CHP üyeliğinin Kanada’da iltica için “tek başına yeterli” olduğu iddiası doğru değil

 

 

Kanada’ya iltica başvurularında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) üyeliğinin “tek başına yeterli” neden olarak kabul edildiği iddiası son günlerin dikkat çeken gündem maddelerinden biri oldu.

 

Halktv.com.tr: “Kanada ‘CHP üyeliğini’ iltica başvurusunda yeterli neden olarak kabul etti”

 

No Context Halk Partisi (@noconteks12): “Kanada’ya iltica için CHP üyeliği artık yeterli görülüyor. Kısadalga- Sedat Bozkurt”


 

 

Sosyal medyaya yansıyan aktarımın aksine CHP üyeliği Kanada’ya iltica başvurusu için tek başına yeterli neden değil.

 

Özetleyecek olursak…

Kanada Göçmenlik ve Mülteci Kurulu (Immigration and Refugee Board of Canada – IRB) tarafından yapılan resmî değerlendirmelerde “CHP üyeliği” şeklinde açık bir kriter bulunmuyor.

Kanada otoritesinin, iltica başvurusu değerlendirmelerinde, Türkiye’de muhalefet partilerine üye vatandaşların gösterilere katılımları ya da eleştirel siyasî ifadeleri nedeniyle gözaltı ve polis şiddetine maruz kalabildiği, bu durumun bireysel vakalarda iltica değerlendirmesinde dikkate alınabileceği belirtilmiş.

Adı geçen kurumun “Bilgi Taleplerine Yanıt” (Responses to Information Requests – RIR) belgelerinde CHP üyelerinin de gözaltı, tutuklama ve polis şiddetine maruz kaldığı aktarılmış.

Resmî iltica incelemelerinde sadece CHP üyeliği yeterli görülmemiş; ayrıca, siyasî faaliyetler nedeniyle bireysel baskının somut şekilde kanıtlanması gerekliliği aranmış.

Konuyu ilk dile getiren Sedat Bozkurt’un köşe yazısında ya da Kısa Dalga’daki yayımlanan haberde CHP üyeliğinin tek başına iltica kararı verilebilmesi için yeterli olduğu ileri sürülmemiş. Söz konusu içeriklerde CHP üyeliğinin siyasî görüş temelli zulüm riski olarak sayıldığı; ancak, CHP üyeliğinin tek başına Kanada’ya göçmen başvurusunun kabulü için yeterli olduğu anlamına gelmediği vurgulanmış.

 

Konunun (gündeme gelişi, resmî makamların ve müddeilerin yanıtları dahil) safahatini detaylandıracak olursak…

 

Kanada’nın iltica başvurularında CHP üyeliğine dair değerlendirme sisteminde değişiklik yaşandığı iddiası, Sedat Bozkurt’un Kısa Dalga‘da yayımlanan 9 Kasım 2025 tarihli “Şu “dikili ağaç” meselesi” başlıklı köşe yazısıyla gündeme geldi.

Bozkurt söz konusu yazısında, Kanada’da göçmenlik başvurularının değerlendirilmesinde Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan “ülke” raporlarının belirleyici olduğunu, Dışişleri Bakanlığı raporu ile CHP üyeliğinin (mitinglere katılım, polis şiddetine uğrama ve gözaltına alınma durumlarında) “kriter” halini aldığını şu satırlarla belirtmiş:

“Kanada’da her ülkede olduğu gibi göçmen başvurularındaki en önemli belge dışişleri bakanlığının hazırladığı o ülkeye ait bilgilerin olduğu “ülke” raporu. Kanada’ya göçmenlik başvurularında kararı verecek hâkim için gerekli olan, anlatılan öykünün dışişleri bakanlığının raporuna uygun olmasıdır, Mesela Kürt, Alevi olmak çok eskiden beri Kanada için “baskı altındaki kimlik” kaydı ile geçerli bir nedendi. Buna Fetullah Gülen cemaati mensubiyeti de 15 Temmuz sonrası eklenmiş. En dramatik olanı ise en son, dışişleri raporu ile de kabul edilen ve kriter halini alan CHP üyeliği. CHP üyesiyseniz, mitinglerine katıldıysanız ve bir de gözaltına alındıysanız, bu arada da polis şiddetine de uğradıysanız ve bunları bir biçimde belgelediyseniz göçmenlik için yolunuz açık demektir. Dışişleri raporu da bunu destekliyor.

