Paylaşılan fotoğraf Temel Reis karakterine ilham olan Frank Fiegel’a değil, 1940 yılında HMS Rodney adlı gemide “Temel Reis” kılığına giren, kim olduğu bilinmeyen bir İngiliz denizciye ait

Tüm zamanların en popüler ve ikonik çizgi roman karakterlerinden biri olan Temel Reis’in (Popeye) ilham kaynağı olan Frank Fiegel’a değineceğiz.

Temel Reis’in sadece kurgusal bir karakter değil, gerçek bir kişiye dayandığı, tek gözlü gerçek bir denizci olan Frank Fiegel’dan esinlenerek oluşturulduğu, dövüşmeye olan aşkıyla tanınan ve pipo içen Frank Fiegel’ın görünümünün karikatürize edilmesiyle Temel Reis karakterinin yaratıldığı iddiasıyla birlikte yaygın şekilde paylaşılan fotoğraf şöyle:

Bahsi geçen fotoğrafın Temel Reis’e ilham veren Frank Fiegel’a ait olduğunu öne süren paylaşımlar şöyle örneklenebilir:

“Günün gereksiz bilgisi: Hepimizin bildiği çizgi roman kahramanı Popeye the Sailor (Temel Reis) karakteri, Polonya asıllı bir barmen olan Frank (Rocky) Fiegel’den esinlenerek yaratılmıştır.”

Mynet.com:

“Frank Rocky Fiegel ve Temel Reis

Temel Reis karakterinin öylesine yaratılmış bir karakter olduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Kendisi, Temel Reis çizgi filminin yaratıcısı E. C. Segar’ın memleketi Chester, Illinois’te yaşayan Frank “Rocky” Fiegel. Segar sadece Temel Reis’i esinlenerek çizmemiş, çizgi filmdeki Safinaz ve Kabasakal karakterleri de yaşadığı yerde gerçekten var olan insanlardan esinlenme.”

Temel Reis’e ilham veren gerçek kişinin Rody adlı İngiliz itfaiyeci olduğu da ileri sürüldü.

Nadir Tarihi Fotoğraflar (@nadirfotograf): “Amerikalı karikatürist Elzie Crisler Segar’ın eseri Popeye the Sailor’ın (Temel Reis), başrol karakteri olan Temel Reis, gerçek biri olan Britanyalı itfaiyeci Rodyden esinlenmiştir.”

Güç, cesaret ve iyinin kötüye karşı zaferinin sembolü hâline gelen, ıspanak yemeyi teşvik etmek için de kullanılan, popüler kültürde önemli bir simge olan Temel Reis’in ilham kaynağının Frank Fiegel adlı denizci olduğu aktarımı doğru.

Ancak paylaşılan geniş çeneli, pipolu erkek fotoğrafı Temel Reis karakterine ilham olan Frank Fiegel’a değil, 1940 yılında HMS Rodney’de “Temel Reis” kılığına giren kim olduğu bilinmeyen bir denizciye ait.

E.C.Segar’ın Temel Reis’in karakterine ilham veren kişi aslında bir barmen ve işçi olan Frank “Rocky” Fiegel’dir. “Kayalık” (“Rocky”) lakaplı Fiegel, Segar’ın gençliğinde yaşadığı Illinois, Chester’da bir bar işleten ve sıkça dövüşen bir kişiydi. Segar, Fiegel’in güçlü ve mücadeleci kişiliğinden etkilendi ve bu özellikleri Temel Reis karakterine yansıttı (Yani, Temel Reis karakterine ilham olan gerçek kişinin aslında bir itfaiyeci olduğu iddiası da gerçeği yansıtmıyor).

(Snopes‘un konuyla ilgili incelemesinde aktarıldığı üzere) Fred Grandinetti, Temel Reis karakterini oluştururken E. C. Segar’ın Frank Fiegel’dan esinlendiğini aktardığı “Popeye: An Illustrated Cultural History” adlı kitabında şu ifadelerle belirtilmiş:

“Chester, Illinois’in inancı, Temel Reis karakterinin kasabada yaşayan Frank “Rocky” Fiegel’den ilham aldığını ileri sürüyor. Kendisi de Chester’lı olan Lee Huffstutler bu iddiayı öne sürüyor ve destekliyor. Huffstutler’a göre Rocky Fiegel, Polonya kökenliydi ve annesiyle birlikte Evergreen Mezarlığı yakınındaki bir evde yaşıyordu. Bayan Huffstutler onu “uzun boylu, güçlü, her zaman kavgaya hazır ve her zaman kazanan” olarak tanımlıyor …Rocky, George Gozney’in barında yarı zamanlı çalışıyordu. İşini bitirip birkaç bira içtikten sonra dışarıda bir sandalye çekiyor, kendisi oturuyor, sandalyeyi geriye doğru yatırıyor ve ağzında piposuyla güneş ışığında kestirmeye başlıyordu. Tabii ki uyuyan Rocky, gelen okul çocukları için eğlenceli bir hedef haline geldi. Yaklaşıyorlardı, yüksek sesle bağırıyorlardı ve koşuyorlardı. Rocky irkilerek uyanıyor ve kollarını sallayarak kavgaya hazır bir şekilde sandalyesinden fırlıyordu. ama ne yazık ki rakibi olmayacaktı. O zamana kadar çocuklar bir blok ötede olurdu. Chester Herald Tribune’ün 28 Mart 1947 tarihli sayısında, 24 Mart 1947’de Chester’daki evinde ölen Bay Fiegel için bir ölüm ilanı yer alıyor. 27 Ocak 1868’de doğdu, o sırada 79 yaşındaydı. onun ölüm zamanı.Editör, Frank “Rocky” Fiegel’in Chester’da tanıdık bir karakter olduğunu ve Elsie Segar’ın “Temel Reis”inin ilham kaynağı olarak kabul edildiğini yazdı. Makalede şunlar yazıyor: “Gençlik günlerinde inanılmaz güç gösterileri sergiledi. Sert fiziği nedeniyle sevgiyle “Rocky” olarak biliniyordu. Köşeli çenesi ve tanıdık mısır koçanı piposu genç Segar’ı etkilemiş görünüyor.”

