TEMA Vakfı’nın Meyve Çekirdeklerini Çöpe Atmak Yerine Toprağa Ekme Çağrısında Bulunduğu İddiası Doğru Değil
Son günlerde tekrar gündeme gelen, Tema Vakfı tarafından paylaşıldığı öne sürülen, meyve çekirdeklerinin toplanmasına ve ekilmesine dair iddiaya değineceğiz.
2010 yılından bu yana sosyal medya platformlarında ve mesajlaşma uygulamalarında TEMA tarafından yayımlandığı iddiasıyla paylaşılan metin şu şekilde:
“Yediğiniz kayısı, şeftali, kiraz, vişne, karpuz, kavun, erik vb. meyvelerin çekirdeklerini lütfen çöpe atmayın, hele çöp poşetlerine ASLA hapsetmeyin. Mümkünse herhangi bir yerde toprağın 10 cm altına gömün. Üzerine de bir bardak su dökün.
Gömme imkanınız yoksa bi poşette bu çekirdekleri biriktirip yanınıza alın (ya da arabanıza koyun) arsa, tarla, toprak yol kenarı, yamaç gibi toprağı gördüğünüz alanlara bu çekirdeklerinizi savurun, korkmayın bu çevre kirliliği değildir aksine çevre için yeni hayattır. Doğa hemen o yeni çekirdekleri kucaklar ve besler…
Yapılan çalışmalarda doğaya başıboş atılan ya da dikilen bu çekirdeklerin en az yarısının yeşerip ağaç veya bitki olduğu kanıtlanmış.
En büyük israflardan birisi meyve çekirdeklerinin çöpe atılması, ülkemiz adına küçümsenemeyecek büyük bir servet…
Daha yeşil bir ülke için, daha temiz hava için, toprak kaymasını önlemek ve yeni nesillerimize yeşil bir dünya bırakmak için hep birlikte elimizden geldiğince meyve çekirdeği gömelim, savuralım, fırlatalım…”
Son günlerde aşağıdaki metnin dolaşıma sokulduğu görülüyor:
“ÇEKİRDEKLERİ ÇÖP TORBASINA KOYMAYIN !!! TEMA VAKFI SESLENİYOR Yeryüzünün aldığı yağmur oranı 10 yıllık aralıklarda artar. Bu sene dünyanın periyodik olarak en çok yağmur alan yıllarından biri olacak, bu nedenle yediğiniz kayısı, şeftali kiraz, vişne, karpuz, kavun, erik vb meyvelerin çekirdeklerini lütfen çöpe atmayın, hele çöp poşetlerine asla hapsetmeyin. Mümkünse herhangi bir yerde toprağın 10 cm altına gömün. Üzerine de bir bardak su dökün. Gömme imkanınız yoksa bi poşette bu çekirdekleri biriktirip yanınıza alın (yada arabanıza koyun) arsa, tarla, toprak yol kenarı, yamaç gibi toprağı gördüğünüz alanlara bu çekirdeklerinizi savurun, korkmayın bu çevre kirliliği değildir aksine çevre için yeni hayattır. Doğa hemen o yeni çekirdekleri kucaklar ve besler… Yapacağınız en kötü hareket çekirdekleri poşetlere hapsetmektir ! Bunu yapmayın ve yaptırmayın. Yapılan çalışmalarda doğaya başıboş atılan yada dikilen bu çekirdeklerin en az yarısının yeşerip ağaç veya bitki olduğu kanıtlanmış. En büyük israflardan birisi meyve çekirdeklerinin çöpe atılması, ülkemiz adına küçümsenemeyecek büyük bir servet… Daha yeşil bir ülke için, daha temiz hava için, toprak kaymasını önlemek ve yeni nesillerimize yeşil bir dünya bırakmak için hep birlikte elimizden geldiğince meyve çekirdeği gömelim, savuralım, fırlatalım… Bu uygulama TEMA tarafından başlatıldı ve bilinçli toplum olarak bizlerin desteklerini bekliyor, Doğaya yardım etmek, gelecekte etrafımızı saracak beton ve gökdelenlerden alamayacağımız oksijeni karşılamak için bile bu çekirdeklerden çıkacak ağaçlara ihtiyacımız olacaktır. Poşete koymadığınız her çekirdek için şimdiden teşekkürler… Kaynak: Tema Vakfı”
TEMA Vakfı’nın hasat edilen meyve çekirdeklerini çöpe atmak yerine toprağa ekme çağrısında bulunduğu iddiası gerçeği yansıtmıyor.
