Kazakistan’ın Başkenti Astana’da Bulunan Bozkurtlu Heykelde Bozkurt İşareti Yapılmamış
Millî futbolcumuz Merih Demiral’ın Euro 2024 turnuvasında Türkiye-Avusturya maçında yaptığı “bozkurt işareti”nin kamuoyunda yoğun şekilde tartışıldığı dönemde, dijital müdahale içeren görseller yeniden dolaşıma sokuldu.
Bu görsellerden biri Mustafa Kemal Atatürk’ün eliyle bozkurt hareketi yaptığı sanılan fotomontajdı.
Son günlerde “bozkurt işareti” konulu tartışmaların ardından Kazakistan’da bir heykelde bozkurt işaretine yer verildiği iddiası gündeme geldi.
“Kazakistan’da bozkurt yapan heykel” ya da “Kazakistan’da Dirilen Bozkurt ve Bozkurt işareti yapan çocuk heykeli” gibi nitelemelerle paylaşılan görsel şöyle:
Bahsi geçen fotomontajı gerçek olarak algılayıp sunan paylaşımlardan örnekler:
FiiTarih (@FiiTarih): “Bozkurt sembolü, topyekün dünya üzerinde yaşayan bütün Türklerin varlığını, ruhunu ve bağımsızlığını temsil eden bir kültürdür.. Kazakistan’ın başkenti Astana’da bulunan Gökbörü heykeli”
Bozkurt sembolü, topyekün dünya üzerinde yaşayan bütün Türklerin varlığını, ruhunu ve bağımsızlığını temsil eden bir kültürdür..
Kazakistan’ın başkenti Astana’da bulunan Gökbörü heykeli pic.twitter.com/4N5B6kBn1Y
— FiiTarih (@FiiTarih) July 28, 2018
Türk Birliği (@TurkcuGuc): “Kazakistan’ın göbeğine bu Bozkurt işareti yapan heykeli MHP liler mi dikti?”
Kazakistan’ın göbeğine bu Bozkurt işareti yapan heykeli MHP liler mi dikti? pic.twitter.com/8s77YJ2YRV
— Türk Birliği (@TurkcuGuc) July 6, 2024
Ambargo TV (@ambargo_tv): “Kazakistan’ın başkenti Astana’daki Bozkurt heykeli.”
TİMUR İMPARATORLUĞU (@timurlularr): “Göktürk Kağanlığı’nın kurucu boyu Aşina/Asena ve Dişi kurt heykeli. Heykelde Aşina bozkurt işareti yapmaktadır. Astana / Kazakistan”
Kazakistan’ın başkenti Astana’da Aşina ve Kurt Ana’nın tasviri niteliğindeki heykelde bozkurt üzerindeki çocuğun eliyle bozkurt işareti yaptığı iddiası doğru değil.
Paylaşılan görsel dijital müdahale içeriyor.
Tolegen Dosmagambetov (Төлеген Досмағамбетов) imzasını taşıyan ve 10 Haziran 1999 günü açılan heykelin 2011 yılında kaydedilen fotoğrafı üzerinde oynanmış.
Bozkurt üzerindeki çocuğun uzattığı sağ eli bozkurt işaretine dönüştürülmüş.
Kazakistan’daki bozkurt heykeli fotoğrafının kaynağı 2011 yılında Livejournal.com’da paylaşılan bir içerik.
Devlet Tarihi Enstitüsü önündeki meydanda Bigeldinov Caddesi (Бигелдинов көшесі) üzerinde 51.166004, 71.420596 koordinatlarında bulunduğu anlaşılan heykel sonradan yerinden kaldırılmış.
Yandex Haritalar üzerinden yapılan incelemede bahse konu bozkurt heykelinin 2011 yılında Astana’daki meydanda bulunduğu, 2014 yılında ise yerinden kaldırıldığı, günümüzde aynı lokasyonda bir heykelin bulunmadığı anlaşılıyor.
Ülkü Ocakları’nın, ülkücü hareketin Kazakistan’da terör örgütü olarak kabul edildiği de yaygın bir iddia.
Kazakistan Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi’nin 15 Mart 2005 tarihli kararıyla (farklı ülkelerin hakkında terör soruşturması açtığı) “Bozkurtlar” (“Boz Gourde”) adlı oluşum “terör örgütleri” listesine eklendi.
Geçmişte Ülkü Ocakları’ndan temsilciler Kazakistan’a çeşitli çalışma ziyaretleri gerçekleştirmişti.
Ülkü Ocakları’nın Kazakistan’ı “dost ve kardeş” ülke olarak gördüğü biliniyor.
Dost ve kardeş ülke Kazakistan’ın bağımsızlık günü kutlu olsun. pic.twitter.com/Tzd1fSvOUx
— Ülkü Ocakları (@Ulku_Ocaklari) December 16, 2019
Kazakistan’ın Kızılorda kentinde Alparslan Türkeş adlı bir sokak (Алпарслан Түркеш көшесі) da bulunuyor.