İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun İlim Yayma Vakfı’nın Kurucularından Olduğu İddiası Doğru Değil
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun muhafazakar çizgide faaliyet gösteren İlim Yayma Vakfı’nın kurucusu olduğu iddiası, hem anakronik hem de prosedürel tutarsızlık içeriyor.
İddiayı örnekledikten sonra detayları sunalım…
“Ekrem İmamoğlu adlı şahsın; Recep Tayyip Erdoğan, Turgut Özal, İsmail Kahraman, Ahmet Davutoğlu, Ali Yerlikaya, Murat Ülker, Muhterem İnce, Kemal Unakıtan, Bilal Erdoğan, Nevzat Yalçıntaş v.b isimlerle birlikte İlim Yayma Vakfı’nın kurucuları arasında olduğunu biliyor muydunuz?”
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, İlim Yayma Vakfı’nın kurucusu değil.
Vakfın 101 kişilik ilk kurucular listesinde Ekrem İmamoğlu’nun isminin geçmediği görülebiliyor.
İlim Yayma Vakfı, 31 Mart 1973 tarihinde kurulmuştur. Ekrem İmamoğlu ise 1970 doğumludur. Haliyle, İmamoğlu 3 yaşındayken Vakıf kurucuları arasında zaten yer almış olamaz.
Ancak Ekrem İmamoğlu, İlim Yayma Vakfı’nın “mevcut” kurucu listesinde yer almaktadır.
İşbu yazının hazırlandığı 10 Ekim 2021 tarihi itibarıyla İlim Yayma Vakfı’nın internet sitesindeki “mevcut kurucular” arasında Ekrem İmamoğlu 2. sırada “İstanbul Belediye Reisi – Elyevm Ekrem İMAMOĞLU (Vakıf Senedi 10. Maddesine Göre)” notuyla yer almaktadır.
Vakfın kurucu üyelik pozisyonu Ekrem İmamoğlu’nun şahsına değil, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı makamına ayrılmış vaziyette. Bu durum, vakıf senedinin bir gereğidir.
İlim Yayma Vakfı’nın vakıf senedi incelendiğinde, İBB Başkanı olan ismin görevi süresince vakfın “kurucu üyesi” olarak kabul edildiği anlaşılıyor.
Vakıf senedinin 10. maddesinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı’nın vakfın umumi heyeti arasında yer aldığı belirtilmektedir (Umumi Heyet, Mütevelli Heyeti ve Murakabe Heyeti ile birlikte Vakfın 3 ana organından biridir). Görevde olan vali, belediye başkanı ve müftü otomatik olarak “mevcut” kurucu üyeler arasında sayıldığı vakıf senedinin ilgili maddesi şu şekildedir:
“MADDE 10 – VAKIF UMUMİ HEYETİ
Umumi Heyet İstanbul’un en büyük mülki idare amiri, İstanbul Büyükşehir Belediye Reisi, İstanbul Müftüsü, İlim Yayma Cemiyeti Genel Başkanı ve (98) doksansekiz kurucu üye ile yeni seçilecek üyelerden oluşur.
a) Kurucu Üyeler:
(98) doksansekiz kişiden ibarettir.
b) Seçilen Üyeler:
Umumi Heyetin mürettep azasının 1/10’unun teklifi ve mürettep azasının yarısından bir fazlasının reyi ile kurucu üye sayısının %30’una kadar yeni üye alımı yapılabilir.
Yeni seçilen üyeler (a) şıkkındaki kurucu üyeler ile aynı hak ve yükümlülüğü haizdir.
Makamları temsil edenler haricinde, Umumi Heyette inhilal edecek azalığa, memleketin ilim, ticaret ve sanayi hayatında tanınmış ve hayırseverliği ile bilinen kimseler arasında Umumi Heyetin mürettep azasının yarısından bir fazlasının reyi ile yenisi seçilir.
İstanbul’un en büyük mülki amiri Elyevm Vali Vefa POYRAZ
İstanbul Belediye Reisi Elyevm Dr. Fahir ATABEY
İstanbul Müftüsü Elyevm A. Şeref GÜZELYAZICI
ile vakıf kurucusu olmayı kabul eden;
…
(98) doksansekiz kişiden ibarettir.”
Yani, Vakfın kuruluş senetleri hükümleri gereği İBB Başkanı’nın vakıf kurucu üyeliği isme değil, makama verilen bir pozisyon.
Konuya ilişkin açıklama yapan İlim Yayma Vakfı yönetimi “İlk Kurucular Listesi”nin 1973 yılında vakıf kuruluşunda yer alan isimlerin olduğunu, Mevcut Kurucular Listesi’nin Genel Kurul Toplantıları’nda vakfa eklenen isimler olduğunu, vakfın tüzükleri gereği İstanbul Valisi, İstanbul Müftüsü ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı’nın “tabii üye” olarak yer aldığını, Ekrem İmamoğlu’nun da İBB Başkanı seçildikten sonra listeye eklendiğini” belirtmişti.