TEMA’nın ‘yaz geliyor, meyve çekirdeklerini çöpe atmayın, doğaya bırakın” tarzı bir açıklaması bulunmuyor.
“Meyve Çekirdekleri Kampanyası” TEMA Vakfı’nın bir çalışması değil.
TEMA, meyve çekirdeklerinin gelişigüzel bir şekilde doğaya ekilmesinin, doğrudan tohum ile taşınan bitki hastalıklarının kontrolsüz bir şekilde yayılımına sebep olduğunu vurgulamaktadır.
TEMA, meyve çekirdeklerinin çöpe atılmaması, toprağa ekilmesi konulu metnin vakıflarına ait olmadığını duyurmuştu.
TEMA Vakfı’nın meyve çekirdeklerinin toplanması ve ekilmesi ile ilgili açıklaması şu şekilde:
“Son günlerde internet ortamında, “Dünyada 10 yılda bir çok yağmur yağdığı, bu yıl o dönemde olduğumuz, yediğimiz çeşitli meyvelerin çekirdeklerinin çöpe atılmak yerine ekilmesi gerektiği, TEMA’nın desteği ile Türkiye genelinde meyve çekirdeklerinin toplandığını” belirten e-postalar dolaşmakta ve bu e-postalara dayanılarak basında haberler yayınlanmaktadır.
Söz konusu e-posta, TEMA Vakfı tarafından hazırlanmamıştır ve yanlış bir algı yarattığı için, kamuoyuna bir açıklama yapılması ihtiyacı doğmuştur. Buna göre konunun özeti şöyledir:
TEMA Vakfı’nın bu e-posta ile bir ilgisi yoktur.
TEMA Vakfı ülke genelinde meyve çekirdeği toplamamakta ve toplanmasını teşvik etmemektedir.
Tohumdan meyve ağacı üretilerek düzenli meyvelik elde edilemez.
Tohumlar meyve yetiştiriciliğinde sadece anaç yetiştirmek için kullanılır.
Tohumdan çıkan fertler birbirlerine benzemedikleri gibi kaliteli meyveler de vermezler.
Türlerin yerinde korunması (in situ koruma) prensibine aykırıdır.
Ayrıca çekirdeklerin çimlenmesi için gerekli toplama ve saklama koşullarını sağlamak güçtür.
Meyve çekirdeklerinin gelişigüzel bir şekilde doğaya ekilmesi, doğrudan tohum ile taşınan bitki hastalıklarının da kontrolsüz bir şekilde yayılmasına sebebiyet verir.
Meyve çekirdeklerinin toplanarak ekilmesi bilimsel bir çalışma değildir.
Kamuoyuna duyurulur.”
TEMA Vakfı’nın sosyal medya hesaplarından yapılan duyurular şu şekilde:
Son zamanlarda sosyal medyada yayılan ve Vakfımız tarafından paylaşıldığı öne sürülen, meyve çekirdeklerinin toplanmasına ve ekilmesine dair açıklamamızı kamuoyunun bilgilerine sunarız. pic.twitter.com/a5rIZZjNqj
TEMA Vakfı internet sitesindeki sıkça sorulan sorular sayfasında “Elimde meyve çekirdekleri var, TEMA Vakfı’nın projesine katkıda bulunmak istiyorum. Ne yapmalıyım?” sorusuna yanıt olarak da aynı metin sunulmuş.
