinden Etkilenmesine Dayandığı İddiası Doğru Değil
Çağdaş Türk ozanı olarak görülen Barış Manço’nun, döneminin kalıplarının dışına taşan “Domates, Biber, Patlıcan” adlı şarkısının sevdiği kıza açılırken yaşadığı bir olay sonrası yazıldığı yönündeki kurgu hikâyeye değineceğiz.
Öncelikle, Manço’nun 1989 yılında çıkan Darısı Başınıza adlı albümünde yer alan “Domates, Biber, Patlıcan” adlı şarkısını hatırlatalım:
Keşke hislerimi sana açıkça anlatabilseydim
Sana deli gibi aşık olduğumu söyleyebilseydim
Göz göze geldiğimiz o anda
Sanki dilim tutuldu bir anda
Konuşamadım karşında
Oysa bütün cesaretimi toplayıp sana gelmiştim
Senin için çarpan şu kalbi gör istemiştim
Tam elini tutmak üzereyken
Aşkımı itiraf edecekken
Sokaktan gelen o sesle yıkıldı dünyam
Domates, biber, patlıcan
Domates, biber, patlıcan
Bir anda bütün dünyam karardı
Bu sesle sokaklar yankılandı
Domates, biber, patlıcan
Şimdi benden çok uzaklardasın, biliyorum
Belki bir gün dönersin diye dualar ediyorum
Seni bir daha görsem yeter
İnan ki bu bir ömre bedel
Yeter ki bitmesin bu rüyam
Nereye gitsem, ne yana baksam hep seni görüyorum
Biliyorum artık çok geç ama yine de bekliyorum
Her şey boş geliyor bana
Sarılacağım sımsıkı sana
Yeter ki yıkılmasın bir daha dünyam
Domates, biber, patlıcan
Domates, biber, patlıcan
Bir anda bütün dünyam karardı
Bu sesle sokaklar yankılandı
Domates, biber, patlıcan
Barış Manço’nun bu şarkısında sevdiği kadına tam aşkını ilan edeceği sırada bir sokak satıcısının “domates, biber, patlıcan” şeklinde nara atmaya başlamasıyla dikkatinin dağılmasına atıf yaptığı iddia ediliyor. Barış Manço’nun bir yerde otururken sokakta birbirini öpmek üzere 2 gencin yanlarından manavın geçmesiyle başlarını çevirmelerini görmesinin ardından bu şarkının sözlerini kaleme aldığı da ileri sürülmüştü.
Ahmet Hakan: “DOMATES BİBER PATLICAN: Bu şarkıyı ilk dinlediğim günü hatırlıyorum. Şarkı gayet ciddi bir aşk şarkısı gibi başlamıştı. “Acaba konu nasıl domatese, patlıcana gelecek” diye bekliyordum. Meğer seyyar manavın çıkardığı sesin bir aşk itirafını yerle yeksan edebileceği meselesine eğiliyormuş şarkı… Âlem adamdı şu Barış Manço.”
“Barış Manço, eskiden (Yıl:1968) bir kızla tanışmış. Evlenme teklifi yapmak istiyormuş. Sonra evine çağırmış. O kadar hazırlıklar yapmış ki, şaşırsınız. Kız gelince öyle havadan sudan konuşmaya başlamışlar. Bir ara Barış Manço tam esas konuya girecekmiş ki kızın gözlerine bakınca vazgeçmiş. 30 dk sonra tekrar konuşacakmış, lâfa “ben” diye başlamış ama, sokaktan seyyar bir manav “Domates, Biber, Patlıcan” diye bağırınca ses şehrin her tarafından duyulmuş. Bu yüzden Barış Manço’nun dikkatı dağılmış, konuşamamış. Kız da senin gibi iki lâfı bir araya getiremeyen bir adamla beraber olamam demiş. Sonra da birbirlerini hiç görmemişler. Ama kız Barış Manço’nun bütün albümlerini ve 45’liklerini ölene kadar biriktirmiş, saklamış…”
“DOMATES BİBER PATLICAN’IN HİKAYESİ
Sene 1968 Barış Manço henüz 25 yaşında. Bir kızla tanışmış, çok sevmiş evlenme teklif edecekmiş, kızı evine çağırmış bir sürü hazırlık yapmış, ama cesaretini kolay kolay toplayamıyormuş. Öyle havadan sudan konuşmuşlar.
Barış Manço tam cesaretini toplamış lafa ” Ben ” diye girmiş, ama o da ne! Sokaktan geçen bir seyyar satıcı başlamış bağırmaya DOMATES BİBER PATLICAN! Bu sesten sonra zaten cesaretini zar zor toplayan Barış Manço dikkatini kaybetmiş, konuşamamış.
Kız da ” senin gibi iki lafı bir araya getiremeyen bir adamla beraber olamam” demiş. Barış Manço’da bu olaydan 20 yıl sonra ” Domates biber patlıcan ” şarkısını çıkartmış. Şarkının sözleride aslında bu olayı anlatıyor. Domates biber patlıcan Bir anda bütün dünyam karardı.
Bu sesle sokaklar yankılandı Domates biber patlıcan Keşke hislerimi sana açıkca anlatabilseydim Sana deli gibi aşık olduğumu söyleyebilseydim Gözgöze geldiğimiz o anda sanki Dilim tutuldu bir anda Konuşamadım karşında Oysa bütün cesaretimi toplayıp sana gelmiştim.
