Ben Gamlı Hazan Adlı Şarkının Sıtkı Argınbaş Tarafından Melahat Pars İçin Yazıldığı İddiası Gerçek Dışı

Ünlü kadın bestecilerimizden Melahat Pars’ın genç yaşlarında Sıtkı Angınbaş’tan ders alırken, kendisinden oldukça yaşlı hocasına aşık olduğu, hocası Sıtkı Angınbaş’ın bu ilgiyi sezdiği, bu ilgiyi geri çevirmek adına “bende vakit çok geç”, “sen kendine kendin gibi bir taze bahar seç” dizelerini içeren Ben Gamlı Hazan şarkısının sözlerini yazdığı, genç Melahat Pars’ın da bu şiiri bestelediği yönündeki hikâye gerçek dışıdır. Melâhat Pars’ın musiki dersi aldığı isimler arasında Sıtkı Angınbaş’ın adı geçmemektedir. Melâhat Pars, iddiada belirtildiği gibi 19 yaşında değil, 1966 yılında yani 48 yaşında Ben Gamlı Hazan’ı bestelemiştir. Melâhat Pars – Sıtkı Angınbaş yakınlaşmasına ya da Gamlı Hazan’ın beste ve güfte hikâyesine dair güvenilir kaynaklarda bir iz görünmemektedir.  Melâhat Hanım’ın babası “Muallim” lakabıyla tanınan İsmâil Hakkı Bey değil; Ordulu tütün eksperi İsmail Hakkı Bey’dir.

Yanlış İddia

 

Türk müziği bestekârı ve eğitmeni Melâhat Pars‘ın (1918-2005) babasının besteci ve müzik eğitimcisi İsmail Hakkı Bey (1866-1927) olduğu yönündeki iddianın doğruluk payının bulunmadığını aktarmıştık. Bugün yine, Melâhat Pars’ın bestelediği ünlü “Ben Gamlı Hazan” adlı parçaya dair uydurulmuş bir hikâyeyi ele alacağız.

Hikâyeyi özetleyecek olursak; Şarkının bestecisi Melâhat Pars, şarkının söz yazarı Sıtkı Angınbaş’tan musîki dersleri almaktadır. Birlikte geçirdikleri vakitler arttıkça Melâhat Hanım’ın gönlü Sıtkı Bey’e doğru engellenemez biçimde kayar. Bir müddet sonra hocası bu ilginin farkına varır; ancak, aralarında büyük yaş farkı vardır ve Sıtkı Bey bu aşkın imkânsızlığını daha sonra Melâhat Pars’ın bestelediği dizelerle dile getirir…

Bahse konu iddiayı aktaran asılsız hikâye şu şekilde detaylandırılmış:

Ben gamlı hazan, sense bahar, dinle de vazgeç.
Sen kendine kendin gibi bir taze bahar seç.
Olmaz meleğim böyle bir aşk, bende vakit geç,
Sen kendine kendin gibi bir taze bahar seç.

Severek dinledigimiz bu sarkinin bir de oykusu vardir, dostlar. Soyle:

Sarkinin soz yazari Sitki Arginbas, bestecisi ise Melehat Pars Hanimefendidir.

Melahat Hanim, Osmanlı döneminin ünlü bestekarı Muallim Ismail Hakkı Bey’in kızı. Muallim Ismail Hakkı Bey; enderun’da müzik eğitimi almış, saygın aileden gelen bir zattır. Mızıka-ı Hümayun’da müezzinbaşı olarak görev yapmış biri.. Melahat Hanim, işte böyle bir aileden gelmiş, Fahri Kopuz, Mesut Cemil Bey (Tanburi Cemil Bey’in oğlu) gibi donemin onemli muzik insanlarindan dersler almış ve devlet radyosunda görev yapmıştır. 1954 yılında Ankara’dan, Istanbul’a geldikten sonra da hicaz makamında olan bu eseri bestelemiştir.

Soz yazari Sitki Arginbas da, o donemin onemli muzik ogretmenlerinden biridir.

Melahat Hanim ile, Sitki Bey’in yollari kesisir. Muzik dersleri seanslari arttikca Melahat Hanım’ın gönlü Sıtkı Bey’e doğru engellenemez biçimde kayar.

Bir müddet sonra hocası bu ilginin farkına varır; ancak aralarında büyük yaş farkı vardır ve bu aşkın imkansızlığını daha sonra Melahat Pars’ın bestelediği dizelerle dile getirir Sıtkı Bey…

Alıntı
“Sen kendine kendin gibi taze bahar sec.”

