Çin Halk Cumhuriyeti Savunma Bakanı’nın “ABD veya NATO, Rusya’ya saldırmaya karar verirse Çin her yere askerî müdahaleye hazırdır.” sözlerini sarf ettiği iddiası bir Telegram kanalına dayanıyor. Bu yönde resmî bir açıklama yapıldığı henüz doğrulanmadı.
Çin Savunma Bakanlığı’ndan bir temsilcinin, uluslararası toplumda şaşkınlık yaratan yakın tarihli bir açıklamasında, ABD veya Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilâtı’nın (NATO) Rusya’ya bir saldırı başlatması durumunda Pekin’in askeri müdahaleye hazır olduğunu beyan ettiği iddiası sosyal medyada “3. Dünya Savaşı için çanların çalmaya başladığı” vurgusuyla sunuldu.
Çin Halk Cumhuriyeti Savunma Bakanı’nın “ABD veya NATO, Rusya’ya saldırmaya karar verirse Çin her yere askerî müdahaleye hazırdır.” sözlerini sarf ettiği iddiası Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in askerî kamuflaj giydiği ve binlerce askere konuşma yaptığı görülen video ile birlikte servis edildi.
Turhan Bozkurt (@TurhanBozkurTV): “⬛️ Dünyada savaş tamtamları çalıyor… Çin Halk Cumhuriyeti Savunma Bakanı: ‘ABD veya NATO, Rusya’ya saldırmaya karar verirse Çin her yere askerî müdahaleye hazırdır.'”
Mehmet Ali Önel (@Mehmetali_Onel): “Çin Savunma Bakanı: “ABD veya NATO, Rusya’ya saldırmaya karar verirse Çin her yere askerî müdahaleye hazırdır.” ABD’nin Rusya’yı NATO savaşına çekme taktiğine Çin cevap vermiş. Video; Çin ordusunun gövde gösterisi… Bu gerilimin sonu 3. Dünya savaşına gidiyor.”
Veysi Dündar (@VEYSIIDUNDAR): “Çin Savunma Bakanı : ABD veya NATO, Rusya’ya saldırmaya karar verirse Çin her yere askerî müdahaleye hazırdır. The Guardian Görüntüler muazzam, tek tornadan çıkmış gibi. Adeta yapay zeka ile resmedilmiş sanki.”
Ertan Özyiğit (@ErtanOzyigit): “Çin Savunma Bakanlığı ‘ABD veya NATO Rusya’ya saldırmaya karar verirse Çin her yere askeri müdahaleye hazırdır'”
Çin Savunma Bakanlığı
“ABD veya NATO Rusya’ya saldırmaya karar verirse Çin her yere askeri müdahaleye hazırdır” pic.twitter.com/RNaVGKH2zD— Ertan Özyiğit (@ErtanOzyigit) March 17, 2024
Çin’in ABD ve NATO’ya karşı Rusya’ya destek açıklaması yaptığını ileri süren sosyal medya kullanıcıları Xi Jinping’in askerî kıyafetli konuşma görüntüsünü ve Çin’in Rusya’ya saldırı durumunda müdahaleye hazır olduğu yönünde beyanatı doğrulama ihtiyacı duymamış.
O hâlde biz deneyelim…
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in askerî kıyafetle ordusuna yaptığı konuşmadan görüntü güncel değil, 4 Ocak 2018 tarihinden.
Bu iddiayla birlikte yaygın şekilde paylaşılan, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in askerî kıyafetle ordusuna yaptığı konuşmadan görüntü güncel değil, 4 Ocak 2018 tarihinden. pic.twitter.com/8mD5nz9goC
— Malumatfuruş (@malumatfurusorg) March 19, 2024
Tayvan’da, Kore Yarımadası’nda ve Güney Çin Denizi’nde jeopolitik gerginliğin yoğunlaştığı bir dönemde Xi Jinping, Pekin’e 150 kilometre uzaklıktaki bir askerî üste tatbikat için toplanan 7000 askere seslendiği konuşmasında Komünist partinin emirlerini uygularken zorluktan ve ölümden korkmamaları gerektiğini söylemiş.
Çin’in NATO ve ABD’ye karşı Rusya’ya destek açıklaması yaptığı iddiasının kaynağı Çinli otoriteler, kurumlar, haber ajansları, gazeteciler ya da araştırmacılar değil, “WW3.INFO Battlefield Research” adlı Telegram grubu.
#BREAKING | ⚡ WW3 ALERT
⚡ – “China is ready to intervene militarily anywhere if the US or NATO decide to attack Russia,” according to the representative of the Chinese Ministry of Defense
Source https://t.co/YNmzH7n0UW pic.twitter.com/3eK18vZedQ
— MonitorX (@MonitorX99800) March 16, 2024
“WW3.INFO Battlefield Research” adlı (an itibarıyla yaklaşık 83 bin takipçiye sahip) Telegram kanalının ilgili paylaşımı şöyleydi:
“WW3 Alert – ‘China is ready to intervene militarily anywhere if the US or NATO decide to attack Russia.’ according to the representative of the Chinese Ministry of Defense.”
“3. Dünya Savaşı Uyarısı – Çin Savunma Bakanlığı temsilcisine göre, ‘ABD veya NATO Rusya’ya saldırmaya karar verirse Çin her yere askeri müdahaleye hazır.'”
