Paylaşılan Fotoğrafın Tarihteki İlk Trafik Kazasına Ait Olduğu İddiası Doğru Değil
Ülkemizde her yıl Mayıs ayının ilk Cumartesi günü “Karayolu Trafik Güvenliği Günü” ve bu günü takip eden hafta ise “Karayolu Trafik Haftası” olarak kutlanmaktadır. Günün anlam ve önemine binaen bir konuyu aktaralım istedik.
Tarihte meydana gelen ilk trafik kazasına ait olduğu iddiasıyla aktarılan fotoğrafı konu edineceğiz.
“Dünyada ilk trafik kazası 1899 yılında meydana geldi” notuyla bahse konu fotoğrafı aktaran örnek bir paylaşım şu şekilde sunulabilir:
1899 yılında meydana gelen dünyanın ilk trafik kazasına ait olduğu öne sürülerek paylaşılan görsel aslında 1924 yılından. Bu tarih öncesinde meydana gelen birçok trafik kazasının yaşandığı biliniyor.
Anılan görselin Getty Images‘ta “1924 Mayıs: Londra’nın kuzeyindeki Finchley Yolu’nda çarpışan araçlar” (“May 1924: Crashed cars in Finchley Road, north London. (Photo by Hulton Archive/Getty Images)”) notuyla aktarıldığı görülebiliyor.
Dijital ortamda paylaşılan bu gibi görsellerin arka planı tersine görsel arama yöntemiyle incelenebilir.
Tarihteki İlk Trafik Kazasının ABD’nin Ohio Eyaletinde Dünyadaki 2 Araç Arasında Meydana Geldiği İddiası Doğru Değil
Tarihteki İlk Trafik Kazası
Dünyanın motorlu araçların yol açtığı ilk trafik kazasının 1895 yılında ABD’nin Ohio eyaletinde bulunan 2 araç arasında meydana geldiği de iddia edilmektedir.
“1895’de Amerika’nın Ohio bölgesinde sadece 2 araba vardı ve bu 2 araba birbiriyle çarpmıştı. Bu, tarihin ilk trafik kazasıydı.”
Ancak bu aktarım da gerçeği yansıtmıyor. 1895’de Ohio’da sadece iki arabanın bulunduğu ve bu 2 aracın birbirine çarparak kaza yaptığı iddiası doğru değil. Bu tarih öncesinde meydana gelen ve tarihteki ilk trafik kazası olarak nitelenen birçok kaza mevcut.
John W. Lambert’e ait gaz motorlu otomobilin 1891’de Ohio’da karıştığı kaza, dünyanın ilk trafik kazası olarak nitelenmektedir.
Bahse konu trafik kazasının oluşumu şöyle aktarılmaktadır:
“1890’da Ohio City, Ohio’da ikamet eden John William Lambert, ilk benzinle çalışan tek silindirli aracı inşa etti. Lambert üç silindirli benzinli motoru 3.300 dolara satın aldı ve tek silindirli motora dönüştürdü. Ayrıca motorunda buhar menfezi olan yedi galonluk bir radyatör ve bir karbüratör kullandı. Lambert, motoru iki arka tekerleği ve önde bir el arabasından tek tekerleği olan bir araba şasisine yerleştirdi. Onun aracı saatte beş mil hıza ulaşabilirdi. 1891’de John William Lambert, tarihteki ilk benzinle çalışan, tek silindirli araç kazasına karıştı. Lambert ve James Swoveland’ı taşıyan aracı bir ağaç köküne çarptı ve arabanın otostop direğine çarpmasına neden oldu. Kazadan kaynaklanan yaralanmalar küçük çaptaydı.”
Görülebileceği üzere dünyada sadece Ohio’da bulunan 2 motorlu araç arasında tarihin ilk trafik kazasının meydana geldiğine yönelik bir anlatı bulunmamaktadır.
Ohio’daki bu kaza öncesinde Nicolas-Joseph Cugnot’un geliştirdiği ilk otomobil olarak değerlendirilen buharlı aracın 1771 duvara çarpması da bazı kaynaklarca ilk trafik kazası olarak nitelenmektedir.
Tarihte kaydedilen ilk otomobil kaynaklı ölüm ise 31 Ağustos 1869 tarihinde İrlanda’nın Midlands bölgesinde meydana gelmiştir. Kuzenine ait buharlı otomobilde seyahat ederken araçtan düşüp ezilerek yaşamını yitiren İrlandalı bilim insanı Mary Ward, tarihte motorlu araç kazasında hayatını kaybeden ilk insan olmuştur (Isabelle Fallon & Desmond O’Neill (2005). “The world’s first automobile fatality“. Accident Analysis & Prevention, 37(4), 601–603. doi:10.1016/j.aap.2005.02.002).
Türkiye’deki ilk trafik kazasının 28 Mart 1910 günü İstanbul Beşiktaş’ta bir otomobilin bir yayaya çarparak yaralamasıyla meydana geldiği, ilk ölümlü trafik kazasının ise 26 Ocak 1912 tarihinde İstanbul’da Zincirlikuyu’dan Beyoğlu’na giden İtalyan Elçiliğinin şoförü Frederico Rasi’nin, Şişli Camii’nin önünde İdris adlı bir kişiye çarpmasıyla gerçekleştiği rivayet edilmektedir.