 

Ben Gamlı Hazan adlı parçaya dair asılsız hikâyeyi aktaran paylaşım
Ben Gamlı Hazan adlı parçaya dair asılsız hikâyeyi aktaran paylaşım

 

Ben Gamlı Hazan’ın sözlerinin yazılış hikâyesine ilişkin bir başka anlatı da şöyle:

“Şarkının hikayesi de kendisi gibi buruktur Şarkının bestekarı Melahat Pars’tır O dönem 19 yaşındaki bu yetenekli genç kız Hicaz makamında oluşturduğu bu besteye söz bir türlü yazamamıştır Ardından İstanbul’da müzik ve şan hocalığı yapan Sıtkı Angınbaş’tan yardım ister

Sıtkı bey besteyi beğenir ve yardımı kabul eder. 3 ay besteye güfte yazarlar. Güfte baharın gelişini müjdeleyen sıcak bir parçadır. Fakat bu çalışmalar sırasında Melahat Hanım’ın gönlü sıtkı beye kayar. Ancak bir sorun vardır ki sıktı bey 45 yaşındadır.

Sıtkı bey bu ilgiyi farkedince çalışma yaptıkları günün akşamlarında aynı besteye farklı sözler yazar. Çalışmalar bittikten sonra melahat hanım bu şarkıyı arkadaşlarına dinletmek istediğini belirtir ve müziği ben çalarken siz de sesinizle eşlik edebilir misiniz diyerek Sıtkı beyden ricada bulunur. Sıtkı bey bu isteği kabul eder. müzik girer Sıtkı bey beraber yazdıkları eserden çok farklı sözleri sıralamaya başlar;

Ben gamlı hazan, sense bahar; dinle de vazgeç! Sen kendine, kendin gibi bir taze bahar seç

Melahat hanım şok olur. Hiç bir şey diyemeden şarkının sonunda tebrikleri kabul edip oradan ayrılır. Bu Sıtkı beyi ölüm döşeğinde yatacağı güne kadar son görüşü olur.”

 

Ben Gamlı Hazan adlı şarkının hikâyesine dair bir diğer uydurma anlatı
Ben Gamlı Hazan adlı şarkının hikâyesine dair bir diğer uydurma anlatı

 

Öncelikle şarkıyı çıkaramayanlar için güftesi Sıtkı Angınbaş’a, bestesi Melâhat Pars’a ait Hicaz makamında, Aksak usûlünde icra edilen “Ben Gamlı Hazan”ın şarkı sözlerini ve bir yorumunu aşağıya bırakalım:

Ben gamlı hazan sense bahar dinle de vazgeç
Sen kendine kendin gibi bir taze bahar seç
Olmaz meleğim böyle bir aşk bende vakit geç
Sen kendine kendin gibi bir taze bahar seç

 

 

Türkiye Musiki Eser Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) internet sitesinde yapılan sorguda “Ben Gamlı Hazan” adlı parçanın sözlerinin Sıtkı Angınbaş’a bestesinin ise Melâhat Pars’a ait olduğu teyit edilebilmektedir.

 

MESAM'da yapılan sorguda "Ben Gamlı Hazan" adlı parçanın sözlerinin Sıtkı Angınbaş'a bestesinin ise Melâhat Pars'a ait olduğu görülebilmektedir.
MESAM’da yapılan sorguda “Ben Gamlı Hazan” adlı parçanın sözlerinin Sıtkı Angınbaş’a bestesinin ise Melâhat Pars’a ait olduğu görülebilmektedir

 

Gelelim aktarılan hikâyenin yanlışlarına.

Aktarılan hikâyede Melâhat Pars ile Sıtkı Angınbaş arasında imkânsız aşk denklemi oluşturmak için Melâhat Hanım’ın babası yanlış aktarılmış. Melâhat Pars’ın babasının ismi İsmail Hakkı’dır. Ancak isim benzerliği nedeniyle Melâhat Pars’ın tütün eksperi olan Ordulu babası, Türk bestecisi ve müzik eğitimcisi İsmail Hakkı Bey ile karıştırılmaktadır. Ancak, Melâhat Hanım’ın babası “Muallim” lakabıyla tanınan İsmâil Hakkı Bey değil; Ordulu tütün eksperi İsmail Hakkı Bey’dir. Bu hususu başka bir yazımızda ortaya koymuştuk.

Türk Sanat Müziği’nin az sayıdaki kadın bestecilerinden biri olan Melâhat Pars’ın bahse konu özgeçmişinde müzikle tanışma serüveni aktarılırken Sıtkı Angınbaş’ın adı dahi geçmemektedir (Fethi Karamahmudoğlu’nun Mızrap Dergisinde yayınlanan “Melâhat Pars” başlıklı yazısı, Taha Toros Arşivi, Dosya No: 256-Melahat Pars, Şehir Üniversitesi E-Arşivi):

“Müziğe, daha ortaokul yıllarındayken, annesinin teşvikiyle, ünlü bestecilerimizden Selânikli Ahmet Beyin kardeşi Kanûnî Mustafa Beyden ilk nota, solfej ve ses eğitimi dersleri alarak başlamıştır. Daha sonra, lise yıllarında, o devrin ünlü müzik merkezlerinden «Dar-üt Talim-i Musiki» cemiyetine katılmış olan bestecimiz, bu müessesede en çok Udi Fahri Kopuz’dan istifadeler sağlamıştır. Yine aynı kuruluşun üyelerinden olan Cevdet Çağla ve Neyzen İhsan Beyler, yararlandığı diğer isimlerdir.”

