Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii’nin pavyona dönüştürülüp içinde dansöz oynatıldığı iddiasıyla paylaşılan fotoğraf montaj içeriyor

İstanbul Sirkeci’deki Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii, 1928 yılında harabe haline geldikten sonra tamamen yıktırıldı. Yerine 1954 yılında Anadolu Saz Evi adıyla açılan gazino 1985 yılında yıktırıldıktan sonra 1987 yılında Merzifonlu Kara Mustafa Paşa ismiyle bugün mevcüt olan cami haline getirildi.

 

 

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii’nin 1927 kararnamesiyle içinde dansöz oynatılıp içki içilen bir mekâna, sonrasında kumarhaneye dönüştürüldüğü iddiası bir fotomontajla sosyal medyada yeniden dolaşıma sokuldu.

 

Paylaşım örnekleri:

 

Erdal Tursun (@erdaltursun23): “Burası Merzifon’lu Kara Mustafa Paşa Camii.. Camii 1927 kararnamesiyle içinde dansöz oynatılıp içki içilen yer oldu sonrada kumarhane… 1987’de tekrar aslına döndürülerek Camii oldu.. Bilmem anlatabildim mi…”

cami-dansoz-kumarhane-iddiasi

NedimKaradayı (@samibinnedim): “Bu dansözün oynadığı yer 1927 Kararnamesiyle içinde içki içilip dansöz oynatılan, yakın Döneme kadar kumar da oynanan, 1987 ‘de Özal tarafından aslına yani camiye dönüştürülen, Merzifon’lu Kara Mustafa Paşa Vezir Cami Kimse kimseyi zorla sevmek zorunda değil diye düşünüyorum.”

 

Bazı sosyal medya kullanıcıları ise caminin Demokrat Parti iktidarı döneminde Anadolu Saz Evi’ne dönüşümü için Cumhuriyet Halk Partisi’ni suçladı.

 

mustafarmagan (@mustafarmagan): “Bir Tek Parti yani CHP klasiği Tarihi camiyi yıkıp yerine pavyon yaptılar Adına Anadolu Saz Evi dediler Turgut Özal zamanında Saz Evi yıktırıldı Ve yerine cami yeniden inşa edildi Öyle gözden ırak bir yerde de değil İstanbul’un göbeği Sirkeci’de Tren Garı’nın bitişiğindeydi”

 

Bazıları ise fotomontajı yazısında kullandı.

 

Şerif Simavi (Fatih Haber – “İzi Bile Kalmayan Camilerimiz” – 11 Mayıs 2022): “Aşağıdaki resimde ise İstanbul’un sirkeci’sindeki Merzifonlu Kara Mustafa Paşa camiinin hazin hali görülüyor. Bu cami,1954 yılında pavyona dönüştürülmüş ve 1987 yılına kadar da “ANADOLU SAZ EVİ” olarak işlevini sürdürmüştür..”.

 

Fotoğraf montaj içeriyor. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii’nin içinde dansöz oynatıldığı iddiası da doğru değil.

 

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa tarafından 1670 tarihinde yaptırılan cami harabe hâle gelmesi nedeniyle 1928 yılında büyük kısmı yıktırılmıştır. Yıkılan cami yerine 1954 yılında Anadolu Saz Evi adlı bir gazino açılmıştır. 1987 yılında bu gazino yıktırılarak cami yeniden inşa edilmiştir (Bahsi geçen caminin Karaköy’deki Kemankeş Karamustafa Paşa Camii değil, Sirkeci Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii olduğunu hatırlatmakta fayda var).

 

anadolu-saz-gazino-sirkeci
Anadolu Saz Evi’nden bir fotoğraf

 

anadolu-saz-yikildi-yerine-cami

 

Diyanet İşleri Başkanlığı Fatih Müftülüğü tarafından hazırlanan “Fatih Camileri ve Mescidleri” adlı eserde ve Fatih Kaymakamlığı internet sitesinde Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii hakkında şu özet bilgi sunulmuş:

