Slot Medya’nın Tanıtım Yazısı Yoluyla Asılsız İçerik Yayımlanmasının Kolaylığını İfşa Eden Denemesi
Türkiye’de gazeteciliğin geldiği içler acısı durumu ortaya koyan kasıtlı yanlış haber yayma girişimlerine daha önce değinmiştik. Dev teknoloji firmalarının güvenlik açıklarını buldukları ve açıklarını buldukları şirketin gençlere verdiği ödüllere dair bir hakikati ifşa eden “Apple’ın açığını bulan görme engelli genç” konulu uydurma haberi aktarmıştık. Bugünkü konumuz, tanıtım yazısı yoluyla asılsız içerik yayımlama kolaylığı üzerine…
Ülkemizde birçok yayın organı para karşılığında tanıtım içerikli haberleri (advertorial başlığı altında ya da reklam içerdiğini belirtmeksizin) yayımlamayı sürdürüyor. Basında ücret karşılığı tanıtım yazısı yayımlatılması bir sektöre dönüşmüş durumda. Ancak, para karşılığı yayımlanan tanıtım yazıları asılsız içeriklerin kolayca yayılması için uygun bir mecra olabilir.
Slot Medya da, gerçek olmayan kurguların dahi tanıtım içeriği olarak para karşılığında ne kadar kolayca yayımlanabileceğini ortaya koyan bir deneme gerçekleştirmiş.
Sundance Film Festivali’nde 1980 yılında vefat eden ünlü yönetmen Alfred Hitchcock’un elinden ödül alındığı gibi anakronik, Liverpool’un teknik direktörü Jürgen Klopp’un aktör ve Sundance Enstitüsü’nün kurucusu olduğu gibi absürt unsurlar barındıran bir metin hazırlanarak para karşılığında bir ajans vasıtasıyla kolayca haber sitelerinde yayımlanabilmişti.
Slot Medya tarafından hazırlanan kurgu haber şöyle:
“ABD’nin Utah eyaletinde, Sundance Enstitüsü tarafından düzenlenen Sundance Film Festivali ödül töreninde, bir ödül de bir Türk ekibine gitti.
ABD’li aktör Jürgen Klopp’un kurucusu olduğu enstitünün en iyi Mockumentary Ödülüne, Slot Medya ekibi layık görüldü. Tolga Karaçelik’in 2018 yılında kazandığı ödülün ardından, Türkiye için bir kez daha gurur vesilesi oldu.
Özellikle son yıllarda yaptığı Mockumentary’ler ile öne çıkan Slot Medya’nın ödülü kazanması, film çevrelerinde sürpriz yaratmadı.
Ödülünü Alfred Hitchcock’un elinden alan Slot Medya yönetmeni Ümit Oktay Aymelek, şunları söyledi:
‘Açıkçası ödül bizim için sürpriz değildi. Kelebekleri izledikten sonra daha iyisini yapabiliriz dedik ve öyle de oldu. Bu ödülü usta gazeteci Uğur Mumcu’nun ölüm yıldönümünde almamız vesilesi ile tüm gerçek gazetecilere armağan ediyorum. Başından sonuna kadar emek verip destek olan herkese teşekkür ederiz.'”
Ümit Oktay Aymelek ve Utku Şen işbirliğiyle hazırlanan kurgu metin ücreti mukabilinde Habertürk, T24 (advertorial başlığı altında), Tele1 gibi haber sitelerinde yayımlanmıştı (Habertürk’ün Magazin kategorisi altında https://www.haberturk.com/sundance-festivalinden-slot-medyaya-odul-3315326-magazin adresinde yayımladığı anlaşılan içeriğin arşiv bağlantısı alınamadı. Tele1’in “ilandır” notuyla, T24’ün “Advertorial” başlığı altında bu içeriği yayımladığı görüldü).
* İlave: bazı haber sitelerinde haber merkezi ve reklam departmanlarının birbirinden ayrı olduğunu, reklam içeriğinin haber editörlerinin denetiminden geçmediğini, reklam editörlerinin bu hatasının tamamen haber editörlerine atfedilemeyeceğini, ancak reklam editörlerinin kendilerine ajanslardan iletilen her metni kontrol etmeden yayımlamasının haber sitelerini ve haber editörlerini sorumsuz kılmadığını not etmenin de gerektiği kanaatindeyiz.
Bu trajik durumu ifşa eden “Memleket Medyası: Ruhuna El-Fatiha” adlı belgeseli aşağıdaki bağlantı vasıtasıyla izleyebilirsiniz:
Slot Medya yönetmeni Ümit Oktay Aymelek bu deneme ile ilgili şu açıklamada bulunmuştu:
“Türkiye’de haberciliğin geldiği içler acısı durumu belgelemek adına deneysel bir maceraya atıldık ve sahte bir haberle Sundance Film Festivali’nde ödül aldığımızı duyurduk.
Yaptığımız haberi tamamen tutarsızlıklarla dolu bir metinden oluşturduk. Ne festival tarihi, ne organizatörler ne de ödül verenler gerçekti.
Özetle sahte bir haber hazırlamamıza rağmen haberimizi ülkemizde yüzbinlerce takipçisi olan haber kuruluşlarında kolayca yayınlatabileceğimize şahit olduk.”
Evet, parayı basıp sahte içeriği haber sitelerinde yayımlatmak bu kadar kolay. Yayımlayan internet sitelerinin reklam editörleri kendilerine ajans aracılığıyla iletilen metni doğrulamadan paylaşabiliyor…