Türkiye’de Barış İsmini Alan İlk Kişinin Barış Manço Olduğu İddiası

Barış Manço’nun Barış İsmine Sahip İlk Kişi Olduğu İddiası Doğru Değil

Barış Manço’nun Barış ismine sahip ilk kişi olduğu iddiası yanlıştır. Barış Manço’dan önce “Barış” ismi verilen başka kişiler mevcuttur. İçişleri Bakanlığı’nın nüfus bilgileri ile kamuoyuna açık bilgiler aracılığıyla bu iddianın yanlış olduğu ortaya konulmaktadır.

2 Ocak 1943’te doğan ve 1 Şubat 1999 tarihinde aramızdan ayrılan -nüfusta kayıtlı ismiyle- Mehmet Barış Manço’nun Türkiye’de “Barış” ismi verilen ilk kişi olduğu, dolayısıyla Barış Manço’nun “Barış” adının isim babası olduğu iddia edilmektedir.

Ayşegül Aldinç’in Barış Manço’nun Barış Adını Alan İlk Kişilerden Olduğuna Dair Tweeti

Bu yanlış iddianın zihinlerde kalıcı hâle gelmesinde önemli bir etken, iddianın bizzat Barış Manço’nun oğlu Doğukan Manço tarafından da dile getirilmiş olmasıydı. 2011 yılında verdiği bir röportajda Doğukan Manço, babası Barış Manço’nun gerçek adının “Tosun Yusuf Mehmet Barış Manço” olduğunu belirttiği röportajda Türkiye’de “Barış” ismini ilk alan kişi olduğuna dair hatalı bilgiyi şu şekilde paylaşmıştı:

“Babam 1943’te İstanbul’da doğdu ve Türkiye’de ilk Barış ismini aldı, esasında isim babası. Barış ismi, 1941’de dünya savaşlarının ardından barışa duyulan özlemden doğdu. “

Doğukan Manço’nun aktardığına göre Barış Manço’ya ailesi tarafından “Barış” isminin verilmesinin sebebi 2. Dünya Savaşı sürerken doğan Barış Manço’ya “barışa duyulan özlem”dir. 2. Dünya Savaşı’nın tam ortasında doğan Barış Manço’nun ailesi “artık barış gelsin” dediği için oğluna ‘Barış’ adını vermiştir (Barış Manço’nun ağabeyine de “Savaş” ismini verdiklerini de not etmek gerek).

Ancak, bu isimlendirme iddia edildiği  gibi Barış Manço’yu Türkiye’de “Barış” ismini alan ilk kişi yapmamıştır. Çünkü, Barış Manço daha dünyaya gelmeden önce “Barış” ismine çoktan sahip olan başka kişiler mevcuttu.

Barış İsmi İlk Barış Manço’ya Verilmedi

Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından Burçin Aydoğdu’nun Bilgi Edinme Kanunu kapsamında “Bilgi Edinme Başvuru Formu” doldurularak yaptığı başvuruya verdiği yanıtta nüfus aile kütüklerine kayıtlı, Barış ön adını alan ilk kişinin Barış Manço olmadığı, daha önceden Barış ön adını alan kişilerin bulunduğu belirtilmektedir.

Bahse konu bilgi edinme başvurusuna verilen yanıt şu şekildedir:

28.5.2016 tarihinde Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü birimine 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında yapmış olduğunuz müracaatınızın cevabı aşağıdadır:

İstemiş olduğunuz bilgi ile ilgili olarak; Nüfus Aile Kütüklerine kayıtlı, “Barış” ön adını alan ilk Vatandaşımız Barış Manço değildir. Daha önceden Barış ön adını almış kişiler bulunmaktadır.

Bilgilerinize

İçişleri Bakanlığı

Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü

Bilgi Edinme Kanunu kapsamında doldurularak Burçin Aydoğdu tarafından yapılan başvuruya verilen yanıt

(Malumatfuruş olarak biz de aynı konuda T.C. Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) aracılığıyla bilgi edinme başvurusunda bulunmuştuk; ancak, 15.04.2019 tarihinde “Bilgi Edinme Kanunu’nun 7 nci maddesinde belirtildiği üzere; ayrı veya özel bir çalışma, araştırma, inceleme ya da analiz neticesinde oluşturulabilecek türden bir bilgi olduğundan konu ile ilgili olumlu yanıt verilememektedir” yanıtını aldık)

Ayrıca, Stefan Zweig’ın “Satranç” adlı kitabını Türkçeye çeviren Nevzat Güven, 1935 yılında doğan oğlu Barış Güven’e “Barış” adını, Barış Manço daha doğmadan yaklaşık 8 yıl kadar önce koymuştur.

Barış Güven, Türkiye’de “Barış” ismi verilen ilk kişinin -büyük olasılıkla- kendisinin olduğunu ve TV’de “ilk Barış benim, benden daha yaşlı bir Barış varsa lütfen bana ulaşsın” şeklinde açıklama yapan Barış Manço’yu bu durumu bildirmek için aramadığını da belirtmektedir.

Türkiye’de ‘Barış’ İsminin İlk Sahibinin Barış Manço Olduğunu Sanan Yazarlar

Barış Manço’nun oğlu Doğukan Manço ve yukarıda ilgili tweetini aktardığımız Ayşegül Aldinç dışında Barış Manço’yu Barış ismine Türkiye’de ilk sahip olan kişi zanneden birçok kişi var. Yazarlardan tespit edebildiklerimizi aktaralım:

Türkiye Gazetesi’ndeki “Drogba gitsin mi?” başlıklı 19 Şubat 2014 tarihli yazısıyla Ömer Söztutan:

"Barış Manço'nun gerçek adı Tosun Yusuf Barış Manço imiş. Türkiye'de Barış ismini de ilk o almış..."

Gazete Yenigün’deki “Barış Manço’yu tanıyan var mı aranızda ? Ve işte 8 maddede Barış Manço’nun bilinmeyenleri!” başlıklı 16 Nisan 2018 tarihli yazısıyla Volkan Çelik:

"Asıl adı Mehmet'tir. Mehmet Barış. Türkiyenin ilk Barış ismi ona verilmiştir."

Demokratgazetesi.com.tr’teki “Ak Parti Belediye Başkan Adayları ‘Sürpriz Yok’” başlıklı 21 Ocak 2019 tarihli yazısıyla Erhan Yırcalı:

"Türkiye’de Barış ismini ilk olarak Barış Manço almıştır…"

Açık Gazete’deki “Barış Güvercini” başlıklı 3 Şubat 2013 tarihli yazısıyla İlkim Erkan Karaca:

"İlk oğluna Doğukan Hazar ( Barış ) ismini veren, Türkiye’nin ilk ”Barış” ismine sahip olan sanatçı Barış MANÇO’yu hatırlıyorum."

Polatlı Postası’ndaki “7’den 77’ye Barış Manço” başlıklı 3 Ocak 2018 tarihli yazısıyla Abdurrahman Yılmaz:

 "Türkiye’de ilk “Barış” ismini alan kişi olup 1941’de dünya savaşlarının ardından barışa duyulan özlemden kaynaklanan bir isim olmuş ve aynı zamanda Barış isminin isim babası sayılmıştır."