Bu hakikaten çok dramatik bir tablo. Ülkenin kurucu partisine üyelik göçmen olarak kabul edilebilir bir kriter artık Hem Kanada Dışişleri’nin raporuna hem de örnek mahkeme kararlarına göre…”

 

10 Kasım 2025 günü Kısa Dalga’da Sedat Bozkurt imzasıyla yayımlanan “Kanada’dan iki örnek karar: CHP üyeliği, ilticada “zulüm riski” olarak kabul edildi” başlıklı haberde Kanada Göçmenlik ve Mülteci Kurulu (IRB) tarafından verilen 2 ayrı kabul kararı yayımlandı. Kanada otoritesinin, CHP üyeliği ve desteğini yalnızca “siyasi faaliyet” değil, “siyasi görüş” temelli zulüm riski için geçerli bir argüman olarak kabul ettiği aktarıldı.

 

Sosyal medyada Kanada’ya vize başvurusuyla ilgili algının / aktarımın hatalı olduğunu ilk tespit edenlerden Yabancı Basın, ilgili paylaşıma şu yanıtı verdi:

“Bu haber doğru değil. Kanada Göçmenlik ve Mülteci Kurulu (IRB)’nun Türkiye’deki siyasi muhaliflere dair hazırladığı RIR (Researched Information Request) belgelerinde, muhalefet partisi üyelerinin mitinglere katılım veya eleştirel siyasi ifadeler nedeniyle zaman zaman gözaltı ya da polis şiddetine maruz kalabildiği belirtiliyor ve bireysel vakalarda bunun iltica değerlendirmesinde dikkate alınabileceği ifade ediliyor. RIR, bir mülteci davasında hâkimin veya avukatın belirli bir ülkeye dair “bu gruba karşı baskı var mı?” sorusuna yanıt olarak hazırlanmış resmî bilgi notudur. Ancak bu belgelerde CHP üyeliği tek başına “baskı altındaki kimlik” veya otomatik iltica sebebi olarak yer almıyor. Yani iltica kabulünde esas olan sadece CHP üyesi olmak değil, kişinin siyasi faaliyetleri nedeniyle gerçekten baskıya uğradığını ve bunu kanıtlayabilmesidir.”

 

Ankara Büyükelçisi Kevin Hamilton Yetkin Report’a CHP üyelerine siyasi iltica verildiği iddiasıyla ilgili yaptığı açıklamada “Bugün Türk medyasında dolaşan haberler yanlıştır. Kanada göçmenlik yasası veya politikasında, herhangi bir Türk siyasi partisine üyeliğin tek başına Kanada’da mülteci statüsü veya sığınma hakkı için gerekçe sayılacağını öngören herhangi bir talimat bulunmamaktadır.” ifadelerini kullandı.

 

 

Kanada Büyükelçisi tarafından yapılan açıklamanın ardından İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi de aynı minvalde bir duyuru geçti:

Bazı basın organlarında ve sosyal medya hesaplarında “Kanada’nın CHP üyeliğini göçmenlik veya iltica başvurularında kabul gerekçesi olarak değerlendirmeye başladığı” yönünde paylaşılan iddialar gerçeği yansıtmamakta ve dezenformasyon içermektedir.

Kanada Dışişleri Bakanlığı’nın Türkiye’ye ilişkin ülke raporlarında ya da yayımladığı bilgi notlarında, Türkiye’deki herhangi bir siyasi partinin baskı altında bulunduğuna dair herhangi bir unsur yer almamaktadır. Dolayısıyla, göçmenlik veya iltica başvurularında Türkiye’de bir siyasi partiye üye olmanın tek başına bir kriter oluşturması söz konusu değildir.

Kanada Büyükelçiliği de söz konusu iddiaları yalanlamakta, Kanada göçmenlik yasası veya politikasında herhangi bir Türk siyasi partisine üye olmanın mülteci statüsü ya da sığınma hakkı için tek başına yeterli bir gerekçe olarak sınıflandırılmadığını açıkça ifade etmektedir.

Kamuoyunu yanıltmayı amaçlayan bu tür asılsız içeriklere itibar edilmemesi, resmî kaynaklardan yapılan bilgilendirmelerin dikkate alınması önem arz etmektedir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur.


