Marilyn Monroe’nun Kore Savaşı Esnasında Moral Vermek Üzere Türk Tugayını Ziyaret Ettiği ve Türk Askerlerine Konser Verdiği İddiası Gerçeği Yansıtmıyor
Marilyn Monroe Kore’yi savaş bittikten 6 ay sonra 1954 yılı Şubat ayında ziyaret etti. Türk Tugayı’nı ziyaret etmedi; ancak, Kimpo Havaalanı’nda Türk pilotlarla hatıra fotoğrafı çekindi. Monroe’nun Kore’de verdiği konserler sadece Türk askerlerine yönelik değildi.
Ünlü film yıldızı, model ve şarkıcı Marilyn Monroe’nun (1 Haziran 1926 – 5 Ağustos 1962) 1954 yılı Şubat ayında Kore’de görev yapan Birleşmiş Milletler (BM) kuvvetlerine bağlı askerlere moral vermek için yaptığı ziyarete değineceğiz.
7 Ekim 2023 günü Hamas’ın saldırılarının ardından İsrail’in abluka aldığı Gazze’ye yönelik ağır bombardımanı sürerken bazı vatandaşlar Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Gazze’de konuşlanmasını talep etti. Bazı vatandaşlar ise Mehmetçiğin Gazze’ye gönderilmesine karşı çıktı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da barış anlaşmasına varılması halinde Filistin’e garantör ülke olarak hareket etmeye hazır olduğunu duyurdu.
Bu süreçte, Kore Savaşı için Türk birliklerinin gönderilmesi üzerinden Gazze’ye asker gönderilmesine destek veren bazı sosyal medya kullanıcıları ve yazarlar Marilyn Monroe’nun Kore’deki konserinden fotoğrafını kullandı.
” Yazar Ayşe Merve Yönet: “Peygamber ocağı denilen Türk ordusu da var Marilyn Monroe’nun konser verdiği bu askerler arasında; Kore Savaşı’nda. O gün ‘Mehmetçiğin ne işi var Kore’de?’ diyemeyen zihniyet, bugün ‘Mehmetçiğin ne işi var Gazze’de?’ diyebiliyor.””
Yazar Ayşe Merve Yönet:
“Peygamber ocağı denilen Türk ordusu da var Marilyn Monroe’nun konser verdiği bu askerler arasında; Kore Savaşı’nda. O gün ‘Mehmetçiğin ne işi var Kore’de?’ diyemeyen zihniyet, bugün ‘Mehmetçiğin ne işi var Gazze’de?’ diyebiliyor.”#LetGazaBabiesLivepic.twitter.com/M78Z1Hsfsl
Söz konusu fotoğraf ve Marilyn Monroe’nun Kore’de verdiği konserlerden fotoğraflar bir süredir sosyal medya platformlarında Marilyn Monroe’nun Türk askerleri için sahne aldığı iddiasıyla paylaşılıyor.
Mike (@Doranimated): “Korea, 1954. Marilyn Monroe preforms for Turkish soldiers.” “Kore, 1954. Marilyn Monroe Türk askerleri için sahne alıyor.”
Kore’ye gönderilen tugayda yer alan Astsubay Süleyman Dilbirliği ile ailesini savaş sırasında kaybeden 5 yaşındaki küçük kızın sevgi dolu hikayesini anlatan Ayla adlı filmdeki bir sahnede de “dünyaca ünlü sarışın fenomen” Marilyn Monroe’nun “Bye, Bye Baby” adlı şarkısını seslendirdiği konser çeşitli eklemeler ve kurgularla aktarıldı.
Filmdeki ilgili sahnenin akışı şu şekilde özetlenebilir (Dikkat: Sürpriz bozan / spoiler):
Ali Atay’ın canlandırdığı Ali adlı Türk askeri Kore’ye gelen Marilyn Monroe’yu kendi gözleriyle görmek ve konserini izlemek istese de görevi olduğu için konsere gidemez. Diğer Türk askerleriyle birlikte konsere giden küçük Ayla sahneye çıkar ve Marilyn Monroe ile konuşur. Ali siperde elinde Monroe fotoğrafı ile vurulduğu esnada Marilyn Monroe askerlere şarkı söyler.