Batı hegemonyasındaki diplomasi, finans ve ekonomik sistemine meydan okuyan Rusya Federasyonu ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin yakın işbirliği mevcut olsa da bu yönde net bir mesajın verildiği doğrulanamıyor.
Çin Savunma Bakanlığı (ve Sözcüsü, Dışişleri Bakanlığı (ve Sözcüsü) internet sitesi ve sosyal medya hesaplarından yapılan paylaşımlarda bu yönde bir açıklamaya rastlanamıyor.
Çin Savunma Bakanlığı, bahsi geçen açıklamanın yapılıp yapılmadığı yönünde doğrulama/yanlışlama taleplerine henüz bir yanıt vermemiş.
Çin’de geçtiğimiz Aralık ayında Savunma Bakanlığı koltuğuna oturan Dong Jun, Ocak ayında Rus mevkidaşı Sergey Shoygu ile bir video görüşme yaparak siyasî ve askerî ittifaklarını perçinleyen mesajlar vermişti.
31 Ocak 2024 günü gerçekleşen görüşmede Çin Savunma Bakanı ABD ve Avrupa’nın baskısına rağmen Çin’in Rusya’nın yanında yer alacağını şu sözlerle ifade etmişti:
“Son yıllarda ABD ve Batı dünyası Rusya’yı tecrit ediyor. Rusya’nın durumunu her zaman anlıyor, önemsiyoruz ve adaleti güçlü bir şekilde destekliyoruz. ABD ve Avrupa, Ukrayna konusunda size destek vermeye devam etse de biz sizi Ukrayna konusunda destekledik. Çin ve Avrupa Birliği arasındaki savunma işbirliği bile darbe aldı ancak bu nedenle yerleşik politikamızı değiştirmeyeceğiz veya terk etmeyeceğiz, Rusya ile normal ve uzun vadeli işbirliğini engellememeli ve engelleyemezler.”
Chinese Defense Minister Dong Jun telling his Russian counterpart Sergei Shoigu that China will “fully support Russia on the Ukrainian issue” despite pressure from the U.S. and EU.@vtchakarova’s #DragonBear is alive and well. Many in the West ignore it pic.twitter.com/7oQWZCsmRO
— Visegrád 24 (@visegrad24) February 2, 2024
Çin’in Rusya-Ukrayna Savaşı hakkındaki resmî tutumu, tüm barış planlarının adil bir şekilde tartışılabilmesi için, Rusya ve Ukrayna tarafından kabul edilen ve tüm tarafların eşit olarak katılacağı, zamanı gelince düzenlenecek bir uluslararası barış konferansı düzenlenmesi yönünde.
China supports an international peace conference that is to be held in due course, accepted by Russia and Ukraine and attended by all parties as equals to fairly discuss all peace plans. We hope Europe will restore peace&stability soon and will continue to do our part. pic.twitter.com/O3KlTGOmjx
— Spokesperson发言人办公室 (@MFA_China) March 11, 2024
Çin’in Rusya’nın Ukrayna’yı işgali hakkındaki karmaşık ve çok yönlü pozisyonu şöyle özetlenebilir:
- Tarafsızlık: Çin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini açıkça kınamaktan veya onaylamaktan kaçınmıştır. Bu tutumunu “ulusal egemenlik ve toprak bütünlüğüne saygı” ve “barışçıl çözüm” ilkelerine dayandırmaktadır.
- Eleştiriler: Çin, Batı’nın Rusya’ya uyguladığı yaptırımları eleştirmiş ve bu yaptırımların küresel ekonomiye zarar vereceğini savunmuştur.
- Ekonomik İlişkiler: Çin, Rusya’dan enerji ve hammadde ithalatı yapmakta ve Rusya’ya önemli bir pazar oluşturmaktadır. Çin, Rusya ile ticari ve ekonomik ilişkilerini sürdürmeye devam etmektedir. Hatta bu durum, Batı yaptırımları nedeniyle Rusya’nın Çin’e olan bağımlılığını artırmıştır.
- Ara Buluculuk: Çin, Ukrayna krizinde ara bulucu rolü oynamaya istekli olduğunu belirtmiştir. 12 maddelik bir ateşkes planı sunmuş ve taraflar arasında diyalog çağrısı yapmıştır.
- Stratejik Ortaklık: Çin ve Rusya, “sınırsız ortaklık” olarak nitelendirdikleri stratejik bir ortaklığa sahiptir. Bu ortaklık, ABD’ye karşı bir denge unsuru olarak görülmektedir.
- İç Politika: Çin hükümeti, Tayvan konusundaki hassasiyeti nedeniyle diğer ülkelerin iç işlerine müdahale etme konusunda temkinli davranmaktadır.
Çinli yetkililer ayrıca resmî açıklamalarında Çin-Rusya işbirliğinin üçüncü bir grubu hedeflemediği belirtilmiş.
China-Russia cooperation does not target any third party and is not subject to any disruption or coercion by any third party. pic.twitter.com/2EkcMlnl88
— Spokesperson发言人办公室 (@MFA_China) May 19, 2023
13 Mart 2024 günü ise Çin’den ve NATO üyesi ülkelerden teknik düzey temsilcilerin katılımıyla bir diyalog toplantısı düzenlendi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin geçtiğimiz hafta başında Batı’yı ve NATO’yu, Moskova’nın nükleer savaşa hazır olduğu ve Ukrayna’ya herhangi bir ABD ya da NATO üyesi başka bir ülkeden askerin konuşlandırılmasını tırmanma olarak göreceği konusunda uyarmıştı.