DMM’nin duyurusunun ardından Bozkurt, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Yalanlanan bizim haber değil. Biz haberimizi iki ayrı yargı kararına dayandırdık. Tek başına parti üyeliğinin iltica kabulü için yeterli olduğunu iddia etmedik. Riske ilişkin değerlendirmeyi mahkeme yapıyor” ifadelerini kullandı.


Kısa Dalga Genel Yayın Yönetmeni Kemal Göktaş da konuyla ilgili “Bir “yalanlama” yalanı: CHP üyeliği ve Kanada’ya iltica meselesinde gerçekler” başlıklı 11 Kasım 2025 tarihli yazısında,  2025 yılında Kanada Göçmenlik ve Mülteci Kurulu, Mülteci Koruma Bölümü tarafından verilen kararlarda CHP üyeliğiyle birlikte gözaltı, polis şiddeti veya siyasi faaliyet gibi unsurların bulunması halinde başvuruların kabul edildiğini, CHP üyeliğinin tek başına yeterli olmasa da muhalif kimlik ve baskı deneyimiyle birleştiğinde Kanada makamlarınca artık önemli bir değerlendirme unsuru haline geldiğini belirtti.

 

Hülasa, bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının Kanada’ya yaptığı iltica başvurusu sadece CHP üyesi olduğu için doğrudan onaylanıyor değil. İlgili kişinin siyasî baskıya ve şiddete uğradığını somut şekilde ortaya koyması ve belgelemesi bekleniyor.

 

Kanada Göçmenlik ve Mülteci Kurulu internet sitesinde yayımlanan Türkiye’de siyasî muhaliflerin başvurularıyla ilgili değerlendirmeleri içeren, 2018-2025 yılları arasını kapsayan “Bilgi Taleplerine Yanıt” (Responses to Information Requests – RIR) metinlerinin Türkçemize çevirileri şu şekilde:

1 – TUR202089.E – 29 Kasım 2024
Türkiye: İstanbul, Ankara ve İzmir dahil Kürtlerin durumu; Halkların Demokratik Partisi’ni (HDP) destekleyen veya desteklediği düşünülenlerin durumu; Alevi Kürtlerin durumu (2022-Kasım 2024)

2 – TUR201739.E – 20 Kasım 2024
Türkiye: Türkiye’de Hizmet destekçisi olduğundan şüphelenilen kişilerin [Gülen destekçileri; Gülenciler] aile üyelerine yönelik muamele; geri dönenlere yönelik muamele, mevcut veya eski destekçilerin belirli profillerinin geri döndüklerinde daha büyük risklerle karşı karşıya olup olmadığı dahil; Türk yetkililerin yurt dışında Hizmet destekçisi olduğundan şüphelenilen kişileri izleme becerisi (2021-Haziran 2024)

3 – TUR201257.E – 29 Kasım 2022
Türkiye: Mevzuat dâhil aile içi şiddet; devlet koruması; mağdurlara sunulan destek hizmetleri (ruh sağlığı hizmetleri dâhil); COVID-19’un etkisi (2020-Kasım 2022)

4 – TUR201258.E – 23 Kasım 2022
Türkiye: Toplum ve yetkililer tarafından Uygurlara ve etnik Çinlilere yönelik muamele (2020–Kasım 2022)

5 – TUR201259.E – 23 Kasım 2022
Türkiye: Toplum ve devlet yetkilileri tarafından farklı cinsel yönelim, cinsiyet kimliği ve ifadesi ve cinsiyet özelliklerine sahip kişilere yönelik muamele (Devlet koruması dahil) (2020-Kasım 2022)

6 – TUR200819.E – 3 Aralık 2021
Türkiye: Alevilerin siyasi ve dini hakları da dahil olmak üzere durumu; Alevilere toplum ve yetkililer tarafından yapılan muamele; devlet koruması (2019-Kasım 2021)

7 – TUR200822.E – 2 Aralık 2021
Türkiye: Cumhuriyet Halk Partisi ( CHP ), kökeni, yapısı, liderliği, hedefleri ve faaliyetleri; yetkililer tarafından parti üyelerine ve destekçilerine yönelik muamele; üyelik kartları da dahil olmak üzere partiye üye olmak için gerekenler ve prosedürler; üyelik kartı örneği (2019–Kasım 2021)