Ayla filminin sosyal medya hesaplarında Marilyn Monroe’nun Türk subaylarıyla fotoğrafı, Kore’deki Türk askerî birliğini ziyaret ettiği iddiasıyla paylaşıldı:
“Marilyn Monroe’nun Şubat 1954 tarihinde Güney Kore’deki BM askerlerine moral vermek için konserler verdiğini, aynı zamanda Türk askeri birliğini ziyaret edip, Türk askeri üniforması giyip, askerlerimizle hatıra fotoğrafı çektirdiğini #BiliyorMuydunuz?”
Marilyn Monroe’nun, Kore’de savaşa katılan askerlere yaptığı moral ziyaretinde Türk askerleriyle hatıra fotoğrafı çektirdiği doğru; ancak, aktarılan detaylarda bazı yanlış hususlar var.
ABD hükümetinin daveti üzerine Marilyn Monroe, 1954 yılında Kore Savaşı sırasında Kore’ye bir moral ziyareti gerçekleştirdi. Kore Savaşı ise 1950-1953 yılları arasında sürdü. Marilyn Monroe Kore’ye geldiğinde ateşkes antlaşması çoktan imzalanmış, Kore Savaşı’nda çarpışan birlikler Kore’den ayrılmaya başlamıştı. Marilyn Monroe 1954 yılında Kore’de konser verirken Ayla adını verdiği Koreli küçük kıza 15 ay boyunca bakan Süleyman Divriği de ülkemize çoktan dönmüştü. 1951 yılında görevini 2. Değiştirme Tugayı’na devreden 1. Tugay askerleri Monroe’yu göremedi.
Dönemin Menderes hükümetinin talebiyle TBMM’nin 30 Haziran 1950 tarihli oturumunda alınan kararla, Birleşmiş Milletler Ordusunun komutası altında görev yapmak üzere komutanlığını Tuğgeneral Tahsin Yazıcı’nın üstlendiği Türk Tugayı görevlendirildi.
Bir komutanlık karargâhıyla, üç piyade taburundan ve gerekli yardımcı birliklerden meydana gelen tugay ile 241. Piyade Alayı Kore Savaşı’na katılmak üzere 17 Eylül 1950 tarihinde İskenderun limanından hareket etti.
Busan’a 12 Ekim 1950 günü ulaşan Türk Tugayı, yeniden donatıldıkları ABD malzemeleri için eğitim aldıktan sonra 10 Kasım 1950 günü cepheye hareket etti. 8. Amerikan Ordusuna bağlanan Türk Tugayı birlikleri, bir süre ihtiyatta kaldıktan sonra savaşın içine aktif müdahil oldu ve (Kunuri, Kumjangjangni, Taegyewonni ve Wegas muharebelerinde) kahramanca çarpıştı. Özellikle Çin Ordusunun 1950 yılı Kasım ayındaki taarruzlarına karşı başarıyla mücadele eden Türk Tugayı, 1950-1951 yıllarında tarafların savunmaya geçerek taarruz harekatını durdurması, akabinde ateşkes görüşmeleri ile birlikte yeniden ihtiyata alındı. Türk Tugayı 28 Mayıs 1953’te muharebe ileri karakol mevzilarinin savunulması ve kaybedilen yerlerin geri alınması ile görevlendirildi.
Zaman içerisinde Kore’deki Türk birlikleri değiştirildi. 16 Kasım 1951’e kadar görev yapan 1. Türk Tugayı 2. Değiştirme Tugayı ile değiştirildi. Tümgeneralliğe terfi eden Tahsin Yazıcı görevini 17 Kasım 1951’de Tuğgeneral Namık Argüç’e devretti. 2. Değiştirme Tugayı’nın görevini 20 Ağustos 1952’de 3. Değiştirme Tugayı, 6 Temmuz 1953’te ise 4. Değiştirme Tugayı devraldı.
