Ekstruder makineleri ile granül plastik üretimine, plastik geri dönüşümüne ya da farklı besin maddeleriyle pirinç üretimine ait videoların sıklıkla plastikten sahte pirinç üretimini yansıttığı iddiasıyla paylaşıldığı görülüyor.
Sosyal medyada Çin Halk Cumhuriyeti’nde ya da ülkemizde plastik kullanılarak yapay pirinç üretimi yapılan tesiste kaydedildiği iddiasıyla paylaşılan videolara değineceğiz…
Toz plastikten sahte pirinç üretim anına ait olduğu iddiasıyla paylaşılan videoyla başlayacak olursak…
“Toz Plastikten Üretilen, Suda Yumuşayan Sahte Pirinç 🤨🧐🤔”
Plastik kullanılarak sunî pirincin makineler yardımıyla üretildiği anı yansıttığı iddiasıyla paylaşılan videoda sunî pirincin üretildiği doğru; ancak, yapay pirinç üretimi plastikten değil, çeşitli besin katkılarıyla yapılmış.
Aynı iddiayla paylaşılan diğer video da aynı gıda makineleri üreticisine ait. pic.twitter.com/RCd2CCMRWv
Videonun kaynağı Çin merkezli SunPring Extrusion adlı gıda makineleri üreticisinin Youtube’e yüklediği kayıt.
Kullanılan makine ile mısır, darı, buğday, yulaf, soya fasulyesi, nişasta vitamini, kalsiyum, çinko, demir gibi besin maddeleri kullanılarak üretilen yapay pirincin, doğal pirinçten daha pahalı olacağı belirtilmiş.
1. Yapay pirinç nedir? Beslenme pirinci olarak bilinen yapay pirinç, ekstruder makinesi tarafından yapılan bir çeşit pirinç ikamesidir. Pirinç olmayan ancak pirince benzeyen bir gıda olarak suni pirincin aşağıdaki birincil ticari faydaları vardır:
1. Zengin Beslenme. Üretim sürecinde, gıda tedarikçisi suni pirince mısır, darı, buğday, yulaf, soya fasulyesi, nişasta vitamini, besin maddesi (kalsiyum, çinko, demir, vb.) ekleyebilir. Genellikle yapay pirincin besin değeri normal pirince göre 5-10 kat daha fazladır.
2. Maliyet tasarrufu. Yukarıdaki Fayda 1’deki malzemenin yanı sıra, hammadde olarak kırılmış pirinç de kullanabilirsiniz. O pirinçleri düşük fiyata satmak yerine suni pirinç, kırık pirincin değerini yükseltiyor.
3. Büyük pazar yakınsama. Kesinlikle, suni pirincin fiyatı normal pirince göre daha yüksektir, ancak doğrudan pişirebilir veya normal pirinçle 1:300 oranında buharda pişirebilir. Hem üst düzey müşterilerin hem de bütçe tutkunlarının talebini karşılayabilir.
Yine, “sentetik yapay pirinç makinesi” ile plastikten sahte pirinç üretim anına ait olduğu iddiasıyla paylaşılan diğer video da aynı firmanın Youtube kanalında yayımlanan aynı minvaldeki bir başka video…
“TAMAMEN SENTETİK YAPAY PİRİNÇ.. Şu an bu pirinçlerden dünyanın 204 ülkesinde var.tamamen makinalarda üretiliyor toprakla hiç bir Alakası yok o yüzden pirinç Alırken yerli bilinen markaları Alalım yoksa pirinç diye plastik pilav yersiniz”
Bahsi geçen Youtube videosu:
Bu görüntülerin yanı sıra yapay pirincin plastikten üretildiği iddiasıyla paylaşılan farklı bir video da uzun süredir dolaşımda…
Birsen (@OtekiAltmis): “Plastik pirinç… insanoğlu doğanın en utanılası mahluğu…”
Video plastikten yapay pirinç üretimini değil, granül plastik üretimini yansıtıyor.
Plastikten sahte pirinç üretildiği ana ait olduğu iddiasıyla paylaşılan bir diğer video da aslında granül plastik üretimini yansıtıyor. pic.twitter.com/eZI6wtgD7o
Kerke adlı ekstruder makine üreticisinin Youtube’e yüklediği videoda söz konusu videoda kullanılan makine daha detaylı görülebilir:
Plastik peletleme makineleri kullanarak üretilen yarı mamul ham plastik granüller, genellikle depolama ve nakliye sırasında kırılgan nesnelerin korunması amaçlı destek olarak kullanılmaktadır. Elastomerik polimer üretiminde de geri dönüştürülmüş plastik peletlerinden istifade edilmektedir.
Bu yöndeki videoların birine bırakılan yorum süreç hakkında yerinde bir teknik izahat sunmuş:
“Plastik fabrikalarında enjeksiyon makinaları için hammadde granül üretiyor bunlar. Önce hurda naylonlar parçalanıyor ve extruder e gidiyor. Extruderde eriyip nozzle dan çıkan misina şeklindeki erimiş plastik su kanalında ilerlerek soğutulup sertleşmesi sağlanıyor. Hemen ardından kırma makınasında kırılıp granül tanesi oluşturuluyor. Ve bunun ardından 25 er kiloluk torbalara doldurulup paletleniyor. Saf Milletimiz de sanıyor ki çinler plastik pirinç üretiyor.”
Plastik pirinç üretim iddiasının şehir efsanesi olduğunu belirtenlermevcut.
Ayrıca, Nijerya’da plastik pirinç paketlerinin piyasaya sürülerek satışa sunulduğu ileri sürülse de Nijeryalı yetkililer bu iddiayı tekzip etmiş ve plastik pirinç yakalanmadığını açıklamıştı.
