Category

Doğrulama / Yanlışlama

Category

İngiltere’nin sömürge döneminde bir yerliyi topla infaz ettiği ana ait görüntü olduğu iddiasıyla paylaşılan görüntü, 1972 yapımı BBC belgeselinde yer verilen, kolonyal dönemde Hindistan’da İngilizlerin gerçekleştirdiği top ateşiyle idamların yeniden canlandırması   Mahkûmun ağzına bağlandığı topun ateşlenmesiyle öldürüldüğü “top ateşiyle idam” yönteminin görüldüğü, sosyal medyada “İngiltere’nin sömürge döneminde bir…

turk-kadinlari-1930lar

Daha önce Malumatfurus.org’da, “Britanyalı kadınlar, Türk kadınlarından daha mı değersiz?” yazılı pankartın görüldüğü fotoğrafın kaydedildiği yürüyüşün 1930’lu değil, 1960’lı yıllarda yapıldığını aktarmış ve 1900’lü yıllardan bir Türk kadına ait sanılan fotoğrafı incelemiştik. Bugünkü konumuz, Le Monde adlı Fransız dergisinin 1933 yılında “Türk kadını dünyanın aynası” başlıklı bir kapak yayımladığı…

asker-dua

Sosyal medyada paylaşılan videoda kürsüde dua ettiği görülen üniformalı kişi Milli Savunma Üniversitesi’nde aldığı eğitimi tamamlayan “Din İşleri ve Moral Subayı”. Kara Harp Okulu Sancak Devir Teslim ve Mezuniyet Töreni sonrasında kılıç çatarak ‘Mustafa Kemal’in askerleriyiz’ sloganıyla ‘Subay Yemini’ eden 5 teğmenin Türk Silahlı Kuvvetleri’nden ihraç edilmesinin ardından…

Ahmed Şara (Colani), CNN’e 2024 yılı Aralık ayı başında verdiği röportajda Irak’ta IŞİD saflarında savaşmak için gençken gittiğini, Iraklıları öldürme ya da havaya uçurma gibi bir eylemde bulunmadığını söylemiş. Röportajda gazeteci ile Colani arasında kelimesi kelimesine “El Kaide döneminde neden Iraklıları öldürdünüz ve pazarları havaya uçurdunuz?” “Affedin, gençtim.” şeklinde bir…

su alti sehri

Paylaşılan Fotoğrafların Sular Altında Kalan Mısır’ın İskenderiye Açıklarındaki Heracleion Şehrinden Olduğu İddiası Doğru Değil Kayıp Mısır antik kenti Heracleion’a ait olduğu ileri sürülerek hatalı şekilde paylaşılan görsellere değineceğiz. Mısır’ın İskenderiye kentinin kuzey doğusunda Abū Qīr Körfezi’nde bulunan M.Ö. 8. yy.da kurulan ve 1200 yıl önce Akdeniz’in suları altında kalan…

beyazit ozturk sari lira

“Gemilerde Talim Var” adlı türküyü mutlaka işitmişsinizdir. Türküde “sarı lira” verilmesinin, alınmazsa karakola gidilmesinin geçmesi belki size de mantıksız gelmiş olabilir. Türkünün asıl sözlerinde doğru ifadenin “sarı lira vereceğim” mi “sarılı da vereceğim” mi olduğu hususunda bir karmaşa mevcut. Beyazıt Öztürk, “İstanbul Türküleri” adlı albümünde seslendirdiği şahsıyla adeta özdeşleşen…

“Havada bulut yok, bu ne dumandır” dizesiyle akıllara kazınan popüler türkü Yemen Türkümüzün sözlerinin doğrusunun “Burası Muş’tur” yerine “Burası Huş’tur” olduğu, türküde Muş ilimiz yerine Osmanlı askerlerinin görevle gittiği Yemen’deki  Huş’a atıf yapıldığı iddiasını ele alacağız. Detaya girmeden önce Yemen Türküsü’nün beste ve güftesini hatırlatalım: Havada bulut yok…

Cemile-Alemulhuda

Videodaki röportajda helikopter kazasında ölen eski İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin eşi Cemile Alemülhüda “Türkler tarih boyunca bizim düşmanımızdı” cümlesini sarf etmemiş 19 Mayıs 2024 tarihinde helikopter kazasında hayatını kaybeden eski İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin eşi Cemile Alemulhuda’nın “Türkler tarih boyunca bizim düşmanımızdı” dediği iddiası yeniden gündeme geldi. İran…

baris-manco-domates-biber-patlican

Barış Manço’nun “Domates Biber Patlıcan” Adlı Şarkısının Hikâyesinin Sevdiği Kızın Evinde Cesaretlenemeyip Bir Türlü Söze Girememesinden Etkilenmesine Dayandığı İddiası Doğru Değil Çağdaş Türk ozanı olarak görülen Barış Manço’nun, döneminin kalıplarının dışına taşan “Domates, Biber, Patlıcan” adlı şarkısının sevdiği kıza açılırken yaşadığı bir olay sonrası yazıldığı yönündeki kurgu hikâyeye değineceğiz.…

yanlış vecize

Sahipliği Yanlış Kişiye İzafe Edilen Sözler Günümüze değin Malumatfurus.org‘da kamuoyunca tanınan şahıslara yanlışlıkla atfedilen vecizelere ilişkin birçok inceleme yayımladık. Bu incelemeleri tek bir yazıda derlemenin fayda sağlayacağını düşündük. İşbu derlemeyi incelemeden önce bir sözün ya da şiirin iddia edilen kişiye ait olup olmadığını anlamak için atılabilecek adımları aktardığımız yazımıza…