Birleşmiş Milletler ile Kuzey Kore ve Çin arasında 27 Temmuz 1953 tarihinde imzalanan Kore Ateşkes Antlaşması (Panmunjom Ateşkes Antlaşması) ile sona erdi. Antlaşma ile Kore Tarafsız Bölgesi (Demilitarized Zone – DMZ) oluşturularak Kuzey ve Güney Kore birbirinden ayrıldı.
Türk Tugayı savaşın sona ermesinden sonra Kore’de kalmaya devam etti. 1960 yılında bir bölüğe, 1965 yılında sembolik anlamda bir mangaya düşürülen askerî mevcudumuz daha sonra yurda döndü.
NATO üyeliğimizin yolunu açan Kore Savaşı’nda aldığı görevde Türk Tugayında ateşkes antlaşmasına kadar geçen sürede toplam 14.936 Türk askerinden 37 subay, 26 astsubay, 658 er olmak üzere toplam 721 şehit, 2147 yaralı, 346 hasta, 234 esir ve 175 kayıp verildi. Türkiye; ABD ve İngiltere’nin ardından en fazla kayıp veren üçüncü ülke oldu. Kore’nin Busan kentindeki BM Kore Anıtsal Mezarlığı’nda tugayımızın katıldığı muharebelerde şehit olan 462 Türk askerinin mezarı bulunuyor.
Marilyn Monroe, Kore Savaşı’nın bitiminden 6 ay sonra 16-19 Şubat 1954 tarihleri arasında Kore’de farklı lokasyonlarda askerlere konserverdi.
İlgili dönemde dünyanın en ünlü film yıldızlarından biri olan Marilyn Monroe’nun Kore ziyareti büyük bir ilgiyle karşılandı. Monroe’nun askerlere moral vermek amacıyla vereceği konserler, Kore’deki askerlerin büyük ilgisini çekti.
Her ne kadar Kore’deki konserlerinden fotoğraflar “Marilyn Monroe’nun Türk askerleri için verdiği konser. 1954” gibi ifadelerle paylaşılsa da, Marilyn Monroe Kore’deki Türk askerlerine (fotoğraftaki tüm donanma askerlerine yönelik verdiğine benzer şekilde) ne geniş ne dar katılımlı bir konser verdi. Marilyn Monroe’nun Kore’de verdiği konserleri dinleyen Türk askerler olabilir; ancak, Monroe’nun Türk askerleri odaklı bir performans sergilediğine dair bir kayıt bulunmuyor.
Kore Türk Tugayı’nı ziyaret eden Marilyn Monroe’nun Türk askerleriyle birlikte hatıra fotoğrafı çektirdiği iddiası da gerçeği yansıtmıyor.
Bahsi geçen fotoğraf sıklıkla Marilyn Monroe’nun askerlere moral vermeye geldiği Kore’de Türk Tugayı’na da uğradığı iddiasıyla sunuluyor.
Halbuki Marilyn Monroe Kore’de 1954’e kadar Türk birliğinden geriye kalanları ziyaret edip, Türk askerinin üniforması giyip, askerlerimizle hatıra fotoğrafı çektirmedi.
Marilyn Monroe’nun kolunda Türk Pilot Üsteğmen Cavit Özata etrafında diğer Türk askerleriyle çevrili görüntülendiği fotoğraf, Kimpo Havaalanı’na indiğinde kaydedilmiş. Kore’deki Türk Tugayı personeli içerisinde topçu taburunda görevli, keşif uçaklarını kullanan Türk karacı pilotlar fırsattan istifade ederek Monroe ile hatıra fotoğrafı çektirmiş.
Ankaralı iş insanı ve koleksiyoner Muhammet Yüksel’in arşivinde yer alan ve Monroe’nun ayaktaki bir grup Türk askerlerinin ortasında sandalyede otururken görüldüğü iddiasıyla bir fotoğraf geçmişte basına yansımıştı.
Kore Savaşı odaklı önemli çalışmalar yapan Erhan Çiftçi, bahsi geçen fotoğraftaki kadının sanılanın aksine Marilyn Monroe olmadığını “Bu fotoğraftaki hanımefendi Monroe değil yalnız. Monroe Türk Tugayı’nı hiç ziyaret etmedi çünkü. Subaylarımızla sadece havaalanında karşılaştı.” sözleriyle belirtti.
