Umarsızca Çaresizce Anlamına Gelir!
Umarsızca, Umursamazca İle Eş Anlamlı Değil!
Her kelimenin bir anlam sınırı vardır. Kelimelerin bu anlam sınırını aşıp başka ifadeler yerine kullanılması cümlenin anlam bütünlüğü bozar. Bunların başında gelen örneklerden biri “umarsızca” kelimesinin yanlış kullanımına yöneliktir.
“Umarsızca”nın Anlamı Nedir?
Umarsızca kelimesi “umar” kökünden türetilmiştir. TDK‘ya göre “umar” kelimesi “çare”, “umarsız” sözcüğü “çaresiz, çıkar yolu olmayan” anlamına gelmektedir. Haliyle “umarsızca” kelimesi de “çaresizce” anlamına sahiptir.
“Umursamazca” kelimesi ise “aldırış etmek, üstüne almak, önem verme” anlamına gelen Arapça kökenli “umur” sözcüğünden türetilmiştir. Umar, umursamazlığın kökü ya da kısaltması değildir.
Söz konusu iki kelime aynı anlamı taşımamaktadır. Umarsız kelimesi “çaresiz” anlamını taşırken, “umursamaz” kelimesi ise “aldırış etmez, önem vermez, ciddiye almaz” manasını taşımaktadır.
İki kelime kök ve anlam açısından birbirinden farklı olmasına rağmen sosyal medya kullanıcıları ve basın mensuplarının “umarsızca” kelimesini sıklıkla yanlış biçimde “umursamazca” şeklinde kullandığı görülmektedir.
Son dönemde bu yöndeki yanlış kullanıma dair bir örnek arkada bir ev yanarken umursamaz bir tavırda salıncakta sallanmaya devam eden çocuğun “umarsızca” sallandığı yönünde yapılan tanım verilebilir.
Özetle, “umarsızca” kelimesi “çaresizce” anlamına gelir, “umursamazca” anlamına gelmez. Umarsızcanın umursamazca anlamına geldiğine yönelik kullanım galat-ı meşhur hâlini almış gibi görünmektedir.
Umarsızca Kelimesini Yanlış Kullanan Köşe Yazarları
Umarsızca kelimesini yanlış kullanan yazarlardan tespit edebildiklerimizi paylaşalım:
Sabiha Doğan’ın Milat Gazetesi’ndeki 17 Mart 2019 tarihinde yayınlanan “Kadına Özgürlük Mü Dine Düşmanlık Mı” başlıklı yazısından:
Eylemin; taşkınlığa, kabalığa, öfke seanslarına dönüşmüş haliyle değerlere, toplumsal dinamiklere saldırmasının kadına nasıl bir kazanım sağladığını anlayabilen var mı? “Aileniz batsın” gibi evrensel değer ve saygıya sahip bir kuruma dahi umarsızca saldırmanın hangi boyutu kadınlara kazanım sağladı anlayamadım!
Mehmet Soysal’in Hürriyet Gazetesi’ndeki 13 Mart 2019 tarihinde yayınlanan “Yazısız Yıllar” başlıklı yazısından:
İçinde bulunduğumuz sektör gerçeklerine rağmen tabloya umarsızca, duyarsızca bakmak bize göre insafsızca bir yaklaşım...
Melis Alphan’ın Cumhuriyet Gazetesi’ndeki 27 Ağustos 2018 tarihinde yayınlanan “Saygısız Bir Toplumuz” başlıklı yazısından:
Çöpümüzü böylesine umarsızca ortalığa saçmamız aslen, saygısız bir toplum olmamızdan kaynaklanıyor.
Polat Kehribar’ın Başkent Gazetesi’ndeki 24 Mayıs 2017 tarihinde yayınlanan “Abi İnsanlara İmkan Vermicen, Harbi Vermicen” başlıklı yazısından:
İnsanların teknolojiye bu kadar çabuk adapte olmaları, bir sosyal hayat olarak gördükleri sosyal medya mecralarını bu denli senkronize bir şekilde kullanabilmeleri, bu mecralardan dillere destan malzemeler çıkarmaları, bunları olur olmadık kullanarak kendilerini ve başkalarını bu kadar umarsızca eğlendirebilmeleri gerçekten çok ama çok garip.
Başaran Düzgün’ün Haber Kıbrıs Gazetesi’nde yazdığı “Biz Böyle Umarsızca Durdukça” adlı yazısının başlığını atarak paylaşmış.
Cem Özer’in Ogün Haber Gazetesi’ndeki 13 Mart 2019 tarihinde yayınlanan “Suriyelilere Neden Sıcak Bakamıyorum” başlıklı yazısından:
Okuyunca, siz de anlayacak ve doğup büyüdüğü toprakları savunmak için savaşmak yerine, ülkemize kapağı atıp, çoğunluğu nargilecileri dolduran ve umarsızca, sorumsuzca üreyen bu sefakarlara boş yere acıyıp üzülmekten, kaynak ve duygu israfından vazgeçer siniz umarım.