ya-hep-beraber-ya-hicbirimiz

“Kurtuluş yok, ya tek başına ya hep beraber ya hiçbirimiz!” cümlesi, Alman şair Bertolt Brecht’in (1898-1956) “Ya Hep Beraber Ya Da Hiçbirimiz” başlıklı şiirinden uyarlanan bir slogan. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen gezi soruşturmasında gözaltına alınan ID İletişim’in kurucu ortağı ve sektördeki birçok ünlü oyuncunun menajeri Ayşe Barım, 27 Ocak…

ucak-contrail-chemtrail

“Gökyüzüne Kimyasal Gaz Salmayı Reddettiği İçin Mahkemede Yargılanan Alman Pilot” İddiası KURGU Kendisinden istenilen kimyasalları havadan salmadığı için işinden atılan Almanya’da bir pilotun mahkemeye başvuran pilotun komplo teorisi olarak nitelenen spreylemeyi kanıtladığı iddiası hiciv ve parodi sitesi Der Postillon tarafından uydurulmuş. Ülkemizden ve yurt dışından bazı internet sitelerinin…

Lars-Thorsen-kuran-yakarken

Sosyal medyada sıklıkla “İslami değerlere hakaret eden kişilerin akıbeti” konulu asılsız iddialar dolaşıma sokuluyor. Müslümanların hassasiyetlerine rağmen İslam Peygamberi Hz. Muhammed’in çizimlerini yapan ya da kutsal kitap Kur’an-ı Kerîm’i yakan yahut çiğneyen kişilerin feci şekilde can verdiği ya da başlarına kötü olayların geldiği yönünde uydurulan iddiaları derleyelim istedik… “Kur’an-ı…

yanlış şiir

Sahipliği Yanlış Kişiye İzafe Edilen Şiirler Günümüze değin Malumatfurus.org‘da kamuoyunca tanınan şahıslara yanlışlıkla atfedilen şiirlere ilişkin birçok inceleme yayımladık. Bu incelemeleri tek bir yazıda derlemenin fayda sağlayacağını düşündük. İşbu derlemeyi incelemeden önce bir sözün ya da şiirin iddia edilen kişiye ait olup olmadığını anlamak için atılabilecek adımları aktardığımız yazımıza…

asker tufek sungu

Süngü sözcüğünün kökeninin kemik sözcüğüne dayandığı iddiası şöyle paylaşılmıştı: “SÜNÜK-SÜNGÜK-SÜNGÜ Süngü kelimesi eski Türkçe “Süngük” kelimesinden gelir. Sünük ya da Süngük “Kemik” demektir. Eskiden kemikten yapılmış silahlar ve ok uçları kullanılırdı.” İsmet Zeki Eyüboğlu’nun Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü’nde (Sosyal Yayınlar. İstanbul) süngü kelimeleri için bu…

neyzen-tevfik

“Geldikleri gibi gitmediler” Kimisi bitini bıraktı.. Kimisi itini bıraktı.. Kimisi de piçini bıraktı ardında..” dizelerini içeren şiirin Neyzen Tevfik’e ait olduğuna dair bir delile rastlanamıyor. Toplumumuzun içinde küfür geçen şiirleri delilsiz şekilde Neyzen Tevfik, Ömer Hayyam ve Can Yücel’e atfetme meyli, giderek daha bariz hâle geliyor. Bu durumun…

challenger-astronotlari

1986 Yılında Fırlatılmasının Ardından Havada İnfilak Eden NASA’nın Challenger Uzay Mekiğinde Yaşamını Yitirdiği Açıklanan Astronotların Yaşadığının 30 Yıl Sonra Ortaya Çıktığı İddiası Doğru Değil Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) tarafından 28 Ocak 1986 günü Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden fırlatılan Challenger Uzay Mekiği kalkışının 73 saniye sonrasında trajik…

Yılmaz Özdil fotoğraf

Gezi Parkı Eylemlerinin en yoğun günlerinde yaygınlaşan “arkadaşlar kesin bilgi, yayalım” mottosunun insanların teyit refleksini zayıflatıp bir süre sonra bizzat dezenformasyon kaynağı hâline dönüştüğü dönemden kalan “24 saat daha devam edersek AB kararıyla hükümet düşecek.” söylemine değinelim istedik… Taksim Gezi Parkı Protestoları her gündeme geldiğinde sıklıkla paylaşılan iddia,…

sevgilisine-laf-atanlari

Gerçekçi dövüş sahneleri hazırlamak için özel eğitim alan dublörlerin çektiği mizansen dövüş sahneleri sosyal medya platformlarında sıklıkla gerçek sanılıp yorumlanıyor. Dublörlerin başarılı performansının yanı sıra doğru açı, kamera hareketleri, özel efektler ve ses tasarımı ile izleyiciye gerçekçi gelen senaryo kavga sahnelerinden örnekleri aktaralım istedik… Bir kadının bisiklet sürerken…

kar kurek araba

“Kanada’ya taşınan Antalyalının / İzmirlinin / Adanalının günlüğü” gibi başlıklarla aktarılan metin aslında bir Ekşi Sözlük yazarına ait Kanada’ya taşınan bir vatandaşımızın günlüğünden notları yansıttığı sanılarak uzun yıllardır internet forumlarında, e-posta gruplarında ve sosyal medyada paylaşılan metin şu şekilde: “12 Ağustos Kanada’daki yeni evime taşındım, çok heyecanliyim.…