8 – TUR200820.E – 26 Kasım 2021
Türkiye: Alevi inancı, ilkeleri, inançları, gelenekleri ve ritüel uygulamaları (2019-Kasım 2021)

9 – TUR200821.E – 25 Kasım 2021
Türkiye: Toplum ve yetkililer tarafından, özellikle İstanbul’da ateistlere yönelik muamele; hükümeti destekleyen sosyo-dini grupların vatandaşların dini uygulamalarını bildirmek için muhbir olarak hizmet verip vermediği (2019-Kasım 2021)

10 – TUR200823.E – 19 Kasım 2021
Türkiye: Halkların Demokratik Partisi (HDP) üyesi olmak için gerekenler ve prosedürler; üyelik kartları, onay mektupları ve bağış makbuzları, içerik, görünüm ve yetkili verme yetkisi dahil; verilmeyen üyelik onay mektupları veya üyelik kartlarının örnekleri; örnek (2019–Kasım 2021)

11 – TUR200818.E – 18 Kasım 2021
Türkiye: Askeri kartlar ve kitapçıklar dahil olmak üzere aktif ve tamamlanmış askerlik hizmetine ilişkin askeri kimlik; bu belgelerin içeriği, görünümü ve güvenlik özellikleri; askeri kimliğin özellikle pasaportlar olmak üzere diğer kimlik belgelerine erişim için kullanılıp kullanılamayacağı; kimlik ve askeri kitapçık örnekleri (2019-Kasım 2021)

12 – TUR200513.E – 15 Kasım 2021
Türkiye: Kanada Alevi Kültür Merkezi (CACC) (Kanada Alevi Kültür Merkezi, KAKM) tarafından verilen tasdik mektupları, görünüm, güvenlik özellikleri ve imza sahipleri dahil; Türkiye’de Pir Sultan Abdal Kültür Derneği (Pir Sultan Abdal Kültür Derneği) tarafından verilen tasdik mektupları ve üyelik kartları, görünüm, güvenlik özellikleri ve imza sahipleri dahil (2015–Haziran 2021)

13 – TUR200423.E – 15 Aralık 2020
Türkiye: Halkların Demokratik Partisi (HDP) üyesi olmak için gerekenler ve prosedürler hakkında TUR106032’de güncelleme; üyelik kartları, açıklama ve yetkili merci dahil; HDP genel merkezi ve/veya bölge müdürlüklerinin parti üyeliğini doğrulayan mektuplar verip vermediği; mektuplar şu anda verilmiyorsa, geçmişte verilmiş mi ve uygulama ne zaman sona erdi; bölge müdürlüklerinin mektup verme konusunda takdir yetkisi olup olmadığı veya genel merkez tarafından onaylanması gerekip gerekmediği (2016-Aralık 2020)

14 – TUR200363.E – 2 Aralık 2020
Türkiye: Türk makamlarının yurt dışında Hizmet destekçisi olduğundan şüphelenilen kişileri izleme yeteneği; Türkiye’de Hizmet destekçisi olduğundan şüphelenilen kişilerin aile üyelerine yönelik muamele; geri dönenlerin muamelesi, belirli profillerin geri döndüklerinde daha büyük risklerle karşı karşıya olup olmadığı da dahil (2018-Kasım 2020)

15 – TUR200361.E – 30 Kasım 2020
Türkiye: Zorunlu ve gönüllü askerlik hizmeti, gereklilikler, süre, alternatifler ve muafiyetler dahil; askerlikten kaçma ve vicdani ret suçunun sonuçları (2018-Kasım 2020)

16 – TUR200360.E – 26 Kasım 2020
Türkiye: Toplum ve devlet yetkilileri tarafından farklı cinsel yönelimlere ve cinsiyet kimliği ve ifadesine (SOGIE) sahip kişilere yönelik muamele, devlet koruma ve destek hizmetleri dahil (2018-Kasım 2020)

17 – TUR200362.E – 20 Kasım 2020
Türkiye: Biyometrik pasaportlar, Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı, doğum belgeleri ve sürücü belgeleri dahil olmak üzere kimlik belgeleri; bu belgeleri edinme gereklilikleri ve prosedürleri; görünüm ve güvenlik özellikleri (2018–Kasım 2020)