MERZİFONLU KARA MUSTAFA PAŞA (VEZİR)  CAMİİ
Sirkeci Hocapaşa Mahallesi, Vezir Çıkmazı Sokak 6 numarada bulunmaktadır. Cami, büyük devlet adamı Maktül Merzifonlu Kara Mustafa Paşa1 (1634-1683) tarafından 1670 yılında yaptırılmıştır. Cami yaptırılırken imam ve müezzine aid odalarla birlikte işyerleri de yapıtırılmıştır. 1829 yangınında çevre ile birlikte mescid de yanmış, 1831 yılında yeniden ihya edilmiş ve minber de koydurularak camiye çevrilmiştir. 1865 yılında Hocapaşa yangınında tekrar hasar görmüş ve tekrar tamir edilerek ibadete açılmıştır.
1928 yılında harabe haline gelen cami, tamamen yıktırılmıştır. 1954’de Anadolu Saz Evi olarak kullanılmış, 1985 yılında Gazino yıktırılmış, 1987 yılında da Merzifonlu Kara Mustafa Paşa ismiyle bugün mevcüt olan cami haline getirilmiştir2.
Caminin çevresi duvarlarla çevrilerek koruma altına alınmış, son cemaat yerine basmaklarla gelinmektedir. Giriş kapısının sağ ve solunda birer pencere bulunmaktadır.
Mihrap duvarında penceresi bulunmayan caminin, duvarlarındaki üste pencereler oval, alt pencereler ise dikdörtgen şeklindedir. Camiin içi, üst pencerelere kadar çinilerle kaplanmış, mihrabı, minberi ve kürssü mermer kaplı olup,turuncu mermer çubuklarla süslenmiştir. Kubbesiklasik uslüpta sekiz aralıklı kemer ve on adet köşeli sütunlara oturmaktadır. Mihrap duvarına kadar sağ ve sollu olarak uzanan kadınlar mahfili toplam sekiz direk üzerinde oturmaktadır. Fevkani olan camiin, minaresi sol tarafında olup tek şerefelidir.
1. Hadika, c, I, s .173
2. İstanbul’un İncileri, Sur İçi Camileri, s.43.

merzifonlu-kara-mustafa-pasa-camii

 

Harap durumdaki kısımları yıktırıldıktan sonra eklentiler yapılarak pavyona dönüştürülen cami içinde dansöz oynattırıldığı iddiasıyla bir fotomontajın paylaşıldığına şahit oluyoruz.

 

dansoz-fotomontaj

1960 yılı başında kaydedilen fotoğrafın orijinalinde sahnede bir erkek yer alıyor.

 

1960-istanbul-gazino-eglence

 

camide-dansoz-fotomontaji

 

Fotoğrafın, İsviçre Merkez Bankası Arşivi’nde (Österreichische Nationalbibliothek) Harry Weber tarafından 1 Haziran 1960 tarihinde kayıtlı olduğu belirtilerek 00351752 numarasıyla kayıtlı olduğu görülüyor.

 

1960-istanbul-sirkeci-gazino-eglence

Çeşitli haber sitelerinde “İlk kez göreceğiniz 50’li yıllarda İstanbul” gibi başlıklarla paylaşılan fotoğraf galerilerinde görselin orijinaline yer verilmiş.

 

2 Yorumlar

  1. Öncelikle 1928 de harabe olan cami yıktırıldıktan sonra yeniden cami olarak inşa edilmesi gerekirken saz evi yaptırılması çok saygısızca.
    Saz evinin ardından cami olarak yaptırılmasını akıl eden yönetim var. Demekki doğrusu cami olarak sürdürülmesi imiş.
    Fotoğraftaki dansöz fotomontaj tamam öyle diyelim.
    Sahnede erkek oynatılırken yan taraftaki(büyük ihtimalle kulis dediğimiz yer) kapıda kıyafetinden anlaşılacağı üzere bir kadın dansçı / sanatçı bekliyor.
    Sadece erkekler dans etmiyor, sahne almıyor demekki.
    Neyi masum göstermeye çalışıyorsunuz.
    Harabeydi, yıkıldı diye vurgu yaparak neyi haklı göstermeye çalıştığınızı anlayamadım.

    • Büşra mahlaslı dilara özyurt e-postalı sn. ziyaretçi, haklı ya da haksız gösterme gibi bir motivasyon yok, maddî hatalar düzeltilip hakikat aktarıldı.

Yorumunuzu yazınız...