Bir kardiyologun anjiyografi esnasında bükülmüş kılavuz teli / kateteri düzeltmek için hastanın dirseğine eliyle baskı yaptığı görülen görüntü sağ bacak içindeki popliteal arterin el ile düzeldiği ana ait olduğu iddiasıyla paylaşılmış
Sosyal medya platformlarında anjiyografi esnasında yapılan bir müdahale görüntüsünün yanlış yorumla paylaşıldığına şahit oluyoruz.
“A skilled massager helps in the regulation of the catheter during an angiography examination by massaging right in the popliteal artery.” (“Yetenekli bir masajcı, anjiyografi muayenesi sırasında doğrudan popliteal artere masaj yaparak kateterin düzenlenmesine yardımcı oluyor.”) cümlesini barındıran söz konusu video şu şekilde:
2022 yılında ise çeşitli doktorların sosyal medya hesaplarında gözükmeye başlayan görüntü Linkedin’de aşağıdaki ifadelerle paylaşılmasının ardından yaygınlık kazanmış.
“Undoing a catheter loop in the brachial artery. This is not always easy & may require patience & insertion of a wire while screening to see how the loop behaves. “Bad cases” may require a vascular surgeon to sort out.”
“Brakiyal arterdeki kateter halkasının çözülmesi. Bu her zaman kolay değildir ve döngünün nasıl davrandığını görmek için tarama sırasında sabır ve bir telin yerleştirilmesini gerektirebilir. “Kötü vakalar”ın bir damar cerrahının çözülmesini gerektirebilir.”
Anjiyo prosedüründe damar erişiminde kritik rol oynayan dışardan manevra görüntüsü 2023 yılı Aralık ayında Bilim (!) Dünyası ve Gusholder Haber Bülteni gibi hesaplar tarafından “Yetenekli bir masajcı, anjiyografi muayenesi sırasında popliteal artere doğru masaj yaparak kateterin düzenlenmesine yardımcı oluyor…” ifadeleriyle paylaşıldı.
29 Ocak 2024 günü ise bahsi geçen görüntü sağ bacak içindeki popliteal arterin el ile düzeldiği ana ait olduğu iddiasıyla kullanıldı.
Anjiyoya masör ya da masözlerin girdiğini düşünen, görüntüde -amiyane tabirle- “damar damar üzerine binmiş” sanan sosyal medya kullanıcısının paylaşımı:
ＰＨＯＢＯＳ’ (@spectralbody): “Masajın gerçekliği: Sağ bacak içindeki popliteal arterin el ile düzeldiği an✨”
“Masajın gerçekliği: Sağ bacak içindeki popliteal arterin el ile düzeldiği an“ ifadeleriyle paylaşılan videoda, anjiyografi esnasında damar içine yerleştirilen “kılavuz tel”in (“guidewire”) / “kateter”in arter içinde kıvrıldıktan sonra yapılan müdahale ile düzeltildiği an görülüyor (Danıştığımız doktorlar görülen cismin kateter değil kılavuz tel olduğunu aktardı).
Hatalı aktarımları sıralayacak olursak:
Anjiyograji muayene değil, teşhis ve tedavi yöntemidir.
Femur, tibia, fibula ve patella gibi kemiklerin görülmediği video bacak değil dirsek eklemine müdahale içeriyor.
Popliteal değil brakial ya da radial arter.
Müdahale masajcı değil kardiyolog ya da anjiyografiye katılan bir sağlık çalışanı tarafından yapılıyor.
Anjiyografi esnasında kateter veya kılavuz tel ilerletilip çekilirken bu tip manevralar yapılır.
Bir damar kardiyologunun bükülmüş kılavuz teli / kateteri düzeltmek için hastanın dirseğine eliyle baskı yaptığı hamle bir uzman tarafından şöyle yorumlandı:
“Anjiyografik muayene sırasında ustaca uygulanan bu müdahale, kateterin konumunun ayarlanmasına yardımcı olabilir. İşlem, kateter yerleştirme bölgesini çevreleyen alana hafif bir basınç uygulanmasıyla başlar. Uzman, kontrollü ve kasıtlı hareketler kullanarak kateteri popliteal artere doğru yönlendirir. Bu, kateterin vasküler yol boyunca doğru ve güvenli bir şekilde ilerlemesini sağlayarak anjiyografik prosedürün başarısına yardımcı olur.”
