Voltaire’in “Size Kimin Hükmettiğini Öğrenmek İstiyorsanız, Sadece Kimi Eleştirmeye İzniniz Olmadığını Bulun” Sözünün Sahibi Olduğu İddiası Asılsız
“Size kimin hükmettiğini öğrenmek istiyorsanız, sadece kimi eleştirme izniniz olmadığını bulun” vecizesinin sahibi ünlü Fransız düşünür Voltaire değil, ABD’li neo-nazi yazar Kevin Alfred Strom’dur.
Düşünce ve ifade özgürlüğü söz konusu olduğunda sıklıkla başvurulan “fikirlerinize katılmıyorum ama fikirlerinizi ifade edebilmeniz için canımı bile veririm” sözünün François Marie Arouet, yani Voltaire’e (1693-1778) ait olduğu iddiasını daha önce incelemiştik. Bu asılsız iddiaya benzer şekilde, eleştiri konulu yorumlarda Voltaire’e ait olduğu iddiasıyla paylaşılan “Size kimin hükmettiğini öğrenmek istiyorsanız sadece kimi eleştirmeye izninizin olmadığını bulun” sözüne odaklanacağız bugün.
Sunay Akın’ın “Size kimin hükmettiğini öğrenmek istiyorsanız, sadece kimi eleştirmeye izniniz olmadığını bulun.” sözünü Voltaire’e yanlışlıkla atfettiği paylaşımı
Vikisöz gibi birçok sanal kaynakta “Size kimin hükmettiğini öğrenmek istiyorsanız, sadece kimi eleştirme izniniz olmadığını bulun” (“To learn who rules over you, simply find out who you are not allowed to criticize“) sözünün sahibinin Voltaire olduğu aktarıldığı görülmektedir.
Ancak, bu sözün asıl sahibi Voltaire değil, Kevin Alfred Strom adlı ABD’li beyaz ayrılıkçı neo-Nazi yazardır.
Kevin Alfred Strom, National Vanguard adlı yayındaki 14 Ağustos 1993 tarihli “All America Must Know the Terror That is Upon Us” başlıklı yazısında bu ifadeyi kullanmıştı.
Anılan yazıda bahse konu vecizenin geçtiği bölüm ve Türkçe tercümesi şu şekildeydi:
“Herhangi bir toplumun gerçek yöneticilerini belirlemek için tek yapmanız gereken kendinize şu soruyu sormaktır: Eleştirmeme izin verilmeyen kim? Eleştirmemize izin verilmediğinin hepimiz biliyoruz. Eleştirmenin günah olduğunu hepimiz biliyoruz. Sodomi artık Amerika’da bir günah değildir. Vatana ihanet etmek, Amerikan bayrağını yakmak, tükürmek ve idrar yapmak artık Amerika’da bir günah değildir. Katolik veya Protestan dini sembollerin kaba saygısızlığı artık Amerika’da bir günah değildir. Polis öldürme artık Amerika’da bir günah değil – rap ‘müzik’ ile kutlanıyor. ”
“To determine the true rulers of any society, all you must do is ask yourself this question: who is it that I am not permitted to criticise? We all know who it is that we are not permitted to criticise. We all know who it is that it is a sin to criticise. Sodomy is no longer a sin in America. Treason, and burning and spitting and urinating on the American flag is no longer a sin in America. Gross desecration of Catholic or Protestant religious symbols is no longer a sin in America. Cop-killing is no longer a sin in America – it is celebrated in rap ‘music’.”
Voltaire’in anılan vecizeyi kaleme aldığı yahut ifade ettiğini aktaran yaşadığı dönemden yahut sonrasından güvenilir bir yayın tespit edemedik.
Daily Caller News Foundation adlı kuruluş, Voltaire’in yazdığı eserlerin ve yazışmalarının koleksiyonunda yaptığı araştırmada Voltaire’in bu sözü aktardığına dair bir iz bulamamıştı.
Google Haberler üzerinde yapılan taramada, 2012 yılından önce bahse konu vecizenin İngilizce tercümesinin Voltaire’e izafe edilmediği görülmektedir. Google arama motorunda 2010 yılı öncesinde bu sözün Voltaire’e ait olduğuna dair güvenilir bir kaynak atfının yer almadığı anlaşılmaktadır.
Kevin Alfred Strom, kişisel internet sitesinde yayınlanan 22 Ocak 2009 tarihli yazısında bu sözün kendisine ait olduğunu belirtmişti.
Bahse konu vecize, ünlü aktör John Cusack ve Avustralyalı politikacı Cory Bernardi tarafından Voltaire’e atfedilerek paylaşılmasıyla ABD ve Avustralya kamuoyunda gündeme gelmişti.
“Size Kimin Hükmettiğini Öğrenmek İstiyorsanız, Sadece Kimi Eleştirmeye İzniniz Olmadığını Bulun” Sözünün Voltaire’in Olduğunu İleri Süren Yazarlar
Hıncal Uluç da Sabah Gazetesinde 16 Şubat 2014 tarihli yazısında “Size kimin hükmettiğini öğrenmek istiyorsanız, sadece kimi eleştirmeye izniniz olmadığını bulun.” sözünü yanlışlıkla Voltaire’e atfetmişti.
Hıncal Uluç’un “Size kimin hükmettiğini öğrenmek istiyorsanız, sadece kimi eleştirmeye izniniz olmadığını bulun.” sözünü Voltaire’e yanlışlıkla atfettiği yazısı
Sunay Akın’ın 30 Mayıs 2014 tarihli sosyal medya paylaşımını yukarıda alıntılamıştık.
Demokrathaber.org’daki “Adaylıklar ve Hakikatler” başlıklı 22 Ocak 2019 tarihli yazısında Yavuz Babür Doğrul ve Yeniduzen.com’daki “Demokrasi” başlıklı 2 Eylül 2015 tarihli yazısında Erdinç Gündüz de bu hataya düşmüşler.
