Elini Giysi İçine Koyarak Poz Veren Tarihî Şahsiyetler

 

Mustafa Kemal Atatürk’ün elini giysisinin içine sokarak poz verdiği fotoğraflara dair farklı iddialar dile getirilmişti.

Atatürk’ün “Türk duruşu” olarak nitelenen pozu verdiği ya da Masonların pozunu taklit ettiği gibi iddiaların yanı sıra karaciğer ya da mide ağrısı nedeniyle elini karnına bastırdığı da ileri sürülmüştü.

 

Ataturk-Rauf-Orbay-Rustem-Bilinski-Sivas-1919

 

ataturk-prenses-ingrid-kralice-louise

 

atatürk el

 

ataturk zubeyde hanim mezari
Atatürk’ün Karşıyaka’da annesinin mezarını ziyareti, İzmir, 27 Ocak 1923.

 

ataturk-zubeyde-hanimin-mezarini-ziyaret-27-ocak-1923

 

Farklı görseller kullanılarak bahse konu pozun “Türk duruşu” olduğu, Atatürk’ün sağ el göğsünde poz vererek fotoğraf çekinmesinin sebebinin Türk töresine saygısından kaynaklandığı da iddia edilmişti.

 

türk duruşu

 

Halbuki, mason olmanın alameti olduğu ileri sürülen elin paltosu veya ceketin düğmeleri arasına konulması aslında 18. ve 19. yüzyılda bir hayli yaygın olan bir pozdu.

 

palto içinde el

 

Klasik dönem Yunan filozofu Aeschines’in önemli bir kişinin bir eli dışarıda konuşmasının kaba bir davranış olduğunu söylediği biliniyor.

François Nivelon’un 1737 yılında çıkan “The Rudiments of Genteel Behavior” adlı kitabında ayaktayken elin paltonun içine koyulması centilmence bir hareket olarak nitelenmişti.

Elin kıyafet içine konularak poz verilmesinin alçakgönüllülükle eklemlenmiş cesaret anlamı taşıdığı belirtilmektedir.

18. yüzyılda portre resimlerde sıkça görülen pozun ressamların eli çizmede karşılaştığı güçlük nedeniyle yönlendirmeleriyle oluştuğu da iddialar arasında.

 

rudiments-of-gentle-behaviour

 

Napoleon Bonaparte’ın ünlü pozu için midesini kötü hissetmesi ya da savaşta yaralanan elini saklamak istemesi gibi gerekçeler ileri sürülse de, Napolyon’un elini paltosunun içine sokmasının temel sebebi zamanın modasını (hand-in-waistcoat) takip etmesi olarak görülüyor.

 

napolyon el

 

Napolyon’un verdiği pozla birlikte kıyafet içine elin konularak poz verilmesinin fotoğraf çekimlerinde de bir hayli ünlendiği biliniyor.

 

stalin paltoda el

 

karl marx el

 

Avrupa’da yaygınlaşan bu alışkanlığın Osmanlı saray üyelerinin, askerlerinin ve vatandaşlarının fotoğraflarında da kullanıldığı görülüyor.

 

ziya paşa el

 

İlber Ortaylı, katıldığı Tarihin Arka Odası adlı programda bu poza şöyle değinmişti:

“(Elini göğsüne koyarak) Bütün Prusya subayları, bütün Kara Avrupası subayları böyle dururlar. Napolyonik bir şeydir o. Buradan göğüs tutulur. Göğüs kapalıdır ya zaten üniformalarda. Burada da böyle bir kapalı yaka olur. Oraya sokarak giderler eldiven giymiyor. Sonra da alışır. Böyle tutar kendisini konuşurken. Böyle durmaz zaten hoşlanmıyorlar ondan. Bir tek galiba Sultan Hamid’e gönderilen yıllık fotoğraflarda (sabitler) el pençe divan duruyor. Çok acayip karşılanıyor Padişah huzurunda ayıp çünkü sevmez (sabitler) böyle el pençe divan durmayı. Temenna söz konusu değildir. Kendine göre duruşları vardır. Bunlar tabii ki Kıta Avrupasının sabit duruşları. Şunu bilmek lâzım. Osmanlı İmparatorluğu büyük devletlerden oldu ve asra belirli bir ölçüde intibak ettiğ için bilhassa askerlikle ilgili şeyde böyle kuralları takip ediyor.”

 

 

 

Yorumunuzu yazınız...