Anonimliğin gücünü sanatsal bir manifestoya dönüştüren çağdaş sokak sanatının en ikonik ve gizemli figürlerinden biri olan Banksy, çizimleri kadar kendisine ait olmadığı hâlde şahsına izafe edilen çizimleriyle de gündeme geliyor.
Banksy Kim? Üslubu Nasıl?
Banksy, graffiti ve sokak sanatının algılanışını vandalizmden değerli bir toplumsal yoruma dönüştürerek modern sanatın sınırlarını zorlayan, anonim bir aktivisttir.
Banksy müstear ismini kullanan sanatçının kimliği hâlâ spekülasyon konusu. Bristol’dan orta yaşlı bir İngiliz erkeği olduğu tahmin edilmektedir.
Banksy’nin üslubu, özünde stensil (şablon) tekniğine dayanmaktadır. Bu hızlı uygulama metodu, sanatçının yasal riskleri en aza indirerek kamusal alana etkili bir şekilde iz bırakmasını sağlamaktadır.
Görüntü dili, basit, siyah-beyaz veya minimum renkli, üslubunu farklılaştıran imgelerden oluşmaktadır.
Çizimlerindeki basitliğin ardında keskin bir sosyal ve siyasî eleştiri yatmaktadır.
Banksy’nin çizimleri genellikle tüketim kültürü, savaş karşıtlığı, kapitalizm, siyasi ikiyüzlülük, gözetim toplumu ve eşitsizlik gibi konulara odaklanmaktadır.
Konu edindiği çocuklar, polis memurları, askerler, yaşlılar, işçiler, hayvanlar gibi karakterler, toplumsal düzenin gündelik rolleriyle yüklenmiş hâlleriyle değil, bu rollerin ters yüz edildiği durumlarla belirmektedir. Güçlü bir anti-otoriter ve anti-kapitalist söylemle polislerin, askerlerin ve bürokratların temsillerini sıklıkla gülünç, insancıl veya tehditkar bir şekilde resmederek otoriteyi sorgulamaktadır. Çizimlerinde bir çocuğun elindeki balonun yerini tehlikeli bir nesne alabilir; bir asker şiddetin öznesi olmaktan çıkıp kırılganlık içinde betimlenebilir; tüketim kültürünün ikonları, kendilerine dayatılan anlamları parodileştiren biçimlerle sunulabilir.
Masum çocuk figürlerini askerî veya protesto bağlamlarında kullanması ya da maymunları milletvekili olarak tasvir etmesi, sanatçının kara mizah ve ironi ile yüklü dilini ortaya koymaktadır.
Çalışmalarında sık kullandığı mizah, odaklandığı konuları daha keskin kılan bir işlev taşımaktadır. İroni, Banksy’de yalnızca bir estetik tercih değil, politik bir çözümleme yöntemidir. Bu nedenle eserleri, ilk bakışta basit görünen bir anlatının altında, gözetim rejiminden militarizme, sınıfsal eşitsizlikten kültürel meta üretimine uzanan karmaşık katmanları barındırmaktadır. Kamusal alanda üretilmeleri, bu katmanların doğrudan o mekânın sosyal dokusuyla birleşmesini sağlar; böylece duvar, yalnızca bir yüzey değil, mekânsal hafızayı tetikleyen bir metne dönüşmektedir.
Eserlerindeki bir diğer güçlü tema, savaş karşıtı tutum ve insanî değerler vurgusudur. Çalışmalarında mültecilerin, yoksulların ve sistem dışına itilmişlerin yanında duran bir üslupla empati çağrısında bulunmaktadır.
Kullandığı üslupla mesajını evrensel kılan Banksy’nin eleştirisi dil bariyerlerini aşarak dünyanın farklı coğrafyalarındaki izleyicilerle temas kurmaktadır.
İşbu yazımızda kimliğinin gizemiyle beslenen, ancak eserlerinin gücüyle var olan Banksy’e ait sanılan çizimleri derleyelim istedik.
Karşılaşılan çizimlerin Banksy’e ait olup olmadığını tespit için Instagram hesabı (https://www.instagram.com/banksy/) kontrol edilebilir, üslubuyla uyumlu olup olmadığı değerlendirilebilir.
Banksy’e atfedilen Gazze’de yaşamını yitiren çocukları resmeden salıncak görseli yapay zekâ uygulaması ile hazırlanmış.
Banksy müstear isimli sokak sanatçısına atfedilen Gazze’de yaşamını yitiren çocukları resmeden salıncak görseli yapay zekâ uygulaması ile hazırlanmış. pic.twitter.com/dTU1HbFsmW
Gazze’de İsrail saldırılarında yaşamını yitiren gazeteciler anısına Banksy tarafından hazırlandığı sanılan görsel, Hassan Ragab (حسن رجب) tarafından yapay zekâ uygulaması ile oluşturulmuş.
Gazze’de İsrail saldırılarında yaşamını yitiren gazeteciler anısına Banksy tarafından hazırlandığı sanılan görsel, Hassan Ragab (حسن رجب) tarafından yapay zekâ uygulaması ile oluşturulmuş.https://t.co/njIdf8jbdJpic.twitter.com/8Mjr4xXh7r
Banksy’e ait sanılan ABD Başkanı Donald Trump ve evrim konulu duvar resmi aslında sokak sanatçısı Loretto’nun çalışmasının üzerinde oynanmış versiyonu.
ABD Başkanı Donald Trump’ı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kuzey Kore lideri Kim Jong-Un’u “The Psychos” adlı müzik grubunda resmeden (2018’den) satirik çalışma da Banksy’e değil, Loretto’ya ait.
ABD Başkanı Donald Trump’ı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kuzey Kore lideri Kim Jong-Un’u “The Psychos” adlı müzik grubunda resmeden (2018’den) satirik çalışma da Banksy’e değil, Loretto’ya ait.https://t.co/080sjXDFYlpic.twitter.com/C39n23GbJJ
Banksy’nin Kraliyet Adalet Mahkemesi binasındaki yeni resminin önü metal bariyerlerle kapatıldı. Bahse konu duvar resmine ait görsel sosyal medyada, yerde yatan ve yargıcın saldırısına uğrayan protestocunun elindeki pankarta İngiltere bayrağı eklemesi yapılarak paylaşıldı. Banksy’nin Kraliyet Adalet Mahkemesi binasındaki resmi silindi; ancak, silüeti çarpıcı bir görüntü oluşturdu.
Banksy’nin Kraliyet Adalet Mahkemesi binasındaki resmi silindi; ancak, silüeti çarpıcı bir görüntü oluşturdu. pic.twitter.com/w5awDMrb6p