18 – ZZZ200157.E – 3 Nisan 2020
Kanada ve Türkiye: Toronto Kürt Toplum ve Bilgi Merkezi (TKCC); kuruluşun bir bireyin Kürt etnik kökenini doğrulamak için kullandığı yöntemler; bir bireyin Kürt etnik kökenini destekleyen mektuplar gönderme yöntemi; bu mektupların içeriği (2018-Şubat 2020)

19 – TUR200156.E – 2 Mart 2020
Türkiye: Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) bir kişinin parti üyesi olduğunu ve bir kişinin üye olduğunu tasdik eden bir mektup düzenlemeye yetkili olduğunu doğruladığı prosedür; HDP’nin bir kişinin parti destekçisi olduğunu ancak üyesi olmadığını ve bir kişinin destekçisi olduğunu tasdik eden bir mektup düzenlemeye yetkili olduğunu doğruladığı prosedür; bir kişinin HDP üyesi veya destekçisi olduğunu tasdik eden mektubun formatı (2013-Şubat 2020)

20 – TUR106398.E – 21 Şubat 2020
Türkiye: Görünüm, güvenlik özellikleri, düzenleme prosedürleri ve örnekler dahil olmak üzere tebligatlar, tutuklama emirleri ve diğer ilgili polis belgeleri (2017-Aralık 2019)

21 – TUR106388.E – 8 Ocak 2020
Türkiye: Kara sınır kapılarından sınır geçişi için gerekli belgeler dahil olmak üzere havalimanları ve kara sınır kapılarındaki çıkış prosedürleri (2017-Ocak 2020)

22 – TUR106385.E – 7 Ocak 2020
Türkiye: İstanbul, Ankara ve İzmir’deki Kürtlerin durumu; Halkların Demokratik Partisi’ni (HDP) destekleyenlerin veya desteklediği düşünülenlerin durumu; Alevi Kürtlerin durumu (Temmuz 2018-Aralık 2019)

23 – TUR106389.E – 6 Ocak 2020
Türkiye: Gülen hareketi olarak da bilinen Hizmet hareketi, takipçilerin veya takipçi olarak algılananların durumu ve muamelesi; Hizmet hareketi üyelerinin nasıl tanımlandığı, kişilerin veya kuruluşların harekete ait olarak nasıl algılanabileceği de dahil olmak üzere (Temmuz 2018-Aralık 2019)

24 – TUR106387.E – 16 Aralık 2019
Türkiye: Yurt içinden ve yurt dışından ikamet izni alma ve yenileme dahil olmak üzere ikamet izni alma gereklilikleri ve prosedürleri; izin sahiplerinin hakları ve sorumlulukları (2017-Aralık 2019)

25 – TUR106217.E – 10 Aralık 2018
Türkiye: Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP), bileşenleri, vatandaşların ve avukatların erişimi; tutuklama emirleri ve mahkeme kararları, bu belgelere UYAP üzerinden erişim, bu belgeleri düzenleme yetkisinin kimde olduğu ve belgelerin görünümü (2016-Kasım 2018)

26 – TUR106200.E – 4 Aralık 2018
Türkiye: Türk anne ve babadan Türkiye dışında doğan çocuğa pasaport verilmesi; yurt dışındaki Türk vatandaşları için Türk pasaportlarının yenileme süreci hakkında bilgi (2016-Kasım 2018)

27 – TUR106206.E – 30 Kasım 2018
Türkiye: Alevilerin siyasi ve dini hakları da dahil olmak üzere durumu; Alevilere toplum ve yetkililer tarafından yapılan muamele; devlet koruması (2015-Kasım 2018)

28 – TUR106207.E – 28 Kasım 2018
Türkiye: Türkiye dışındaki Alevi örgütlerine ilişkin bilgiler, hamillerinin Alevi olduğunu teyit eden mektuplar verip vermedikleri de dahil (2016-Kasım 2018)

29 – TUR106177.E – 17 Ekim 2018
Türkiye: Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından üyelere ve destekçilere verilen belgeler, format, görünüm ve imzacılar dahil (2016- -Ekim 2018)

30 – TUR106105.E – 27 Eylül 2018
Türkiye: Yurt içinden ve yurt dışından davacı/mağdur beyanlarının (müşteki/mağdur ifade tutanağı) alınmasına ilişkin gereklilikler ve prosedürler; görünüm, imzalar ve antetli kağıt dahil format; ülke genelinde standart bir formatın olup olmadığı (2017-Haziran 2018)

 

 

Yorumunuzu yazınız...