“Şeytan Uyuyakaldı Bir Gün. Rüzgar Sert Esti. Üç Tüy Düştü Şeytandan Dünyaya. Biri Paraya Yapıştı, Diğeri Mevkiye, Öteki De İhtirasa. Ve O Günden Sonra Hiçbir İş Yapmadı Şeytan.” Sözünün Dostoyevsky’e Ait Olduğu İddiası Asılsız
“Üç Tüy Düştü Şeytandan Dünyaya” temalı didaktik vecizenin Fyodor Dostoyevsky’e ait olduğuna dair bir iz bulunmamaktadır. Bahse konu vecizenin 2014 yılı öncesinde Dostoyevky’e ait şekilde paylaşılmadığı görülmektedir. Fyodor Dostoyevsky’nin kitaplarında bu sözlerin izine rastlanamamaktadır. Kişisel gelişim kitabı yazarı Erdal Demirkıran, bu sözlerin kendisine ait olduğunu belirtmektedir.
Fyodor Dostoyevsky’e sahipliği izafe edilen “Şeytan uyuyakaldı bir gün. Rüzgar sert esti. Üç tüy düştü şeytandan dünyaya. Biri paraya yapıştı, diğeri mevkiye, öteki de ihtirasa. Ve o günden sonra hiçbir iş yapmadı şeytan.” sözü hakkındaki incelememizi paylaşalım istedik…
Dostoyevsky’e atfedilen sözü içeren paylaşım
2014 yılı öncesinde bahse konu sözün Dostoyevsky’e ait olduğuna yönelik bir atfı içermeden paylaşıldığı, 2015 yılından sonra Dosto’ya izafe edildiği görülmektedir.
Dostoyevsky’e aitliğine ilişkin bir iz barındırmadan çeşitli kitaplarda bu söze yer verildiğine de şahit oluyoruz.
Yine yetinmeyip Dostoyevsky’e ait Türkçeye çevrilen kitaplarda inceleme yaptık. İş Bankası Kültür Yayınları’nın çıkardığı çeviri metinlerde bu sözün varlığına rastlayamadık.
İngilizce ve Fransızca anahtar kelimeler üzerinden yaptığımız taramada da dijital ortamda bu sözün Dostoyevsky’e ait olduğuna ilişkin bir iz bulamadık.
Fyodor Dostoyevsky
Sözün sahibine ilişkin taramamızda ise karşımıza kişisel gelişim konusunda kitapları bulunan Erdal Demirkıran çıkıyor.
Erdal Demirkıran, sosyal medya hesabında 2012 yılı Şubat ayında bu sözü kendisine ait şekilde paylaşmıştı.
Erdal Demirkıran’ın Dostoyevsky’e ait sanılan sözü kendisine ait şekilde aktardığı paylaşımı
Bu paylaşımına bahse konu sözün Dostoyevsky’e ait olduğunu öne süren profille Erdal Demirkıran’ın atışması şu şekildeydi:
Barış Arifoğlu: “Dostoyevskinin sözü bu arkadaşlar..!!”
Erdal Demirkıran: “BU SÖZÜN DOSTOYEVSKİ’ye AİT OLDUĞUNU ISPATLARSANIZ BÜTÜN KİTAPLARIMI YAKACAĞIMA SÖZ VERİYORUM. BEKLİYORUM!!! ERDAL DEMİRKIRAN”
Barış Arifoğlu: “Üzerime alınmadım çünkü cümlemin sonunda iki ünlem var 🙂”
Erdal Demirkıran: “Benim bazı sözlerimin altına ünlü yazarların adını yazmaları o sözün onları ait olduğunu göstermez. Ama bu edepsizliği yapan çok insan var ve bu can sıkıcı. Elbetteki bu lafı ciddi ciddi söyleyenlere ve bir de bunlara inananlaradır sözüm!!! YAZIK!”
Bu konuda Erdal Demirkıran’dan ilave bilgi istedik. Kendileri de bu sözün Erdal Demirkıran’a ait olduğunu teyit ettiler.
Erdal Demirkıran’ın asistanından aldığımız Dostoyevsky’e atfedilen vecize hakkındaki yanıt
2012 yılında sosyal medya hesabında paylaştığı bu sözlere Erdal Demirkıran’ın Dünyanın En Akıllı İnsanından Masallar adlı kitabının 28. sayfasında bu söze yer verdiği görülüyor.
Erdal Demirkıran’ın Dünyanın En Akıllı İnsanından Masallar adlı kitabında “şeytan tüyü” vecizesine yer verdiği sayfa
“Üç Tüy Düştü Şeytandan Dünyaya” Konulu Sözü Dostoyevsky’e Atfeden Yazarlar
- Ege’de Son Söz’deki “Neden makam koltuğu yok? işte hikayesi!” başlıklı 20 Ağustos 2018 tarihli yazısıyla yazarı Mehmet Karayel:
"Rus roman yazarı Dostoyevski şöyle diyor: [Dostoyevski'ya atfedilen sözler]"
- Anayurt Gazetesindeki “Şeytan fıkraları” başlıklı 18 Haziran 2019 tarihli yazısıyla Orhan Selen.
- Sonhaber.com.tr’deki “Sandalye Kapma Yarışı” başlıklı 22 Temmuz 2018 tarihli yazısıyla İsmet Beceriklican.
- Aydinhabermerkezi.com’daki “Karar Senin” başlıklı 4 Ağustos 2019 tarihli yazısıyla Ahmet Kısa.
- Duyuru Gazetesindeki “Mülk Kimin?” başlıklı 23 Ekim 2017 tarihli yazısıyla Cemal Kapan.
- Bursahaber.com’daki “Pazar Keyfi” başlıklı 14 Haziran 2015 tarihli yazısıyla Yusuf Kotaman.
- Aksarayhaberleri.gen.tr’deki “Bir şey biliyorsan konuş” başlıklı 30 Mayıs 2019 tarihli yazısıyla Erdoğan Kaya.
- Bagimsizozgurmedya.com’daki “Elvedanın Ardından” başlıklı 9 Kasım 2018 tarihli yazısıyla Özden İlhan.
- Haberanaliz.net’teki “‘Kocamış’ mirası!” başlıklı 7 Aralık 2018 tarihli yazısıyla Mustafa Önder.
* Yazıda Dostoyevsky kullanımına dair gelen eleştiriyi de aktarmış olalım:
“Latin harfleriyle yazılmayan özel isimler latin harflerine okunduğu gibi çevrilir. İngilizce konuşulan bir ülkede Dostoyevsky diyebilirsiniz ama Türkiye’de bu Dostoyevski’dir. İsmin doğru yazılışı İngilizce’ymiş gibi bu şekilde yazmanın bir lüzumu yok.”
