Paylaşılan Videonun Çin’in Henan Eyaletindeki Batan Bankaya Ait Şubeden Paralarını Çekmek İsteyen Halka Karşı Askerin Tanklarla Koruma Sağladığı Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil

Yanlış İddia

 

Çin Halk Cumhuriyeti’nin başkenti Pekin’de 1989 yılında Tiananmen Meydanı Olaylarını andırdığı sanılarak sosyal medyada paylaşılan videoya değineceğiz…

 

 

Çin’in Henan eyaletindeki Bank of China’ya ait şube önünde paralarını çekmek için bekleyen mudilere karşı Çin hükümetinin bankayı tankla koruduğu ileri sürülmüştü.

Kronos 35 gibi haber sitelerinde söz konusu görüntü “Çin’de emlak sektöründe başlayan kriz bankalara sıçradı. Bazı bankalar para çekmeye izin vermezken, banka önlerinde mudilerin protestoları sürüyor.” notuyla Çin’in Zengzhou şehrinde “Henan” isimli bankanın önünde kaydedildiği iddiasıyla aktarılmıştı.

Görüntüyü hatalı yorumlayarak aktaran paylaşım örnekleri şöyle sunulabilir:

 

Karşı Gazete:

 

“Çin’de tanklar, bankayı korumak için sokağa çıktı! Bank of China Henan Şubesi, hesap sahiplerinin protestolarına karşı tanklarla korumaya alındı. Banka bir süredir ‘mudi’lerine ödeme yapmıyordu.”

 

cinde-tanklar-bankayi-korumak

 

Medyanın51Tonu:

 

“Çin’de 40 banka iflasını ilan etti. Halk parasını çekmek için bankalara gidince, asker tanklarla bankaları korumaya aldı.”

 

Emre Polat:

 

“Yer: Bank of China Henan şubesi. Olay: Halk parasını bankadan çekmek istiyor, devlet “çekemezsin” diyor. Sonuç: Tanklar bankayı parasını çekmek isteyen halktan koruyor! Bu manzara tüm dünyaya covid gibi yayılırsa şaşırmayın. Covid de Çin’de başlamıştı unutmayın!”

 

Tolga Özçelik:

 

“Çin’de bir başka bankanın halkın parasına el koyması üzerine Çin ordusuna ait tankların bankayı korumaya aldığı belirtiliyor. Zira Bank of China’nın Henan şubesi, insanların şubelerindeki birikimlerinin artık ‘yatırım ürünü’ olduğunu ve geri çekilemeyeceğini ilan ediyor.”

 

Ufuk Tarhan:

 

“Çin’in Henan eyaletinde vatandaşların bankadaki paraları “artık yatırım oldukları” gerekçesiyle geri ödenmeyince halk sokaklara döküldü. Çin’de son haftalarda, dondurulan 6 milyar dolar mevduatın yalnızca 7.000 doları iade edildi. Panik başladı. Çok tatsız…”

 

Aynı video, “Çin ordusu, Tayvan’a yüzlerce tank sevk etmeye başladı. Çin Tayvan’ın bağımsızlığını ilan etmesi halinde savaş başlatacak.” notuyla da aktarılmıştı.

 

https://twitter.com/dirilispostasi/status/1549669811340312578

 

Çin’in 22 farklı şehrinde ev satın alan kişilerin inşaatı tamamlanmamış daireler için ipotekli konut kredilerini ödemeyi reddettiği biliniyor. Henan eyaletinin başkenti Zhengzhou’da mudilerin bankalardan tasarruflarını çekemedikleri, bankalardan çekim yaparken zorlukla karşılaşan tasarruf sahiplerinin protesto gerçekleştirdiği basına yansımıştı. Çin’de gayrimenkul sektöründe bir süredir görülen borç boykotunun konut piyasasındaki problemleri artırabileceği ve finansal ve sosyal huzursuzluğa yol açabileceği ileri sürülüyor.

Çin’in Henan ya da Shandong eyaletlerinde halka karşı bankaların tanklarla korunduğuna dair güvenilir bir haber kuruluşunun aktarımı bulunmuyor (Bu noktada Çin’de uygulanan yoğun sansür de etkili olabilir). Ancak, paylaşılan görüntünün protestoculara karşı bankaların tanklarla korunduğu anı yansıtmadığı anlaşılıyor.

Alıntılanan aktarımların iddianın aksine 17 Temmuz 2022 günü kaydedildiği anlaşılan görüntü Çin’in Henan eyaletinden değil, Çin’in doğu sahilinde bir eyalet olan Shandong’daki (Şantung) Rizhao adlı şehirden.

 

 

Videoda görülen, banka sanılan ışıklı bina, Shandong eyletindeki Rizhao adlı kentteki “Ji” adlı otel (Rizhao Lighthouse Seaside Scenic Area).

Ji Hotel‘e ait görsellerle videodaki görüntüyü eşleştirmek mümkün.

 

cin ji hotel

 

Çin’de konut kredisini ödememe protestosuyla ilişkilendirilen videoda banka şubeleri önünde bekleyen Çinlilerin olay çıkartmaması için tanklar şubeler önünde nöbet tutmaya başladığı ileri sürülmüştü. Halbuki, videodaki tankların hareket hâlinde olduğu görülebiliyor. Birçok tankın ve askerî aracın geçiş yaparken görüntülendiği videoda yol kenarında bekleyen kişilerin tasarruflarını bankadan çekmek isteyen protestocular olduğuna dair bir emare de bulunmuyor.

ÇHC doğumlu aktivist Jennifer Zeng, Rizhao’da bulunan askerî tatbikat alanına doğru hareket ederken her yıl tankların görüldüğünü belirtmişti.

 

 

İLAVE: AP de aynı bulguyu paylaşan bir analiz yayımladı. Ji Hotel resepsiyonunda görevli bir şahıs AP’ye yaptığı açıklamada 17 Temmuz günü tankların her yıl düzenlenen bir askerî tatbikat kapsamında geçiş yaptığını, tankların geçişinin banka protestolarıyla bir ilgisinin bulunmadığını belirtmiş.

 

Yorumunuzu yazınız...