Prof. Dr. Mehmet Kadri Akboğa görüntü hakkında “Bacak veya kalp damarları için anjiyo yaptığımızda diz veya dirsek bölgesinde kıvrıntılı kısımlardan geçebilmek için bazen dışardan manevralar yaparak damarı düzleştirmemiz gerekiyor❤️” ve “oysa kateter laboratuvarında masajcı ne arar, operatör kendisi steril olarak örtü üzerinden yapıyor bu manevrayı” ifadelerini kullandı.
Doç. Dr. Muhammed Keskin de görüntüyü “masajcı” vurgusuyla aktaran paylaşımlara “Tecrübeli girişimsel kardiyologun adı ne zamandır tecrübeli masajcı olmuş? Biri de çıkıp demiyor ki “masajcının anjiyoda ne işi var” diye.” ifadeleriyle eleştirdi.
Prof. Dr. Güner Sönmez de görüntüyle ilgili paylaşımında “Bu doğru değil: 1. Damar değil, damar içinde katlanan kateter düzeltiliyor. 2. Bu bacak değil, kol.” dedi.
Görüntüyü “masajın etkisi” vurgusuyla aktaran paylaşıma tepki veren sosyal medya kullanıcılarının yanıtlarından bir seçki sunacak olursak:
Bülent Tekcan (@MrTekcan): “Hatalı bir bilgi bu. Bunun nedeni ise daha önce hatalı olarak yayınlanan yerlerden alınması. Düzeltilen “arter” değil ! Damar içine yollanan “kateter” sadece.”
Dark Defender (@dark_defender68): “Bu bir animasyon. Saglikci olarak.. 1- hicbir damar oyle basi bos iplik gibi degildir 2- damar oyle uzayip oynayinca yerune gelmez 3- damarlar sivinin icinde boslukta yuzer gibi degildir hepsi d9kuya sabittit 4- x isinlariyla bu kadar uzun sure cekim yapilmaz kanser eder 5- herhangibir goruntuleme yöntemi (x-ray, mr, bt) kullanilarak gotuntu cekildiyse o kullanilan yontem diger damarlarida goruntulemis olmasi lazimdi. O bacakta yüzlerce damar var :)”
Nihat guven (@GuvenNihat): “TOP10 şehir efsanelerinden; Damar damar üstüne binmiş gibi bir şey. Sanki damar suda yüzüyor, masaj diye iki dokunuşla düğüm çözülüyor. Yersen…”
KFY_1907 (@kfy__1907_666): “Birincisi orası dirsek dirsek bölgesi ikincisi damar dediğin damar içine anjiyolarda gönderdiğimiz kateter ;)) canın sağolsun”
X-RAY (@FatihmersinK): “Burası diz değil dirsek,dolayısıyla popliteal arter de değil orası “
Bay Gri (@baygirig): “Cahil kardeşim popliteal arter düzelmiyor, popliteal arterin içinde kıvrılmış klavuz tel düzeliyor”
Sezgin Genç (@GencGenc1903): “Diagnostic sağ Katater düzeltme yapılıyor tabi onu içeri gönderirken düğüm şekline gelmesini sağlayan hekimi kutlarım”
Gökhan Daş (@egokhandas): “Radial arterden koroner anjiografi için kateter takılıyor. Kalp damarlarının tıkalı olup olmadığını anlamamız için kontrast madde enfekte ediliyor. Bu masaj damar içinde dolanan kateteri açmak için yapılmış. Popliteal arter değil radial arter.”
Kalp damarlarındaki olası sorunların saptanmasını sağlayan bir görüntüleme yöntemi olan anjiyo hakkında ilave bilgi için Prof. Dr. Şükrü Akyüz’ün yayınladığı videoyu inceleyebilirsiniz:
* Damar tıkanıklığı tedavisinde el bileğinden yapılan anjiyo yönteminin kasıktan yapılan anjiyoya göre daha avantajlı ve güvenilir olduğu görüşü kardiyologlar tarafından dile getiriliyor.
Dipnot: Bu ve diğer yazıları, atıf yapmak yerine kopyalamayı düşünen / alışkanlık hâline getiren “yazarlara” çağrı: Çekinmeyip sosyal medya hesapları ya da e-posta üzerinden ulaşırsanız yazabileceğiniz orijinal konular iletebiliriz.
