Mustafa Kemal Atatürk’ün ileri görüşlülüğüne dair şehir efsaneleri uydurulmamış olur mu hiç? Atatürk’ün 1923 yılında ‘The Saturday Evening Post’ dergisinin yazarı Isaac F. Marcosson’a verdiği röportajda Ortadoğu’da kurulan suni devletlerin halklarının geleceğine ilişkin söylediği iddia edilen sözler bunun bir örneği.
İlk kez Sözcü Gazetesi’nin 30 Ağustos Zafer Bayramı vesilesiyle 30 Ağustos 2012 günü “Atatürk Bugünleri 89 Yıl Önce Görmüştü” manşetiyle ilk sayfada yer vermesiyle ortaya çıkan şehir efsanesine göre Atatürk 1923 yılı Temmuz ayında verdiği röportajda aşağıdaki ifadeleri kullanmış:
“Bir gün, cihan harbinden sonra Ortadoğu’da kurulan suni devletlerin halkları ayaklanacaktır. O gün geldiğinde, yeni kurduğumuz cumhuriyetimizin yöneticileri, bu halkların değil emperyalist güçlerin yanında yer alırsa aynı akıbete kendileri uğrayacaktır ve Kurtuluş Savaşı’nda yedi düvele haddini bildiren Türk halkı onların da hakkından gelecektir…”
Halbuki, ne Atatürk bu sözleri söyledi ne de bu sözler iddia edildiği şekilde yayımlandı:
- Isaac F. Marcosson’un kaleminden çıkan Anadolu gezisindeki izlenimlerine ilişkin “Kemal Pasha: Conflict in Turkey” başlıklı yazı metninde böyle bir sözün varlığına rastlanılmamaktadır.
- İlk kez Prof. Dr. Ergun Özbudun tarafından çevrilerek Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi’nin 1 Kasım 1984 tarihli birinci sayısında yayımlanan “Türkiye’nin Kuruluş Yıllarında Bir Yabancı Gazetecinin Ankara Yolculuğu ve Atatürk’le Görüşmesi” başlıklı metinde de bu sözler yer almamaktadır.
- Arama motorlarında yapılan araştırma, Sözcü Gazetesi’nin haberi öncesinde bu sözün internette var olmadığını göstermektedir.
- 1923 yılında sadece tek dünya savaşı gerçekleşmişti. Haliyle, henüz ikincisi gerçekleşmemiş tek dünya savaşından “Birinci Cihan Harbi” şeklinde bahsedilmesi de mümkün değildir.
- Sonuç olarak, Atatürk’ün Amerikalı gazeteciye verdiği röportajın tam metnine kurgusal elementler uydurulduğu görülmektedir.
Röportaj metninin tamamını okumadan internette her bulduğuna körü körüne inanarak sorgusuz sualsiz paylaşarak gülünç duruma düşen köşe yazarlarını ifşa edelim:
Cumhuriyet Gazetesi‘ndeki “Kanlı Satranç Tahtası” başlıklı 28 Ekim 2014 tarihli yazısıyla Serdar Kızık:
"Anımsayın, ne demişti Mustafa Kemal Atatürk: “...”"
Yeni Mesaj Gazetesi‘ndeki “İki alıntı, bir yorum” başlıklı 21 Temmuz 2014 tarihli yazısıyla Tahsin Aydın:
"Mandacılar, din istismarcıları Büyük Önder’in şu sözünü asla unutmasınlar; ..."
Diğer isimler şu şekilde:
- Yeni Meram’dan Rıdvan Bülbül
- Anayurt Gazetesi’nden İbrahim Tığ
- Anayurt Gazetesi’nden M. Arif Demirer
- Yenigün Gazetesi’nden Uğur Tarık
- Sakarya Gazetesi’nden Erdinç Özkan
- Eksen Gazetesi’nden Mehmet Ali Esmer
- Aydın Keleşoğlu
İnsanların böyle şeyler uydurma için nasıl bir motivasyona sahip olduğuna dair fikir yürütmek bile güç… Tekrar belirtmek gerekirse; Atatürk’ün böyle hurafelere ya da kehanet uydurmalarına ihtiyacı yok.
Bir yanıt bırakın