 

melahat pars sıtkı argınbaş

 

Musiki Lugatı‘nın paylaştığı Melâhat Pars’ın özgeçmişinde de eğitim aldığı isimler arasında Sıtkı Angınbaş zikredilmemektedir:

“Annesi Zehra Hanım, babası tütün eksperi İsmâil Hakkı Bey’dir. İstanbul Kız Lisesi’nden mezundur. Musikişinas bir ailede dünyaya gelen Melahat Pars ilk musiki eğitimini on iki yaşında Kanuni Selânikli Ahmet Bey’den almış daha sonra da Dârütta’lîm-i Musiki Heyeti’ne devam etmiş; Fahri Kopuz, Reşat Erer, İhsan Aziz Bey, Cevdet Çağla, İzzettin ökte, Selahattin Pınar gibi usta isimlerle çalışma fırsatı yakalamıştır. Fahri Kopuz’dan ud dersleri de alan sanatçı İstanbul Radyosu’nun ilk yıllarında radyo mikrofonları aracılığıyla dinleyiciyle buluşmuştur.”

 

Melâhat Pars'ın özgeçmişinin aktarıldığı küpürde babasının tütün eksperi İsmail Hakkı Bey olduğu aktarılmaktadır.
Melâhat Pars’ın Mızrap Dergisinde özgeçmişinin aktarıldığı küpür

 

Melahat Pars’ın gençlik yıllarında kendisinden oldukça yaşlı Sıtkı Angınbaş’tan ders alırken hocasına aşık olduğu, hocasının bu ilgiyi sezdiği ve “bende vakit çok geç”, “sen kendine kendin gibi bir taze bahar seç” dizelerini içeren Ben Gamlı Hazan şarkısının sözlerini yazdığı yönünde herhangi bir güvenilir kaynakta bir ize rastlanamamaktadır.

Milliyet Gazetesinin 5 Mart 1972 tarihli sayısında “İşte Jürinin Seçtiği Son 10 Yılın Sevilen 100 Şarkısı” başlıklı haberde “Ben Gamlı Hazan”ın da yer aldığı görülüyor.

 

Milliyet Gazetesinin 5 Mart 1972 tarihli sayısında "İşte Jürinin Seçtiği Son 10 Yılın Sevilen 100 Şarkısı" başlıklı haberde "Ben Gamlı Hazan"ın da yer aldığı görülüyor
Milliyet Gazetesinin 5 Mart 1972 tarihli sayısında “İşte Jürinin Seçtiği Son 10 Yılın Sevilen 100 Şarkısı” başlıklı haberde “Ben Gamlı Hazan”ın da yer aldığı görülüyor

 

Milliyet Gazetesinin 1 Nisan 1971 tarihli sayısında “Ben Gamlı Hazan”ın son 10 yılın en sevilen 4. şarkısı seçildiği aktarılmış.

 

Milliyet Gazetesinin 1 Nisan 1971 tarihli sayısında "Ben Gamlı Hazan"ın son 10 yılın en sevilen 10 şarkısı arasında olduğu aktarılıyor
Milliyet Gazetesinin 1 Nisan 1971 tarihli sayısında “Ben Gamlı Hazan”ın son 10 yılın en sevilen 10 şarkısı arasında olduğu aktarılıyor

 

8 Ekim 1972 tarihli Milliyet Gazetesinin “Melahat Pars TRT Merkez Repertuar Kurulu’ndan Şikâyetçi” başlıklı haberde, son 10 yılın 4. en sevilen parçası seçilen “Gamlı Hazan” için aldığı ödül hakkında konuşan Melâhat Pars’ın eserini 6 yıl önce bestelendiğini aktardığı görülüyor. Yani, “Ben Gamlı Hazan” 1966 yılında bestelenmiş.

 

Milliyet Gazetesinin 8 Ekim 1972 tarihli "Melahat Pars TRT Merkez Repertuar Kurulu'ndan Şikâyetçi" başlıklı haber
Milliyet Gazetesinin 8 Ekim 1972 tarihli “Melahat Pars TRT Merkez Repertuar Kurulu’ndan Şikâyetçi” başlıklı haber

 

1918 doğumlu Melâhat Pars, 1966 yılında yani 48 yaşında Ben Gamlı Hazan’ı bestelemiştir. İddia edildiği gibi çok genç yaşta bestelenmesi gibi bir durum söz konusu olmamıştır.

