İnternette dolaşan ve termal kamerayla çekildiği iddia edilen “gaz çıkarma” videoları dijital düzenleme içeriyor
Sosyal medya platformlarında “termal kameraya yakalanan gaz çıkarma kaydı” olduğu iddiasıyla birtakım görüntülerin paylaşıldığına şahit oluyoruz.
Hayvanların ardından benzer (gerçek olmayan) görüntüler, insanların gaz çıkardığı anların termal kameralara yakalandığı iddiasıyla yayılmaya başladı. pic.twitter.com/T0YdL6aP0M
Termal kamerada vücuttan nefes ya da yellenme yoluyla çıkan gazlar görülmez.
Termal kameralar sıcaklık farklarını görünür hale getirmektedir. Bu sayede zifiri karanlıkta, dumanlı veya sisli ortamlarda dahi ışık kaynağına ihtiyaç duymadan net bir görüntü elde edilmesini sağlarlar.
Termal kameralar katı ve sıvı yüzeylerden yayılan radyasyonu (ısıyı) algılamak üzere tasarlanmıştır. Cisimlerin yaydığı uzun dalga kızılötesi (LWIR, 8–14 mikrometre) radyasyonu algılarlar. Oksijen, nitrojen ve metan gibi gazlar, standart termal kameraların çalıştığı dalga boylarında genellikle saydamdır. Yani kamera, gazın kendi ısısını görmek yerine gazın arkasındaki arka planı görmektedir.
Bağırsak gazlarının ana bileşenleri olan azot, metan, hidrojen ve karbondioksit, bu dalga boylarında zayıf soğurucu oldukları için kameraya doğrudan “beyaz duman” gibi düşmez.
Vücuttan çıkan gaz, vücut sıcaklığında (yaklaşık 37°C) olsa bile kütlesi çok düşüktür. Dışarı çıktığı anda ortamdaki havayla hızla karışır ve ısı yoğunluğunu kaybeder. Standart bir termal sensörün bu kadar düşük yoğunluklu ve hızlı dağılan bir ısı farkını, hele de kıyafetlerin üzerinden net bir “bulut” şeklinde algılaması mümkün değildir.
Ancak, çok soğuk bir ortamda kayıt yapılırsa ve kamera yüksek hassasiyetliyse (NETD ≤ 30 mK) bir iz yakalanabilir.
Ya da genellikle sanayide gaz kaçaklarını (metan, sülfür heksaflorür vb.) tespit etmek için kullanılan ve belirli bir gazın dalga boyuna kilitlenen çok özel ve pahalı “Optik Gaz Görüntüleme” (OGI) kameraları ile silik bir görüntüleme yapılabilir.
Standart güvenlik veya el tipi termal kameralarla sosyal medyada paylaşılan görüntüler elde edilemez.
Termal Kameranın Çalışma Prensibi
Termal kameralar, insan gözünün algıladığı “görünür ışığı” değil, nesnelerin yaydığı kızılötesi (infrared) enerjiyi, yani ısıyı esas alarak görüntü oluşturan cihazlardır.
Sürecin işleyişi şu şekilde aşamalandırılabilir:
– Isı Yayılımı: Evrendeki mutlak sıfır (-273.15°C) üzerindeki tüm nesneler çevrelerine termal bir enerji (ısı) yayarlar. Bu enerji, insan gözüyle görülemeyen kızılötesi spektrumdadır.
– Odaklama: Termal kameranın özel lensi, görüş alanındaki nesnelerden yayılan bu kızılötesi enerjiyi toplar ve kameranın içindeki sensör paneline odaklar.
– Algılama (Sensörler): Genellikle “mikrobolometre” adı verilen binlerce küçük pikselden oluşan sensörler, gelen kızılötesi enerjiyi emer. Her bir piksel, üzerine düşen ısının yoğunluğuna göre ısınır ve elektriksel bir direnç değişimi yaratır.
– Dönüştürme ve İşleme: Bu direnç değişimleri elektronik sinyallere dönüştürülerek kameranın işlemcisine gönderilir. İşlemci, bu sinyalleri bir sıcaklık haritasına (termogram) çevirir.
– Görselleştirme: Oluşturulan harita, ekran üzerinde renkli bir görüntüye dönüştürülür. Genellikle sıcak bölgeler sarı, kırmızı veya beyaz; soğuk bölgeler ise mavi, mor veya siyah tonlarıyla gösterilir.
Birçok içerik üreticisinin yaptığı testlerde de, termal kamerayla gaz çıkarma anının görüntülendiği kayıtlarda iddia edildiği gibi bir “bulut yapısı” gözlemlenmedi.
Geçmişte insanlara benzer şekilde kedi ve köpek gibi hayvanlar için de aynı minvalde görüntüler paylaşıldı.
“Gaz çıkaran kediler” videosu orijinal değil.
Termal görüntüleme efekti içeren görüntüye dijital ortama ekleme yapılmış.
