Fotoğrafın Şapka Takmadığı İçin Asılarak İdam Edilen Kişilere Ait Olduğu İddiası Doğru Değil
“Biraz sonra asılacaklar neden mi? Şapka takmadıkları için…” notuyla sosyal medyada gerçek bağlamından koparılarak paylaşılan bir görsele değineceğiz.
Şapka Kanunu’na muhalefet nedeniyle idam edildiği sanılan kişilere ait fotoğraf şu şekilde:
Bu fotoğrafın Şapka Kanunu’na muhalefet eden kişilerin idam edilmesinin hemen öncesinden olduğu iddiasını içeren bazı örnek paylaşımlar şöyle:
Bahse konu görselin 1925 yılında kabul edilen Şapka Kanunu ile bir ilgisi bulunmuyor.
Fotoğrafta görülen kişilerin şapka takmadığı için idam edildikleri iddiası Emir Kutlu adlı “emirkutluu” uzantılı sosyal medya profilinin uydurması.
Teyit ve Doğruluk Payı‘nın da aktardığı üzere Şapka Kanunu’na uymadıkları nedeniyle idam edildiklerini iddia ettiği kişilerin yer aldığı fotoğraf aslında I. Balkan Savaşı döneminden.
Fotoğraf, 1912 yılında fotoğrafçı Maurice-Louis Branger tarafından çekilmiş.
Fotoğrafta görülen kişinin görüntülendiği başka kareler de mevcut.
“Balkan Harbi zamanında, Bulgar askerler tarafından idam edilmeden önce son namazını kılan bir Türk köylü” notuyla paylaşılan diğer görseller şu şekilde:
Anılan görsel hakkında Alamy adlı stok fotoğraf sitesinde 1915 yılında Avusturyalı ajanın Rus askerler tarafından sorgulanmasının ardından çekildiği notu düşülmüş.
Söz konusu fotoğraf ile anılan idam töreninin öncesinde çekilen diğer fotoğraflar Roger Viollet arşivinde yer alıyor. Bahsi geçen arşivde fotoğraf hakkında “Bulgaristan’da asılma cezası verilen iki Türk” notu düşülmüş.
Trakya Balkan adlı Twitter kullanıcısının paylaştığı kaynaklarda ise fotoğrafta idam edilmek üzere görüntülenen iki Türk’ün köylerinin dışından geçen Bulgar birliğine ateş açtıkları ya da evlerine giren Bulgar askerlerini öldürdükleri nedeniyle Bulgar Askerî Mahkemesi tarafından suçlu bulundukları aktarılmış.
Balkan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği ise söz konusu fotoğrafı Bulgar ve Rum çetecilerin mezalimine ait olduğunu belirterek kullanmış.
“Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşünü başlatan Balkan Savaşları sırasında Bulgar ve Rum eşkıyanın Müslüman köylerinde yaptıkları katliamın fotoğrafları kanı donduran cinsten…” notuyla haber sitelerinde paylaşıldığına şahit oluyoruz.