Senin için çarpan şu kalbi gör istemiştim Tam elini tutmak üzereyken Aşkımı itiraf edecekken Sokaktan gelen o sesle yıkıldı dünyam…
BARIŞ MANÇO SAYGIYLA”
DOMATES BİBER PATLICAN’IN HİKAYESİ
Sene 1968 Barış Manço henüz 25 yaşında. Bir kızla tanışmış, çok sevmiş evlenme teklif edecekmiş, kızı evine çağırmış bir sürü hazırlık yapmış, ama cesaretini kolay kolay toplayamıyormuş. Öyle havadan sudan konuşmuşlar. pic.twitter.com/UKgXJ79zBV— PαʅαႦιყιƙRαƙi (@PalaBiyikRak84) April 23, 2023
Barış Manço’nun kendi yaşamından enstantanelerin şarkılarına sirayet ettiği biliniyor.
Ancak, “Domates, Biber, Patlıcan” adlı şarkısının hikâyesini yansıttığı ileri sürülen anlatı, Manço’nun sevdiği kıza aşkını itiraf etmekte zorluk çeken bir aşığın resmini çizdiği şarkının sözlerinin üzerinden kurgulanmış. Kurgu anlatı, Manço’nun vefatının yaklaşık 15 yıl sonrasında bir anda herhangi bir kaynak atfı olmaksızın ortaya atılmış.
Manço’nun biyografilerinde ya da demeçlerinde, sokaklarda domates, biber ve patlıcan gibi sebzeleri bağırarak satmaya çalışan seyyar satıcıları konu edinen parçasında ilan-ı aşkının esnaf narasıyla kesilmesinden ilham aldığına dair bir beyanına rastlanamıyor.
Barış Manço, 1989 yılında çıkan Darısı Başınıza adlı albümüyle çıkan Domates-Biber-Patlıcan’ı 7’den 77’ye adlı programının hazırlık sürecinde 1988 yılında kaleme almış.
Barış Manço (2 Ocak 1943 – 1 Şubat 1999) 1975 yılında tanıştığı Lale (Çağlar) Manço ile 18 Temmuz 1978 tarihinde evlenmişti.
Lale Manço, eşi Barış Manço’nun Domates-Biber-Patlıcan adlı şarkısını yoldan geçen sebzecinin sözlerinden etkilenerek yazdığını şu sözlerle belirtmişti:
“Barış, insanların içindeki sözü şarkıya çevirdi. Onun şarkıları hayatın derin anlamlarını taşıyan mesajlar barındırıyor. Ve bunları da son derece basit bir dille yaptı Barış. Mesela, Halil İbrahim Sofrası, Günaydın Çocuklar… Bunlar hep derin anlamlar taşıyor. Benim için de ‘Aynalı Kemer’ şarkısını yazmıştı. Barış genellikle şarkının ilk önce sözlerini yazıyordu, sonra bestesini yapıyordu. Aklına sözler gelince defterine yazıyordu. Domates, biber, patlıcan şarkısını evdeyken, yoldan geçen sebzecinin bu sözlerinden esinlenerek yazmıştı. O kadar güncel ve hayatın içinden şarkılar yaptı ki, halkımız da o yüzden büyük ilgi gösterdi.”
Barış Manço’nun çocukluk ve yol arkadaşı TV programcısı yapımcısı ve yayıncı Erkmen Sağlam, “Domates Biber Patlıcan” şarkısının hikayesini 7’DEN 77’YE TV adlı Youtube kanalında anlatmıştı.
Sağlam, TRT’de (8 Ekim 1988 – 6 Aralık 1998 tarihleri arasında 378 bölüm yayımlanan) “7’den 77’ye” adlı program için hazırlıklar sürerken Barış Manço’nun “Domates, Biber, Patlıcan”ın sözlerini yazıp bir anda bestelediğini şu sözlerle aktarmıştı:
“Öyle günler geçiyor ama yorulmuşuz. Gece sabaha kadar çalışıp ondan sonra TRT’ye gitmek perişan vaziyette uyku var. Barış beni uyutmamak için bir şey akıl etmiş. Artık takmış kafaya, sokaktan geçen sebzeciye takmış. Önüne de hayalî bir araba almış. O arabada da domates, biber, patlıcan satıyor sebzecilik yapıyor Barış. Günler böyle geçerken bir akşam bir gece baktım arkadan gitar sesi geliyor. Bir de mırıldanmalar. Özlem’e dedim git bak bakalım ne yapıyor bu adam Barış abin dedim. Özlem gitti geldi dedi abi sen asıl gel gör bak bu adam ne yapmış. Gittim baktım. Barış bayılırdı bağdaş kurup oturmaya ve gitar çalmaya. Yine bağdaş kurmuş oturmuş İnci’nin odasında ve gitarı elinde ve domates biber patlıcanı söylüyor. Dedim ki Barış’a, oğlum sen ne yaptın. Dedi ki valla böyle bir parça çıktı. Dedim ki Barış’a biz bu programa başlayacağız dedim, ve ben seni Seyşeller’e götürücem senin bu parçanın bu hazırladığın yaptığın şarkının bestenin klibini Seyşel Adalarında çekeceğim. Git lan hayal kurma dedi. Dedim ki bak görürsün Barış, biz gerçekten bu programa başlayacağız ve Seyşeller’e gideceğiz ve klibi orada çekeceğiz. Ve dediğim de oldu.”