İlim Yayma Cemiyeti Başkanı Yusuf Tülün, bu hususu şöyle vurgulamıştı:
“Buradaki üyelik şahsa değil, makama verilen bir üyelik. İmamoğlu’nun üyeliği de bu şekilde. Daha önceki belediye başkanları da aynen görevleri süresince kurucular listesinde gösteriliyordu. Görev süreleri bitince listeden çıkarıldılar.”
Tülin, İmamoğlu’nun kurucuları arasında göründüğü İlim Yayma Vakfı’nın herhangi bir toplantısına da katılmadığını söylemişti.
Vakıf yetkililerinin Ekrem İmamoğlu’nun belediye başkanı seçilmesinin ardından kendisine ulaşarak onayını aldıkları ve adını listeye ekledikleri ileri sürülmüştü.
Vakıf, göreve geldikten sonra kurucu üyeleri arasına isminin eklendiğinin İmamoğlu’na bildirildiğini aktarmıştı.
Ekrem İmamoğlu’na yapılan konuyla ilgili bildirim yazısı şu şekildeydi:
“Sayın Ekrem İmamoğlu
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı
İstanbul, 05.12.2019
Öncelikle İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olarak seçilmenizden dolayı tebrik eder, İstanbul’umuza güzel hizmetler yapmanızı temenni ederiz.
Yurt içinde ve yurt dışında ilmin yayılmasını teşvik etmek gayesiyle 1973 yılında kurulmuş olan vakfımız, milli ve manevi değerleri mücehhez binlerce genci topluma kazandırmış ülkemizin en köklü sivil toplum kuruluşlarından olup, Bakanlar Kurulunun 31.12.1974 tarih ve 7/9268 sayılı kararnamesiyle kamu yararına çalışan vakıflardan addedilmiştir.
Sayın Başkanım,
Vakıf senedimizin Vakıf Umumi Heyeti başlıklı 10. maddesine göre, görevde kaldıkları sürece İstanbul’un en büyük mülki amiri olarak İstanbul Valisi, İstanbul Belediye Reisi ve İstanbul Müftüsü vakfımızın tabii üyesi vasfını taşımaktadırlar. Bu kapsamda ilk kurucu üyelerimiz; Vali Vefa Poyraz, Dr. Fahri Atabey ve A. Şeref Güzelyazıcı olmuşlardır.
Vakıf senedimizin bu maddesine göre, sizin de görevde bulunduğunuz sürece vakfımızın kurucu üyesi olduğunuzu bilgilerinize sunarız.
Yücel Çelikbilek
Mütevelli Heyeti Başkanı
Konuyla ilgili açıklama yapan İBB yetkilileri, Ekrem İmamoğlu’nun vakıf üyesi olmadığını, bu yönde bir imzasının bulunmadığını, bu vakfın üyeliğinin ilgili şahıslara değil makama sunulduğunu, sürecin kendilerinin dışında geliştiğini belirtmişti.
İBB Sözcüsü Murat Ongun ise başkan Ekrem İmamoğlu’nun İlim Yayma Vakfı’nın ‘kurucular listesi’nde yer aldığına ilişkin basına yansıyan bilgilendirme belgesinin “kendilerine ulaşmadan servis edildiğini”, Ekrem İmamoğlu’nun söz konusu “kurucu üyelikten çıkacağını” aktarmış ve açıklamada şu ifadeleri kullanmıştı:
“Belediye başkanının kim olduğundan bağımsız olarak uygulamayı devam ettirmişler, bu konudan hiçbir şekilde haberimiz yoktu.”
“Vakfın duyurusunda da yer aldığı üzere, 1973 yılında söz konusu vakfın kuruluşunda İstanbul Valisi, İBB Başkanı ve Müftüsü’nün yer alması dolayısıyla bu makama gelenler daha sonraki dönemlerde de doğal olarak vakfın kurucu üyesi sayılmış.”
Öte yandan, hâlâ İlim Yayma Vakfı üyeleri arasında gözükmesi nedeniyle Ekrem İmamoğlu’na eleştiri yöneltenlere rastlanmıştı.
“Bir vakfın vakıf senedinde “İBB Başkanı vakfa doğal üye olur” maddesi olması sizin o üyeliği kabul etmenizi zorunlu kılmaz. Size bilgi verildiği an reddedersiniz olur biter. Ekrem İmamoğlu bile isteye İLİM YAYMA VAKFI’na doğal üyeliği kabul etmiştir. Bunun savunulacak tarafı yoktur”
Not: 1951 yılında kurulan “İlim Yayma Cemiyeti” ile 1973 yılında kurulan “İlim Yayma Vakfı”, aralarında isim benzerliği bulunsa da 2 farklı kuruluştur. İlim Yayma Vakfı’nın İlim Yayma Cemiyeti içerisinden kurulduğu bilinmektedir.