Vamık Volkan’ın Atatürk Hakkında Yayımladığı “Ölümsüz Atatürk”, “Atatürk, Anatürk” ve “Atatürk’ün Psikanalitik Biyografisi” Adlı Kitaplar Birbirinden Farklı Eserler Değil, Birbiri Üzerine İnşa Edilen Geliştirilmiş Baskılardır
Milliyet gazetesi yazarı Güneri Cıvaoğlu, 1 Eylül 2020 tarihinde yayınlanan “Atatürk’ün psikolojisi” başlıklı yazısında Prof. Dr. Vamık Volkan’ın Atatürk hakkında iki farklı kitabı olduğunu şu cümlelerle iddia ederek bir hataya düşmüş:
Vamık Volkan sağlam bir Atatürk tutkunudur. “Atatürk’ün Psikonalitik Biyografisi” ve “Ölümsüz Atatürk, Yaşamı ve İç Dünyası” adlı çok değerli iki eseri vardır.
Güneri Civaoğlu’nun sandığının aksine, Prof. Dr. Vamık Volkan’ın Atatürk hakkında yazdığı kitap sayısı aslında 1 (yazı ile bir). Fakat, geliştirilmiş içerik ve farklılaştırılmış başlıklarla kitap sayısı 3’e çıkıyor.
Vamık Volkan ve Norman Itzkowitz tarafından yazılan, ilk kez “Ölümsüz Atatürk” adıyla 1984 yılında Chicago Üniversitesi tarafından yayımlanan ve Atatürk’ün iç dünyasına dair bilgiler içeren kitap, yıllar sonra 2011 yılında “Atatürk, Anatürk” adıyla içerik değiştirilmeden, yalnızca kitabı teknik terimlerden arındırarak yeniden basılmıştır. 2016’da bir baskısı daha gerçekleşen kitap, bu sefer de “Atatürk’ün Psikanalitik Biyografisi” adıyla yayınlanmıştır. Yani Atatürk’ün Psikanalitik Biyografisi isimli kitap, Ölümsüz Atatürk kitabından farklı bir kitap değildir; yalnızca teknik terimlerden arındırılmış bir yeni baskısıdır.
“Ölümsüz Atatürk” adlı kitabının sunuş bölümünde yazım ve yayım geçmişi şöyle özetlenmişti (Vamık D. Bolkan & Norman Itzkowitz (1998). Ölümsüz Atatürk. Bağlam Yayınları, İnceleme Araştırma, Beşinci Basım, Sf: 9):
“Atatürk’ü konu alan müşterek çalışmamıza 1973’te başladık. On bir yıl sonra, 1984’te, The Immortal Atatürk (Ölümsüz Atatürk) Chicago Üniversitesi Yayınevi tarafından yayımlandı. Aradan uzun yıllar geçmesine rağmen kitabımızın Türkçe’ye çevrilişi bizi memnun ediyor.”
“Ölümsüz Atatürk” adlı kitabın daha sonra “Atatürk/Anatürk” adıyla yayımlandığı, kitabın giriş bölümünde şöyle aktarılmıştı (Vamık D. Volkan & Norman Itzkowitz (2001). Atatürk/Anatürk. Alfa Yayınları, 2.Baskı, İstanbul, Sf: 7):
“2009’da Ölümsüz Atatürk’ün Türkçe’ye yeni bir çevirisi yapıldı ve amacımız bu yeni çeviriyi basmaktı. Fakat kitabın daha kolay okunmasını ve anlaşılmasını sağlamak adına yeni çeviriyi basmak yerine, kitabı teknik kelimelerden daha da arındırarak fakat özgün buluşlarımızı değiştirmeden ‘Atatürk/Anatürk’ başlığı altında yayınlamaya karar verdim. Yeni bir kitap hazırlamanın ikinci olumlu yanı da Mustafa Kemal’le ilgili yeni bilgileri yeni kitaba eklemek ve bugünkü Türkiye’de var olan büyük grup kimlik sorunlarının Atatürk imgesi üzerindeki etkilerini incelemek olacaktı. Bugünkü Türkiye’de biri dini, diğeri etnik olmak üzere iki tür kimlik karmaşası olduğu çok açıktır. İki kimlik karmaşası da Atatürk’ün imgesini ve yarattığı Türk kimliğini etkilemektedir.”
Atatürk’ün Psikanalitik Biyografisi’nde ise kitabın Atatürk, Anatürk adlı kitabına eklemeler yapılarak hazırlandığı şöyle belirtilmişti (Vamık D. Volkan & Norman Itzkowitz (2019). Atatürk’ün Psikanalitik Biyografisi. Pusula Yayınları):
“İlk baskısı “Atatürk, Anatürk” adıyla yayınlanan “Atatürk’ün Psikanalitik Biyografisi” adlı bu kitabımı, Norman Itzkovvitz ile birlikte yazdığımız “Ölümsüz Atatürk”ün yeni çevirisini kaynak olarak kullanarak Türkçe ve yabancı yeni kaynakları inceleyip eklemeler yaparak Türkçe olarak yazdım. Bu vesileyle Norman Itzkowitz’e bu kitaplara yapmış olduğu önemli ve değerli katkılan için teşekkürlerimi sunuyorum.
Prof. Dr. Vamık D. Volkan. Eylül 2017″
Şüphesiz bu kitaplar arasında kurguda ve betimlemelerde ortaklıklar olmakla birlikte daha detaylı anlatımın ve içeriğin bulunduğu anlaşılabiliyor. Ancak, “Ölümsüz Atatürk”, “Atatürk, Anatürk” ve “Atatürk’ün Psikanalitik Biyografisi” adlı kitapları birbirinden farklı eserler olarak nitelemek güç.
Vamık Volkan Kimdir?
Prof. Dr. Vamık Volkan, Kıbrıs doğumlu bir Türk psikiyatrist ve psikanalisttir. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olduktan sonra Amerika Birleşik Devletleri’ne giden Volkan, burada psikiyatri alanında uzun yıllar çalışmıştır. Dünyanın dört bir yanında çeşitli üniversitelerde dersler vermiştir. 2015 yılında psikanaliz alanında dünyanın en prestijli ödüllerinden biri olan Mary Sigourney ödülünü almıştır. Politik psikoloji alanındaki çalışmalarıyla da bilinen Volkan, pek çok toplumsal gerginliğin çözülmesinde önemli görevler almıştır. Bu girişimlerinden ötürü Vamık Volkan, Nobel Barış ödülüne de aday gösterilmiştir. Ayrıca politik psikoloji alanının dünyadaki gelişiminde öncülük edenn Vamık Volkan, Uluslararası Politik Psikoloji Derneği’nin kurucularındandır. Politik psikoloji alanındaki birikimleriyle bir dönem FBI ve Beyaz Saray için danışmanlık da yapmıştır.