Haiti Cumhurbaşkanı’nın Vasiyetinde Atatürk’e Değindiği İddiası Doğru Değil
Haiti Cumhurbaşkanı Jean-Bertrand Aristide’in 1996 yılında vefat ettiği ve vasiyetnamesinde Mustafa Kemal Atatürk için “Bütün ömrüm boyunca Türkiye’nin lideri Mustafa Kemal Atatürk’ü anlamış ve uygulamış olmaktan dolayı mutlu öldüm” dediği iddiası asılsızdır. Jean-Bertrand Aristide hâlâ hayattadır. Vasiyetinde Atatürk’e değindiğine dair herhangi bir kaynakta bilgi yer almamaktadır.
“Papa Doc” lakaplı François Duvalier’in (1907-1971) Atatürk’le ilgili bir vasiyet bıraktığı ve mezar taşında böyle bir atfın bulunduğuna yönelik bir ize ya da kaynak atfına rastlanamamaktadır. François Duvalier’e dair biyografik metinlerde ya da mozolesinin tasvir edildiği yazılarda bu yönde bir vasiyet bahsi geçmemektedir.
İnternette yayılan, vefat eden Haiti Cumhurbaşkanı’nın Atatürk hakkındaki atfını içeren vesayet efsanesi şu şekilde:
“Haiti’ye baktım haritada bir kutup kadar uzak ülke hadi gelin Haiti’ye gidelim.. Yıl 1996.. Haiti cumhur başkanı o yıl ölür!!! Bir vasiyet bırakmıştır, Haiti Cumhurbaşkanı 1996 da öldüğünde vasiyeti açılır. Vasiyetinde mezar taşına yazılması için bir metin bırakmıştır. Haiti Cumhurbaşkanının bugün mezar taşında yazan hitabeyi sizlere okumak istiyorum. Diyorki “Bütün ömrüm boyunca Türkiye’nin lideri Mustafa Kemal ATATÜRK’ü anlamış ve uygulamış olmaktan dolayı mutlu öldüm”
Öte yandan, kastedilen Haitili Cumhurbaşkanının Jean-Bertrand Aristide değil François Duvalier olduğunu iddia ettiği görülmektedir. Mayıs 1971 tarihli Bakış dergisinde yer aldığı öne sürülen iddia şu şekilde aktarılmaktadır:
“Vasiyetine Mezarımın üzerine yazın. Geçmişte Vespasien, son asırlarda, Türkiye’nin Lideri Mustafa Kemal Atatürk’ü örnek alarak yaşadım. diye yazmıştır. Şuanda da mezar taşında Elvada eşsiz lider, Vespasien ve Mustafa Kemal Atatürk’ten ilham alan François Duvalier…Bu kadar candan sevdiğin Haiti toprakları bol olsun. yazmaktadır”
Ve bu efsane, bir şehir efsanesinden beklenen tüm özellikleri taşıyor. Ne bir tarih, ne bir somut delil, ne bir kişi, ne bir fotoğraf ya da başka bir teyit unsuru…
Lüzumsuz birinin kaleminden çıkarak sanal dünyada fenomen haline gelen bu asılsız vasiyetin neden bir şehir efsanesi olduğuna dair gerekçeleri sıralayalım:
- İddiaya mesnet oluşturabilecek herhangi bir görsel ya da yazılı metin bulunmamaktadır. İddia sadece sanal dünyaya efsaneyi atan kişinin kelimelerinden destek bulmaktadır.
- Türkçe metinlerde vefat eden cumhurbaşkanının vasiyetnamesine ve mezarındaki kitabeye kadar detay sunulduğu halde, bu iddiayı aktaran Türkçe içerikli kaynaklar dışında başka bir dilde, bu iddianın varlığına dair en ufak bir iz dahi tespit edilememektedir.
- Haiti 1987 yılında yeni anayasanın kabulünden bu yana yarı başkanlık sistemi ile yönetilmektedir. Devletin başının ünvanı “başkan”dır. Cumhurbaşkanı gibi bir ünvanı kullanmamaktadır.
- Haiti devletinin başında daha önce bulunmuş ve 1996 yılında vefat etmiş bir kişi bulunmamaktadır (Bkz: Haiti devlet başkanları listesi).
- 1996 yılında Haiti’de “başkan” olarak görev yapmış olan 2 şahıs bulunmaktadır: i. Jean-Bertrand Aristide ve ii. René Préval. Bu iki başkan da hâlâ hayattadır. Bu iddiayı içeren bazı paylaşımlarda henüz hayatını idame ettirmekte olan Jean-Bertrand Aristide’in vasiyetini hazırladığı ve mezar taşına bu vasiyetin yazıldığı öne sürülmüş olmaktadır…
- 21 Nisan 1971’den 7 Şubat 1986 tarihleri arasında Haiti Cumhurbaşkanlığını üstlendikten sonra 1986 yılında ömür boyu başkan ilân edilen “Bébé Doc” lakaplı Jean-Claude Duvalier’in (1951-2014) babası “Papa Doc” lakaplı François Duvalier’in (1907-1971) Atatürk’le ilgili bir vasiyet bıraktığı ve mezar taşında böyle bir atfın bulunduğuna yönelik bir ize ya da kaynak atfına rastlanamamaktadır. François Duvalier’e dair biyografik metinlerde ya da mozolesinin tasvir edildiği yazılarda bu yönde bir vasiyet bahsi geçmemektedir. Baba Duvalier’in mezarı 1986 yılında oğlu Jean-Claude Duvalier’in başkanlığı bırakmasının ardından tahrip edilmiştir. Duvalier’in mezarında efsanedekine benzer bir kitabe yer aldığına dair internet kaynaklarında herhangi bir bilgiye rastlanamamıştır
Norveççede ‘Atatürk Gibi Düşün’ şeklinde bir deyim bulunduğu iddiasına benzer bir durum. Kaynak yok, absürtlük had safhada; lâkin, inananı çok.
