Bugün, Türkçe “tüm yollar Roma’ya çıkar”, Latince “omnibus viis romam pervenitur”, İngilizce “all roads lead to Rome” sözü ve bu söze dair bir görselleştirmeye değinelim istedik…
Öncelikle, Türkçe “bütün yollar Roma’ya çıkar, “her yol Roma’ya çıkar” gibi alternatifleriyle kullanılan sözün anlamına ve kökenini ele alalım.
Döneminin en güçlü ve geniş devleti olan Roma İmparatorluğu, kontrol ettiği bölgelerde etkin bir yönetim ve ticaret ağı sağlamak için kapsamlı bir yol sistemi inşa etmiştir.
Akdeniz havzasını ve Avrupa’nın büyük bir kısmını kapsayan büyük bir devlet olan Roma İmparatorluğu’nun inşa ettiği yolların karakteristik özelliği, merkeze odaklanmış bir yapıda olmalarıydı.
Askerî ve ticarî ulaşımı kolaylaştırıp, kültürel ve ekonomik birliktelik sağlayan yol ağı, imparatorluğun gücünün ve merkezîleşmiş yönetim anlayışının bir göstergesi olmuş ve “Tüm yollar Roma’ya çıkar” ifadesinin gerçek bir anlam taşımasını sağlamıştır.
İmparatorluğun merkezi olan Roma’nın “dünyanın merkezi” olarak görülmesi ve yolların bir ağ merkezi gibi kente bağlanmaları ile hem fiziksel hem de metaforik anlamda bir “merkez” olması bu veciz ifade ile vurgulanmıştır.
Bazılarının hâlâ izlerine rastlanan ve güzergâhları hâlâ izlenen bu yollara atfen kullanılan söz, başlangıçta fizikî bir gerçekliği ifade ederken, bir hedefe ulaşmak için farklı yolların olabileceğini ifade etmek için de kullanılmaya başlanmıştır. “Tüm yollar Roma’ya çıkar” sözü ile günümüzde, farklı yöntemler, stratejiler veya yollar kullanarak aynı sonuca varılabileceği belirtilmektedir.
İtalya’nın başkenti Roma için kullanılan “tüm yollar Roma’ya çıkar” sözü ile kastedilenin (Sultanahmet’teki Milyon Taşı’ndan hareketle) Roma, Nouva (Yeni Roma), Konstantinople, yani İstanbul olduğu ileri sürülmektedir. Ancak kaynaklar sözün kökeninin Roma İmparatoru Augustus tarafından dikilen Milliarium Aureum adlı “altın kilometre taşı” olarak bilinen anıta dayandığını aktarmaktadır.
Yüzyıllardır kullanılan bu popüler sözün anlamına değindikten sonra görselleştirmesine geçelim…
Günümüzde, farklı yöntemlerin veya çabaların sonunda aynı amaca ulaşabileceği fikrini simgeleyen, Antik Roma’nın tarihine dayanan bu deyimin baz alındığı bir görselleştirme sosyal ağlarda viral şekilde paylaşıldı.
Sosyal medya platformlarında “Daha önce (muhtemelen) hiç görmediğiniz harika haritalar dizisi” gibi notlarla paylaşılan silsilelerde “Bütün yollar Roma’ya çıkar” sözüyle birlikte yer verilen yol ağı haritası şöyle:
“Tüm yollar Roma’ya çıkar” sözüyle paylaşılan harita, Moovel lab’ın 486713 farklı noktayı Roma’ya bir algoritma kullanarak bağladığı “Roads to Rome” adlı görselleştirmeye dayanıyor.
“Yol ağı”, tüm Avrupa’yı kapsayan 26.503.452 km²’lik haritadaki 486.713 başlangıç noktasından Roma’ya ulaşılabilecek rotaları hesaplayan bir algoritma kullanılarakoluşturulmuş.
“Bir noktaya giden tüm yolları vurgulayan bir algoritma” kullanılarak hazırlanan “Roma’ya çıkan yol ağı haritası”nın orijinali şu şekilde:
Tasarımcı Benedikt Groß, moovel Lab’de hazırladıkları haritayı şöyle nitelemiş:
Sonuç hem bilgi görselleştirmesi hem de veri sanatıdır ve çok büyük ölçekte hareketlilik kalıplarını ortaya çıkarır. Görselleştirmeler, şehirden kıta ölçeğine kadar mevcut sokak altyapısında yönlendirme algoritmaları kullanılarak oluşturulmuştur. Ortaya çıkan görüntüler, yol altyapısının bölgesel, politik ve coğrafi durumları nasıl yansıttığına dair içgörüler sunar.
Sosyal medyada paylaşılan harita da bahsi geçen algoritma çıktısı görsel üzerinde kozmetik müdahalelerle ve ana arterlerin kalınlaştırılmasıyla hazırlanmış.