Adı geçen kitapta 27 Ocak 1868 günü doğan Frank Fiegel’ın 24 Mart 1947 günü 79 yaşında öldüğü ve E.C. Segar’ın Temel Reis karakterinin ilham kaynağı olduğu aktarılan Chester Herald Tribune adlı gazetenin 28 Mart 1947 tarihli sayısından bir sayfa görüntüsüne de yer verilmiş.

Gazete sayfasının sağ üst köşesinde yer alan Frank Fiebel’ın fotoğrafı ise şöyle:

Popeye the Sailorpedia adlı Temel Reis konulu Wikipedia sitesinde de Temel Reis karakterinin esinlendiği kişi olduğu belirtilen Frank Fiegel şu ifadelerle tanıtılmış:

Frank “Rocky” Fiegel

Frank “Rocky” Fiegel (27 Ocak 1868 – 24 Mart 1947), EC Segar’ın memleketi Chester, Illinois’den ( J. William Schuchert ve Dora Paskel gibi ) bir Thimble Theatre karakterine ilham veren, gerçek hayattan bir kişiydi.Bu durumda Temel Reis .

“Rocky” lakaplı Frank Fiegel, tanınmış bir Chester sakiniydi. Yerel bir efsane niteliğinde; aşırı bir güce sahip olduğu ve sık sık kavgalara katıldığı belirtiliyor. Temel Reis gibi o da pipo içiyordu ve dişsizdi. Çocuklara da iyi davrandığı söyleniyor.

1996’dan bu yana mezar taşında Temel Reis’in Thimble Tiyatrosu’nda ilk kez sahneye çıktığı haliyle yüzünün bir gravürü bulunuyor .

Temel Reis’e ilham veren denizciye ait olduğu sanılarak paylaşılan fotoğraf ise kimliği bilinmeyen bir İngiliz denizciye ait.

İngiliz Deniz Kuvvetleri’nde 21 yıl hizmet veren Temel Reis lakaplı denizcinin fotoğrafı 1940 yılı Eylül ayında HMS Rodney adlı savaş gemisinde kaydedilmiş.

Fotoğraf Imperial War Museum (IWM) arşivinde “A Leading Stoker nicknamed “Popeye”, with 21 years service.” “On Board the Battleship HMS Rodney. September 1940, Officers and Men on board the battleship” açıklamasıyla paylaşılmış.

Temel Reis karakterine ilham veren Fiegel, kendisine ait fotoğraf çekildiğinde 70’li yaşlarındaydı.

Bu vesileyle Temel Reis hakkında geçmişte aktardığımız bir hatayı da bu vesileyle aktarmış olalım…

Mehmet Barlas Çizgi Karakter Temel Reis’i Sünger Bob Olarak Aktararak Hataya Düşmüş

Sabah Gazetesi yazarı Mehmet Barlas, 5 Kasım 2019 tarihinde yayınlanan “Lütfen ıspanağı iyice ayıklamadan pişirmeye kalkmayın” başlıklı yazısında ıspanak zehirlenmeleri mevzuuna değinirken İngilizce karşılığı “Popeye” olan “Temel Reis” adlı çizgi karakteri Sünger Bob olarak aktararak hataya düşmüş:

"Çocukluğumun en çekici resimli romanlarından birisinin kahramanı "Temel Reis"ti... İngilizcesi "Sponge Bob" (Sünger Bob) olarak bilinen bu çizgi roman kahramanı konserve bir kutu ıspanağı yutunca olağanüstü bir kuvvete sahip oluyor ve imkansızları başarıyordu."

Barlas’ın Sünger Bob’un hem Türkçesini parantez içerisinde hem de İngilizce karşılığı olan Sponge Bob’u aktardıktan sonra bu karakteri İngilizce karşılığı Popeye olan Temel Reis’le eşleştirmesi sosyal medyada alay konusu oldu (Mehmet Barlas’ın bu hatasının ardından Sabah Gazetesinin internet sitesindeki yazıda düzeltmenin yapılarak Sünger Bob vurgusunun çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Ancak, Google arama motoru önbellekleri üzerinden hâlen yazının ilk hatalı versiyonuna erişilebilmektedir).