Diyanet’in kredi kartıyla yapılan alımın borcunun gününde ödenmemesiyle gecikme faizine düşülmesinin kurban ibadetini geçersiz kıldığı yönünde bir fetvası bulunmuyor
Kurban Bayramı yaklaşırken her yıl olduğu gibi bu yıl da kurban ibadeti ile ilgili vatandaşların aklına takılan sorular sosyal medyada ve basın organlarında gündeme gelmeye başladı.
Ancak bu yıl, Diyanet’in kurbanın kredi kartıyla satın alınması durumunda kart borcunun son ödeme tarihinde kapatılmaması ve gecikme faizinin devreye girmesi durumunda kurban ibadetinin geçerli sayılmadığını açıkladığı iddiası dolaşıma girdi.
Yanlış aktarım örnekleri:
Gusholder Haber Bülteni (@gusholderhaber): “#SONDAKİKA | Diyanet: “Kredi kartı ile kurban satın alınabilir. Ancak borç gününde ödenmez, gecikme faizine düşülürse kurban geçerli olmaz.””
#SONDAKİKA | Diyanet: “Kredi kartı ile kurban satın alınabilir. Ancak borç gününde ödenmez, gecikme faizine düşülürse kurban geçerli olmaz.” pic.twitter.com/mkySgzOtzo
— Gusholder Haber Bülteni (@gusholderhaber) June 1, 2025
BPT (@bpthaber): “Diyanet: “Kredi kartı ile kurban satın alınabilir. Ancak borç gününde ödenmez, gecikme faizine düşülürse kurban geçerli olmaz.””
Diyanet: “Kredi kartı ile kurban satın alınabilir. Ancak borç gününde ödenmez, gecikme faizine düşülürse kurban geçerli olmaz.” pic.twitter.com/Z57Sf4aWL5
Pressorbe (@Pressorbe) & Politic Türk (@politicturk): “Diyanet’ten açıklama: “Kredi kartı ile kurban satın alınabilir. Ancak borç gününde ödenmez, gecikme faizine düşülürse kurban geçerli olmaz.””
Diyanet, kredi kartıyla satın alınan kurbanın borcu gününde ödenmez, gecikme faizine düşülürse kurbanın geçerli olmayacağı yönünde bir açıklaması / fetvası yok.
Diyanet İşleri Başkanlığı, kredi kartıyla kurbanlık almanın dini açıdan bir sakıncası olmadığını belirtiyor.
Diyanet, kredi kartıyla kurban alımının mümkün olduğunu ancak kredi kartı borcunun vaktinde ödenmesi gerektiğini, faizli borç alınması, kredi kartı ödemesinin geciktirilerek faiz borcunun oluşması durumunda faizli işlem yapma yasağını işlediği için günaha girileceğini vurguluyor.
Kredi kartıyla yapılan alımın borcunun geciktirilmesiyle faizin tahakkuk etmesinin kurban ibadetini geçersiz kılmadığı belirtilmektedir.
Kurban kredi kartıyla satın alınırken, vade sebebiyle ek bir ücret ödenirse faizli bir işlem yapılmış olacağını, bu şekilde alınıp kesilen kurbanın geçerli olduğunu, ancak faizli işlemlerden uzak durulması gerektiği Diyanet yayınlarında aşağıdaki ifadelerle aktarılmış:
“Kurban kesmekle mükellef olan şahıs, kurbanlık hayvanı nakit olarak alabileceği gibi kredi kartıyla tek çekim veya vadeli olarak da alabilir. Bu bağlamda bedelin kredi kartıyla ödenmesi kurbanın sıhhatine engel teşkil etmez. Ancak kredi kartı borcunu, ödeme tarihinde ödemek ve gecikmeden kaynaklanan faizli işleme düşmemek gerekir.
İster vacip isterse nafile olarak kurban kesecek kimse, kurbanını peşin satın alabileceği gibi, borçlanarak da satın alabilir.
Kendi imkânlarıyla kurban kesemeyecek olanların banka kredisi gibi faizli işlemlerin uygulandığı yöntemlere başvurmaları dinen uygun değildir.”
“Kurban kesmekle mükellef olan şahıs, kurbanlık hayvanı nakit olarak alabileceği gibi kredi kartıyla tek çekim veya vadeli olarak da alabilir. Bu bağlamda bedelin kredi kartıyla ödenmesi kurbanın sıhhatine engel teşkil etmez. Ancak kredi kartı borcunu, ödeme tarihinde ödemek ve gecikmeden kaynaklanan faizli işleme düşmemek gerekir. Kredi kartıyla vadeli olarak kurban alırken, vadeyi bankanın uygulaması hâlinde ilave bir ücret ödenirse kesilen kurban geçerli olmakla birlikte, faizli işlem sebebiyle ayrı bir günah söz konusu olacağı için bundan sakınmak gerekir.”