Haiti Cumhurbaşkanının Atatürk Hakkındaki Vasiyet Efsanesi ve Köşe Yazarları
Bu efsaneyi gerekli araştırmayı yapmadan ve doğruluğunu teyit etmeden okurlarına aktaranları ifşa edelim:
Güzin Abla‘nın, Hürriyet Gazetesi’nde 9 Kasım 2012 günü yayınlanan “Ata’mızı minnetle anıyoruz” başlıklı yazısından:
"1996’da Haiti Cumhurbaşkanı vasiyetinde, mezar taşına; “Bütün ömrüm boyunca Türkiye’nin lideri Mustafa Kemal Atatürk’ü anlamış ve uygulamış olmaktan dolayı mutlu öldüm” yazdırmıştır."
Neşer Doster‘in, Gerçekgündem’de 9 Kasım 2015 tarihinde yayınlanan “Kardeşin Duymaz Eloğlu Duyar” başlıklı yazısından:
"Haiti Cumhurbaşkanı Duvalier mezar taşına; “Türkiye’nin lideri Mustafa Kemal’i örnek alarak yaşadım” diye yazdırıyor."
Araştırmacı Yazar Prof. İlknur Güntürkün Kalıpçı da bu iddiayı yeterince araştırmış olacak ki (!) “İçimizden Biri ATATÜRK” başlıklı çalışmasında yer vermiş:
"Hadi gelin Haiti’ye gidelim. Yıl 1996, Haiti Cumhurbaşkanı 1 ölür. Bir vasiyet bırakmıştır. Haiti’ye baktım haritada bir kutup kadar uzak ülke. Haiti Cumhurbaşkanı 1996 da öldüğünde vasiyeti açılır. Vasiyetinde mezar taşına yazılması için bir metin bırakmıştır. Haiti Cumhurbaşkanının bugün mezar taşında yazan hitabeyi sizlere okumak istiyorum. Diyorki “Bütün ömrüm boyunca Türkiye’nin lideri Mustafa Kemal ATATÜRK’ü anlamış ve uygulamış olmaktan dolayı mutlu öldüm" 1 Jean-Bertrand Aristide
Koskoca Profesör, söz konusu Haiti Cumhurbaşkanı olarak Jean-Bertrand Aristide’i işaret etmiş ama bilmez ki Jean-Bertrand Aristide hâlâ hayattadır ve Atatürk’e dair bir atıf yaptığı mezar taşı bulunmamaktadır. İroniye bakın…
Burdur Gazetesi’nden Süleyman Taraşlı’nın derlediği metinde Prof. Kalıpçı’nın kapsamlı (!) araştırma yaptığı metinden faydalanır:
"Haiti'ye baktım haritada, bir kutup kadar uzak ülke, hadi gelin Haiti'ye gidelim. Yıl 1996. Haiti Cumhurbaşkanı ölür. Bir vasiyet bırakmıştır. Vasiyetinde, mezar taşına yazılmak üzere bir metin bırakmış. Bugün, 96'da ölen Haiti Cumhurbaşkanı'nın mezar taşında şunlar yazıyor: "Geçmişte Vespasyen, günümüzde Mustafa Kemal Atatürk'ü örnek olarak yaşamış olmaktan dolayı mutlu öldüm." İşte böyle bir metni mezar taşına işletebilen bir Mustafa Kemal'im daha varmış benim."
Mustafa Kemal Atatürk’ün şahsiyetinin öneminin idraki için böylesi asılsız hikayelere ihtiyaç duyulmaması gerekirken, neden bazıları bu tip gerçeği yansıtmaya hikayeleri üretir ve neden bazıları da bu asılsız hikayelerin peşinden gider anlaması güç… Haiti’nin dünyaca ünlü diktatörü üzerinden Atatürk’ün yüceltilmeye çalışılmasını anlamak da…
2 Yorumlar
Mezar taşında Atatürk’le ilgili yazı bulunan Haiti lideri Aristide değildir., Duvalier’dir.
dr..Duvalier’in genç oğlu Jean Claude Duvalier, babasının mezar taşına şöyle yazdırmıştır.
” Elveda eşsiz lider!
Vespasien ve Mustafa Kemal Atatürk’ten ilham alan Françios Duvalier, bu kadar çok sevdiğin Haiti toprakları bol olsun.”
Bu bilgi Mayıs 1971 tarihli Bakış dergisinde de yer almıştır.
KENAN ÖZEK
Hezar taşının resimleri veyazıları var yalan habere bayılıyonuz