Mustafa Kemal Atatürk ve Cemal Paşa’nın İttihat ve Terakki üyeleriyla, İngiliz casus, diplomat, siyasetçi, maceraperest Aubrey Herbert ve Yıldız suikast girişimi olarak bilinen İstanbul’daki 1905 bombalamasına karışan Belçikalı anarşist Edward Joris’le 1905 yılında Selanik’te bir araya geldiği iddiasıyla bir fotoğraf bir süredir sanal mecralarda paylaşılıyor.
Atatürk’ün II. Abdülhamit’e suikast düzenleyen Ermeni ve bir İngiliz ajanı ile 1908 yılında çektirdiği hatıra fotoğrafı olduğu iddiasıyla paylaşılan fotoğraf şu şekilde:
1905 yılında İttihat Terakki üyelerinin Selanik’te çektirdiği ileri sürülen fotoğraftaki kişiler şöyle yanlış listelenmiş:
1. Vranski “Aubrey Herbert”
2. Atatürk
3. Dr. Tasca Spasov
4.Cemal Paşa
5.Hacı Dırnov
6.Kozarav
7.Resneli Niyazi
8. Sandanski
9. Todor Panice
10. Edward Joris “Abdülhamid’e suikast düzenleyen Ermeni”
Bahse konu fotoğrafı yanlış aktarımla İttihatçıların Padişah II. Abdülhamid’i tahttan indirmek için İngilizlerden yardım aldığı iddiasıyla kullanan sosyal medya paylaşımları şöyle örneklenebilir:
Yaşar Gören: “MUSTAFA KEMAL VE BULGAR TERÖRİST YANE SANDANSKİ AYNİ KAREDE… Tarihler 27 veya 28 Temmuz 1908’i gösteriyor. Abdülhamid, 2’nci Meşrutiyet’i ve beraberinde genel af ilan etmiş, WMRO lideri Bulgar terörist Yane Sandanski de dağdan şehire inmiş. Terör Örgütü İttihat ve Terakki tarafından Selanik’te ağırlanıyor. Ayakta duranlardan sağdan ikinci Mason Yüzbaşı Mustafa Kemal, elini Todor Panitsa’nın omuzuna dayamış. Yane Sandanski, ortada oturan kel kafalı sakallı terörist…”
Görselin Mustafa Kemal Atatürk, Abdülhamid’e suikast düzenleyen Ermeni Edward Joris, İngiliz ajanı Aubrey Herbert ve İttihat ve Terakki üyelerinin Selanik’te 1908 yılında çektirdiği hatıra fotoğrafı olduğu iddiası doğru değil.
Avrupa’nın ilk devrimci gerilla hareketi olarak nitelenen, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında faaliyet gösteren İç Makedonya Devrimci Örgütü liderlerinden Yane Sandanski ve arkadaşlarının, II. Abdülhamid’in istibdat rejimini sona erdirmek için işbirliği yaptıkları Jön Türk hareketi temsilcileriyle poz verdiği fotoğraftaki kişiler arasında ne Atatürk ne de Cemal Paşa bulunuyor.
Ayaktakiler, soldan sağa: Adı bilinmeyen Türk yetkili, Mico Vranski, Taskata Serski, Dr. Avdi Bey ve Dimo Hadzi Dimov.
Oturanlar, soldan sağa: L. Kozarev, Ahmed Niyazi Bey, Jane Sandanski, Todor Panica ve Georgi Kazepov.
“Sandanski, Dimo Hadzhi Dimov, Todor Panitsa ve Genç Türkler”, “Jön Türkler döneminde Makedonya’da siyasi lider olarak Yane Sandanski” gibi başlıklarlayayımlananiçeriklerde fotoğraftaki kişiler şöyle sıralanmış:
“Снимка от времето на Хуриета, лятото на 1908 г. Банско.
Прави: Мицо Врански, неизвестен турски чиновник, Таската Серски, д-р Авди бей и Димо Хаджидимов, седнали: Л.
Козарев, Ахмед Ниязи бей, Сандански, Тодор Паница Георги Казепов”
“Fotoğraf Hürriyet döneminden, 1908 yazından Bansko. Ayakta: Mitso Vranski, kimliği bilinmeyen Türk yetkili, Taskata Serski, Dr. Avdi Bey ve Dimo Hadzhidimov, oturanlar: L. Kozarev, Ahmed Niyazi Bey, Sandanski, Todor Panitsa Georgi Kazepov”
Söz konusu listelemeyle yayımlandıktan çok sonra Atatürk ve Cemal Paşa’nın fotoğrafta yer aldığı iddiası uydurulmuş.
