UYARI: İşbu yazı rahatsız edici görüntüler içermektedir
Kadınların ve Çocukların Çıplak Şekilde Sıraya Girdiği Fotoğrafın 1937 Yılında Dersim’de Çekildiği İddiası Doğru Değil
Sosyal medyada 1937 yılında Dersim’de çekildiği iddiasıyla paylaşılan, kucaklarında çocuklarını taşıyan kadınların çıplak şekilde bir kuyrukta beklediği fotoğraf aslında 14 Ekim 1942 tarihinde Ukrayna’nın Mizoch bölgesinde kaydedilmiş. Fotoğraftaki kişiler, Nazi yanlıları tarafından infaz edilen Yahudi kadınlar ve çocuklar.
Ukrayna’daki Babi Yar boğazı 1941 yılında İkinci Dünya Savaşı’nın en büyük ‘kurşuna dizme’ suçuna sahne olmuştu. Holokost kapsamında 1941 yılında Nazi askerleri tarafından Ukrayna Kiev’de 33.771 Yahudinin 2 gün içerisinde katledilmesiyle tarihe Babi Yar (Babyn Yar) Katliamı olarak geçmiştir. Ancak, Nazilerin kadın-çocuk demeden gerçekleştirdikleri katliamlar bununla sınırlı kalmamıştı. Babi Yar’da üç yıl içinde 70.000 ila 200.000 arasında kişinin vurularak öldürüldüğü tahmin edilmektedir.
Bu sürecin devamında, 12 Ekim 1942 tarihinde Ukrayna topraklarında bulunan Mizoch Gettosu‘nun kapatılmasının akabinde 17.000 Yahudi, gettonun yanındaki bir vadide infaz edilmişti.
Fotoğraftaki Ukrayna Yahudisi kadın ve çocuklar, İkinci Dünya Savaşı yıllarında Nazi Almanyası öncülüğünde uygulanan holokost kapsamında infaz edilmeden önce sırada bekliyordu.
“Bir kısmı bebeklerini taşıyan çıplak Yahudi kadınlar, Ukraynalı yardımcıların yardımıyla Alman Sipo ve SD tarafından infaz edilmeden önce kuyrukta bekliyorlar.
Almanya’daki Zentrale Stelle’ye göre (Zst. II 204 AR 1218/70), bu Yahudiler, yaklaşık 1.700 Yahudi’yi barındıran Mizocz gettosunun tasfiyesi sırasında Alman Jandarma ve Ukraynalı Schutzmannschaft tarafından toplandı. Gettonun tasfiyesinin arifesinde (13 Ekim 1942), bazı sakinler Almanlara karşı ayaklandı ve kısa bir savaştan sonra yenildiler. Topluluğun geri kalan üyeleri gettodan Rovno’nun güneyindeki Sdolbunov Gebietskommissariat’taki bu vadiye nakledildi ve burada idam edildi. Fotoğraflar da dahil olmak üzere bu eylemle ilgili bilgiler, o sırada Jandarma Bezirks-Oberwachtmeister olan Hille adında bir adamdan elde edildi. Hille görünüşe göre beş fotoğrafı (başlangıçta yedi tane vardı) savaştan sonra kapıcı olarak çalıştığı Çekoslovakya’nın Kunert kentindeki bir tekstil firmasının şirket avukatına verdi. Çek hükümeti, 1946’da avukatın fotoğraflarına el koydu ve daha sonra halka açıldı. Fotoğrafların gerçekten de gettonun tasfiyesiyle bağlantılı olarak Yahudilerin vurulmasını gösterdiği, Jandarma-Gebietsfuehrer Josef Paur’un 1961’de yaptığı bir açıklamayla da doğrulandı.”
Janina Struk, “Holokostu Fotoğraflamak: Kanıtın Yorumları” (“Photographing the Holocaust: Interpretations of the Evidence”) adlı kitabında bahse konu katliama ve görüntülere değinmişti.
Söz konusu fotoğraf, 1991 – 1992 yıllarında Ermenistan tarafından esir alınan Azerbaycanlı kadınları gösterdiği iddiasıyla da paylaşılmıştı. Teyit.org yayıldığı dönemde bu iddiayı yanlışlamıştı.
İLAVE: Görsel, Sancaktepe Belediye Başkanı Alper Yeğin’in “Dersim yazdığında çıkan resimler” ifadesini taşıyan 13 Kasım 2014 tarihli paylaşımıyla yeniden gündeme geldi.