Hatırlatmak gerek, iddiaya göre Sıtkı Angınbaş 45 yaşında iken Melâhat Hanım 19 yaşındaydı ve Gamlı Hazan parçası Sıtkı Bey ve Melâhat Hanım’ın bahsi geçen yaşlarında bestelenip güftelenmişti.

Tanburi Cemil Bey’in oğlu Mesut Cemil İstanbul Radyosu Müdürü görevini yürüttüğü yıllarda (1951-1959) “Ben gamlı hazan” şarkısı için “Melahat bu eser çok meşhur olacak” dediği de öne sürülse de, parçanın Melâhat Pars’ın demeci ışığında bahse konu yıllarda bestelenmiş ve söylenmiş olma ihtimali düşük görünmektedir.

Sıtkı Angınbaş hakkında ise araştırmamızın pek verimli geçtiği söylenemez. Gamlı Hazan’ın söz yazarı Sıtkı Angınbaş’ın 8 Şubat 1979 tarihinde vefat ettiği, İl İmar Müdürlüğü’nden emekli olduğu, Fikriye Angınbaş ile evli, Murat Angınbaş’ın ise babası olduğu anlaşılıyor.

Sıtkı Angınbaş’ın doğum yılını netleştirmek için elimizdeki en somut yol Çengelköy Kabristanı’nı ziyaret etmek gibi görünüyor. Ancak, Sıtkı Angınbaş’ın oğlu İsmail Murat Angınbaş‘ın 1944 yılında doğduğu ve İstanbul Teknik Üniversitesi’nden 1968’de mezun olduğu, gelini Zerrin Angınbaş’ın 1967 yılında İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nden mezun olduğu ve 24 Temmuz 2017 tarihinde vefat ettiği bilgisi göz önünde bulundurulursa Sıtkı Angınbaş’ın iddia edildiği gibi Melâhat Pars’tan çok daha yaşlı olamayacağı değerlendirilebilir.

 

Sıtkı Angınbaş'ın 8 Şubat 1979 tarihinde vefat ettiğine ilişkin ilan
Sıtkı Angınbaş’ın 8 Şubat 1979 tarihinde vefat ettiğine ilişkin ilan

 

Özetle, Melahat Pars’ın genç yaşlarında Sıtkı Angınbaş’tan ders alırken, kendisinden oldukça yaşlı hocasına aşık olduğu, hocası Sıtkı Angınbaş’ın bu ilgiyi sezdiği, bu ilgiyi geri çevirmek adına Ben Gamlı Hazan şarkısının sözlerini yazdığı, Melahat Pars’ın da bu şiiri bestelediği yönündeki hikâye gerçek dışıdır. Melâhat Pars’ın musiki dersi aldığı isimler arasında Sıtkı Angınbaş’ın adı geçmemektedir. Melâhat Pars, 1966 yılında yani 48 yaşında Ben Gamlı Hazan’ı bestelemiştir. Melâhat Pars – Sıtkı Angınbaş yakınlaşmasına ya da Gamlı Hazan’ın beste ve güfte hikâyesine dair güvenilir kaynaklarda bir iz görünmemektedir.  Melâhat Hanım’ın babası “Muallim” lakabıyla tanınan İsmâil Hakkı Bey değil; Ordulu tütün eksperi İsmail Hakkı Bey’dir.

 

“Ben Gamlı Hazan” Şarkısına Dair Uydurma Hikâyeyi Paylaşan Yazarlar

Kentgazetesi.biz’deki “Hocamızın “Ben Gamlı Hazan, Sense Bahar, Dinle de Vazgeç” Şarkısına Karşı Bestelediği Eser: Aşk Mevsime Bakmaz Güzelim Dinleme Vazgeç” başlıklı 5 Kasım 2017 tarihli yazısında Metin Mercimek bu asılsız hikâyeyi bir gerçek gibi aktarmış.

Seyfi Bozçelik ve Emre Sarı da yayınladıkları kitaplarda bu yanlış bilgiyi gerçek gibi okurlara sunmuş (Seyfi Bozçelik (2019). Üç Saniye. Motto Yayınları, İstanbul, Sf. 66) (Emre Sarı (2016). Türk Sanat Müziği Şarkı Hikayeleri. Nokta E-Kitap, Sf: 10).

Turhan Eyüboğlu ise Kuzey Ekspres’teki “Ben Gamlı Hazan” başlıklı 25 Eylül 2018 tarihli yazısında bahse konu şarkıyı Sıtkı Angınbaş’ın kendisine aşık olan Melahat Pars dışında başka bir genç kadın için yazdığı, şarkıyı da Melahat Pars’a bestelettiği yönündeki bir hikâyeyi aktarmış.

 

Yorumunuzu yazınız...