Muaviye tarafından Kufe’den bir Hz. Ali taraftarına anlatıldığı aktarılan “dişi deve hikayesi” üzerinden kitlelerin istenildiği gibi yönlendirilebileceği mesajı verilmektedir.
Gerek iktidara yakın medya gerekse muhalif medyada köşe koruyucu yazarlar, geçmiş süreçteki çeşitli hadiseler karşısında Muaviye’nin “dişi deve” hikayesi üzerinden okuyucularına mesaj vermeye çalışmakta.
Ilıcak’ın Muaviye’nin dişi deve hikâyesine dair aktarımı şu şekildeydi:
Bir gün Hz. Ali’nin taraftarlarının yoğun olduğu Küfe’den, bir Arap, devesiyle Şam’a gelmiş. Şam sokaklarında dolaşırken biri ona yanaşmış:
– Ver o dişi deveyi bana! demiş. Tartışma büyümüş, Küfe’den gelen adam, “Bu deve benimdir, üstelik dişi değil, erkektir” diye itiraz etmişse de anlaşamamışlar. Konu Muaviye’ye yansımış.
Halk meydanda toplanmış… Muaviye, Küfe’den gelenle Şam’da deveye sahip çıkan yerliyi dinledikten sonra, kararını açıklamış:
– Bu dişi deve Şamlınındır!
Sonra toplananlara dönmüş ve sormuş:
– Ey cemaat, bu dişi deve kimindir?
Cemaat hep birlikte bağırmış:
– Şamlınındır!
Küfeli şaşkın bir vaziyette devesinin ardından bakakalırken, Muaviye onu yanına çağırmış:
– Ey Küfeli, dinle! Sen de ben de biliyoruz ki, bu deve senindir ve dişi değil, erkektir. Ama sen Küfe’ye dönünce gördüklerini Ali’ye anlat ve de ki: “Ey Ali, Muaviye’nin, dişi deveyi erkekten ayırt edemeyen, o ne derse evet diyen 10 bin adamı var! Ayağını denk al!”
Muaviye’nin “dişi deve” hikayesini, en kısa ve net şekilde aktaran Ali Ünal’dan dinleyelim:
Hz. Osman’ın (r.a.) şehid edilmesinin ardından halife seçilen Hz. Ali (r.a.), ilk uygulama olarak illerdeki Emevî valileri görevden alır ve yerlerine yeni tayinler yapar.
Şam’da 20 yıla yakındır vali bulunan Hz. Muaviye (r.a.), Suriye’de güçlü bir otorite kurmuştur.
Halkı kendisine o kadar bağlıdır ki, bir defasında içlerinden biri bir Iraklının dişi devesini zorla alır. Almakla kalmaz, “Deve benim ve dişi değil, erkek” diye iddia eder.
Devesi alınan Iraklı, hayret içinde meseleyi Hz. Muaviye’ye aktarır.
Hz. Muaviye, “Adam doğru söylüyor, deve onun ve erkek” der.
Ardından Şam halkını toplar ve Iraklının yanında on binlerce insanın önünde, “Ey ahali, bakın. Ben diyorum ki, bu deve -onu zorla alanı işaret ederek- bunundur ve erkektir.” der.
On binler, hep bir ağızdan bağırır: “Evet, deve onundur ve erkektir.”
Hz. Muaviye, Iraklıya döner ve “Git Ali’ye söyle” der: “Muaviye’nin emrinde o ne derse tasdik eden on binlerce insan var.”
Muaviye ve Dişi Deve Hikayesini Yanlış Aktaran Yazarlar
Hikayenin bitişi, bazı yazarlarca biraz tahrif edilmiş.
Örneğin Hasan Pulur, Muaviye’nin adamlarının beceriksizliğini ön plana çıkarıp, adamlarının Muaviye’ye olan bağlılığı vurgusunu es geçmiş.
Kufeli yırtına dursun, Muaviye deveyi Şamlı’ya vermiş, sonra da Kufeliyi bir kenara çekmiş:
“Sen de biliyorsun ki bu deve erkektir. Sen Kufe’ye dönünce, Ali’ye çık, söyle:
- Muaviye’nin dişi deveyle, erkek deveyi ayıramayan 10 bin adamı var, ona göre!”
İlhan Selçuk, sonunda doğrudan “ayar mesajı” vermiş:
Deve davacıya verilmiş, Kûfeli şaşkın şaşkın bakarken Muaviye adamı bir yana çekmiş... - Bana bak, demiş, sen de ben de biliyoruz ki deve erkektir; ama, Kûfe’ye dönüşte olayı Ali’ye anlat ki ayağını denk alsın!..
Ömer Ekinci ise daha hikayenin başında Hz. Ali’yi Küfe’ye vali yapmış:
Vaktin birinde Muaviye Şam’da, Hazreti Ali ise Küfe’de validir. Aralarında husumet vardır, savaş çıktı çıkacak.
Vali atayan Halife Hz. Ali’yi, Kufe valisi addetme dikkatsizliğinde bulunulmuş…
Aynı dönemi paylaşan Hz.Ali Küfe'de vali, Muaviye ise Şam valisidir. Çatışma halinde, savaşın arifesindedirler. Günlerden bir gün Küfeli bir deveci Şam'a gider. Orada adamın biri, 'Bu dişi deve benim' der ve deveyi yanına alır. İtiş kakış olur Küfeli itiraz eder, 'Bu deve benim olduğu gibi, aynı zamanda erkektir'
Sonuç olarak: aynı hikayenin farklı mesajlar için kullanılması, not edilmesi gereken bir hadise.
1 Yorum
Dişi deve hikayesi ne akla ne de tarih biliminin metoduna uygun bir rivayet değildir. Uydurma bir hikaye olduğu aşikar.