Murat Kurum 31 Ocak 2023 Günü Katıldığı Programda “130 Bin Canımız Gitmiş Ya” Sözüyle 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremlerini Değil Cumhuriyet Tarihimizin Genelinde Yaşamını Yitiren Vatandaşların Toplam Sayısını Kastetmiş
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Murat Kurum, Haber Global’de yayınlanan “Az Önce Konuştum” adlı programda “130 bin canımız gitmiş” cümlesini kullandığı ana ait görüntü sosyal medya platformlarında 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde 130 bin insanımızın öldüğünü itiraf ettiği iddiasıyla paylaşıldı.
Bahsi geçen programdan ilgili anın kaydı şu şekilde:
İBB Başkan adayı Murat Kurum’un “130 bin canımız gitmiş ya!” dediği TV100 de yayınlanan Candaş Tolga Işık’ın sunduğu ‘’Az Önce Konuştum’’ adlı programdan ilgili bölüm: pic.twitter.com/Iqx0oCvacX
Murat Kurum’un programda ilgili anda sarf ettiği sözler şöyle:
“Dönüştüreceğiz, başka çaresi yok. Candaş Bey, 130 bin canımız gitmiş ya. Bakın 11 ilde deprem oldu, İstanbul 11 ile yetişir. Ama Allah göstermesin İstanbul’a bir şey olursa ülke gider, bayrak gider, devlet kalmaz. Terörle mücadele kadar önemli diye o yüzden söylüyoruz.”
Murat Kurum’un 6 Şubat 2023 depremlerindeki kayıp sayısının açıklanan resmî veriden çok daha fazla olduğunu ağzından kaçırdığını sanan paylaşımlardan örnekler şöyle sunulabilir:
Alican Uludağ (@alicanuludag): “Murat Kurum, 6 Şubat depremlerinde 130 bin insanın öldüğünü itiraf etti. Biz 50 bin olarak biliyorduk. Yetmedi, büyük bir gafa imza attı. İstanbul depreminde “ülke gider, bayrak gider, devlet kalmaz” dedi. O kadar kolay mıydı bu vatandan vazgeçmek?”
Zülâl Kalkandelen Ⓥ (@veganzulal): “. @TC_icisleri ’nin 24 Nisan 2023’te yapılan açıklamaya göre 6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde hayatını kaybedenlerin sayısı 50 bin 783’tü. 130 bin olduğunu @murat_kurum açıklamış. 80 bin ölü gizlendi mi?”
Kaç Saat Oldu? (@kacsaatolduson): “AKP’nin İBB adayı Murat Kurum, iktidarın resmi olarak 50 bin kişinin can verdiğini açıkladığı 6 Şubat depremlerinde 130 bin kişinin öldüğünü açıklayalı birkaç saat oldu”
“Az Önce Konuştum” adlı programı sunan Candaş Tolga Işık, Murat Kurum’un “depremlerde 130 kişi öldüğü” yönündeki sözünün sosyal medyada yaygın şekilde paylaşılmasının ardından kendisine bu sözünün bağlamını sorduğunu, Murat Kurum’un Cumhuriyet tarihimizde depremden ölenlerin toplam sayısını kastettiğini söylediğini aktardı.
Söz konusu programda Murat Kurum 6 Şubat depremlerinde 130 bin kişinin hayatını kaybettiğini açıklamadı.
Candaş Tolga Işık’ın bahsi geçen duyurusu şöyleydi:
“Bu arada çok soruldu, yayından sonra Murat Kurum’a “Depremlerde 130 bin kişi öldü” cümlesini tekrar sordum. “Bu sayının 6 Şubat depremiyle alakalı değil Türkiye Cumhuriyeti tarihinde depremden ölenlerin yaklaşık olarak toplam sayısı olarak ifade ettiğini söyledi.”
Depremlerde 130 bin canımızı kaybettiğimiz söylemini Murat Kurum ilk kez bu programda dile getirmiş değil.
Kurum, 29 Nisan 2023 günü Haber Global’de katıldığı bir programda da “Son 1 asırda ülkemizde 130 bin canımızı kaybettik.” demiş.
İlgili dönemde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı ve İstanbul 1’inci Bölge Milletvekili Adayı olan Murat Kurum Haber Global’de Mine Sarı’nın moderatörlüğünde yayınlanan Müzakere programında kullandığı ifadeler şöyleydi:
“Barınma anayasal bir hak. Biz gelişiyoruz, nüfus artıyor, ihtiyaçlar artıyor. Bir yandan da deprem bölgesindeyiz. Nüfusun yüzde 70’den fazlası deprem bölgesinde yaşıyor. Son 1 asırda ülkemizde 130 bin canımızı kaybettik.”
Murat Kurum 29 Nisan 2023 günü Haber Global’de katıldığı bir programda da “Son 1 asırda ülkemizde 130 bin canımızı kaybettik.” ifadelerini kullanmış. pic.twitter.com/t1WBun2nQ9
Sözlerinin gündeme gelmesinin akabinde Murat Kurum’un sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada 130 bin can kaybını Cumhuriyet tarihimizdeki depremlerin geneli için kullandığını belirtti.
“6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinde 11 ilimizde 50 bin canımız gitti. Cumhuriyet tarihindeki depremlerdeyse toplam 130 bin kişi hayatını kaybetti. Aynı yayında ve aylar önceki yayınlarda da defalarca söylememize rağmen, bunun bugün bir siyasi polemik konusu haline getirilmesi gerçekten üzücü. Yalana sarılan siyaset anlayışıyla hakikatli bir zafer kazanılamayacağını 31 Mart’ta kaybettiklerinde görecekler.”
Türkiye’de Depremlerde Ölen Kişi Sayısı
Son 100 yılda ülkemizde meydana gelen depremlerde yaşanan can kayıplarına dair basına yansıyan derlemelere göz attığımızda Evrensel’in 6 Şubat 2023 tarihinde yayımladığı içerikte 84 yılda 56 bin 65 kişinin, Voa Türkçe’nin 25 Ocak 2020 günü yayımlanan içeriğinde 1920-2020 yılları arasında 100 bin kişinin yaşamını yitirdiğini belirttiği görülüyor.
“Türkiye’de Deprem Gerçeği ve TMMOB Makina Mühendisleri Odasının Önerileri Oda Raporu” başlıklı çalışmada T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araştırma Dairesi Başkanlığı Sismoloji Şube Müdürlüğü’nden temin edilen verilere göre 1900–2009 yılları arasında ülkemizde meydana gelen 223 büyük depremde 86.000 vatandaşımızın hayatını kaybettiği aktarılmış.
Kahramanmaraş depremlerinde açıklanan son resmî can kaybı sayısı 50 bin 783 idi.
2011 Van depreminde can kaybı sayısı 644, 2020 İzmir depreminde 117 idi.
Kandilli Rasathanesi verilerine 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş, 2011 Van, 2020 İzmir depremleri ilave edildiğince 1923’ten bu yana depremlerde yaşamını yitiren vatandaş sayısına dair resmî istatistiğin 133516 olduğu anlaşılıyor.