Din İşleri Yüksek Kurulu’ndan 2022 yılında yapılan açıklamada kurban bedelin kredi kartıyla ödenmesi kurbanın sıhhatine engel teşkil etmediği şu sözlerle aktarılmış:
“Kurban kesmekle mükellef olan şahıs, kurbanlık hayvanı nakit olarak alabileceği gibi kredi kartıyla tek çekim veya vadeli olarak da alabilir. Kurban bedelinin kredi kartıyla ödenmesi kurbanın sıhhatine engel teşkil etmez. Ancak kredi kartı borcunu, ödeme tarihinde ödemek ve gecikmeden kaynaklanan faizli işleme düşmemek gerekir. Kredi kartıyla vadeli olarak kurban alırken, vadeyi bankanın uygulaması halinde ilave bir ücret ödenirse kesilen kurban geçerli olmakla birlikte faizli işlem sebebiyle ayrı bir günah söz konusu olacağı için bundan sakınmak gerekir.”
Dr. Hüseyin Kayapınar, Diyanet TV’de ve Vav TV’de katıldığı yayınlarda kredi kartıyla kurban alımının caiz olduğunu, borcun zamanında ödenip faize düşülmemesi gerektiğini, borcun geciktirilip faiz ödenmesinin kurbanı sakatlamadığını şu sözlerle aktarmış:
“Kurbanı satın olmak ona malik olmak demektir. Ve bir kimsenin kurbanı geçerli olması için kestiği kurbana sahip olmalıdır ona malik olmalıdır. Peki biz günlük hayatımızda bir mala malik olmak için ne şekilde satın almaları gerçekleştiriyoruz? Bir: nakit para veriyoruz gerçekleştiriyoruz. İki: kredi kartından tek çekim yapıyoruz gerçekleştiriyoruz, taksitli çekim yaptırıyoruz gerçekleştiriyoruz. Hatta o olmadan kredi kartı olmadan vadeli satın alıyoruz. Ve bunların hepsinde biz o satın aldığımız mala malik oluyor muyuz? Oluyoruz. Dolayısıyla kredi kartıyla kurbanlık satın alan kişi o kurbanlık hayvana malik olmuş demektir. Öyle olunca da onu kesebilir. Ancak, burada hiçbir sakınca yok. İster peşin al ister taksitli al ister kredi kartıyla al. Bunda hiçbir sakınca yok. Ancak eğer kredi kartını vadesinde ödemez de faize düşersen onun ayrı bir sorumluluk yönü var, o da kurbanla alakalı değil, kurbanın sıhhatine engel değil. Ama faizli muameleye düştüğün için faiz ödemiş oluyorsun onun sorumluluğu gelmiş oluyor onun dışında herhangi bir sakıncası yok.”
Kredi kartıyla kurban satın alımı hususu, Diyanet’in diğer yayınlarında da aynı minvalde işlenmiş.
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi İdris Bozkurt, kredi kartıyla kurbanlık alanların faizli işlemlere bulaşmaması gerektiğini şöyle ifade etmiş:
“Yapacağımız kurban alışverişi ibadet ruhuna aykırı olmamalı. İşin içine kredi kartı girerse, biliyorsunuz aldığınız krediyi zamanında ödemezseniz üzerine faiz biniyor. Faiz de dinimizde haram. Kredi kartı kullanıyorsak faizli işlemlere bulaşmamamız lazım. Hele hele kurbanı kredi kartıyla alıyorsak yapacağımız ödemeyi zamanında yapmalıyız. İbadetle faiz bağdaşmaz. Bir Müslüman faize bulaşmamak şartıyla kurbanlık hayvanını peşin alacağı gibi taksitle de alabilir.”
İstanbul Müftüsü Mehmet Emin Maşalı, faize yol açmadıkça kredi kartıyla kurban kesilebileceğini şu cümlelerle belirtmiş:
“Temel ihtiyaçlarını karşılamış, bunun ötesinde kenarda 80 gram altın maddi imkanı bulunan kişiler kurban kesmeli. Hanefi mezhebine göre bu vaciptir. Diğer mezheplere göre de sünnet olarak değerlendirilmiştir.”
”İşin fıkhi boyutu bu şekilde. Ama vacip olmadığı halde kurban kesen kişiler de oluyor. Bunun psikolojik tarafı fazla. Bir babayı düşünün, çocuğuna bayram gününde kurban kesmenin verdiği o coşkuyu yaşatmak istiyor. İster istemez gücü nispetinde belki sıkıntıya da girerek kurban kesiyor. Normalde maddi imkanı yerinde olmayan, temel ihtiyaçların ötesinde kenarda parası olmayan bir kişinin kurban kesmesine gerek yok. Bu kişiler yükümlü olmadığı bir şeyle kendisini yükümlü tutmuş oluyor.”
“Eğer faiz oluşuyorsa kredi kartıyla kurban kesmek doğru bir yaklaşım değil. Faizli işleme hangi vesileyle girerseniz girin, günaha girmiş olursunuz. Faize yol açmadığı sürece kredi kartıyla kurban kesilebilir. Kurbanı inşallah makbul olur. Yani tek çekimle herhangi bir faiz oluşmuyor ve bir defada parayı faize bulaşmadan ödüyorsanız sorun yok. Ama ödeyemezseniz ve faize girerse orada günaha yol açar.”
Diyanet, kurban ibadetinin kim için vacip olduğu, borcu olanların kurban kesmesinin gerekip gerekmediği gibi hususlarda şu izahati sunmuş:
Kurban kimlere vaciptir?
Kurban, zorunlu ihtiyaçları ve borçları dışında belirli (nisap) miktarda mala sahip olan kişiye vaciptir. Hz. Peygamber (s.a.s.) imkân bulduğu halde kurban kesmeyenlerle ilgili ağır ifadeler taşıyan hadisiyle (İbn Mâce, Edâhî, 2), bir taraftan kurban ibadetinin imkân bulmaya, güç yetirmeye bağlı olduğunu ifade ederken, bir yandan da güç yetirenin kurban kesmesinin gerektiğine işaret etmektedir.
Kurban ibadetiyle yükümlü olabilmek için gerekli mali imkanlar nelerdir?
Kurban ibadetiyle yükümlü olabilmek için belli bir malî imkâna sahip olmak gerekir ki, bunun ölçüsü de kişinin temel ihtiyaçları ve borçlarından başka -nâmî (artıcı) olup olmadığına ve üzerinden bir yıl geçip geçmediğine bakılmaksızın- 80.18 gram altına ya da bunun değerinde para veya mala sahip olmasıdır.
Borcu olan kişinin kurban kesmesi gerekir mi?
Kişinin malı olmakla birlikte borcu da olsa ve borcu ile asli ihtiyaçları çıktıktan sonra nisap miktarı malı kalsa o kişi kurban keser. Fakat temel ihtiyaçları ve borçları için ayıracağı para haricinde bu kadar bir mala sahip olmayan kişinin kurban kesmesi gerekmez.
Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Mehmet Kapukaya kredi kartıyla kurban alım hususunda yükümlüğü şöyle izah etmiş:
“Bir insana kurbanın vacip olması için bu kişinin borcunun dışında nisap miktarı bir mala sahip olması gerekiyor. 24 ayar üzerinden 80.10 gram altın değerine veya aynı değerde paraya sahip olması gerekiyor. Bu değere ulaşması gerekiyor. Bu durumda şayet bir kimsenin kredi kartı borcu var ve bu söylediğimiz miktar kendisinde yok ise, bu kişi kurban kesmekle yükümlü değildir.”
Din İşleri Yüksek Kurulu’nun banka kredisi ve taksitle kurban alınıp alınamayacağına dair sorulara yanıtları şu şekilde:
“Banka kredisiyle kurban kesilebilir mi?”
Kurban kesmek, âkil (akıl sağlığı yerinde), bâliğ (ergen), dinen zengin sayılacak kadar mal varlığına sahip ve mukim olan bir Müslümanın yerine getireceği malî bir ibadettir (Merğinânî, el-Hidâye, 7/146). İster vacip isterse nâfile olarak kurban kesecek kimse, kurbanını peşin satın alabileceği gibi borçlanarak da satın alabilir. Bu, kurbanın sıhhatine engel teşkil etmez. Ancak faizli borç alması durumunda faiz verme yasağını işlediği için günaha girmiş olur (bkz. el-Bakara, 2/275-279; Buhârî, Büyû‘, 25 [2086]; Müslim, Müsâkât, 105-106 [1597-1598]). Kendi imkânlarıyla kurban kesemeyecek olanların böyle yöntemlere başvurmaları dinen uygun değildir.
Taksitle kurban alınabilir mi?
Kurban ibadetinin geçerli olması için kişinin, ibadet amacıyla kendi mülkiyetinde bulunan belirli nitelikleri haiz bir hayvanı kesmesi gerekir. Mülkiyet ise hayvanı bizzat yetiştirme, hibe veya miras yolu ile olabileceği gibi satın alma yolu ile de gerçekleşebilir. Bu itibarla, taksitlendirme yolu ile satın alınan bir mal da alıcının mülkiyetine geçtiği için kurban kesmesini gerektirecek mali imkâna sahip olan kişinin bu yolla aldığı hayvanı kurban etmesinde bir sakınca yoktur.
