Suriyelilerin Gaziantep’te Denklik Belgesi Alarak Türkiye’deki İstedikleri Üniversiteye Kaydolduğu İddiası Asılsız

Suriyeli öğrencilerin Gaziantep’te lise denklik belgesi ya da diploması aldıkları ve bu belge ile Türkiye’deki istedikleri üniversiteye başvurma hakkına sahip oldukları iddiası gerçek dışıdır. Ülkemiz mevzuatına göre ilkokul ve lise diplomaları için denklik belgesi MEB tarafından, üniversite diplomaları için denklik belgesi YÖK tarafından, doktora diplomalarının denkliği Üniversitelerarası Kurul Genel Sekreterliği tarafından verilmektedir. Başka bir ülkenin Türkiye adına denklik verme yetkisi bulunmamaktadır. Başka ülke ya da yabancı kurumlar tarafından tanzim edilen denklik belgesinin ülkemiz üniversitelerinde YÖK onayı olmadan kabulü mümkün değildir. 

MEB, YÖK ya da Üniversitelerarası Kurul Genel Sekreterliği tarafından kendisine denklik belgesi sunulan kişiler ancak ülkemizdeki üniversitelere başvuru yapma hakkına erişmektedir. Denklik belgesi almaları, bu kişilerin istedikleri üniversiteye girmeleri ya da istedikleri üniversiteye kayıtlarının yapılması zorunluluğu anlamına gelmemektedir. Denklik belgesi almak Türkiye Cumhuriyeti ya da başka bir ülkenin vatandaşı öğrenciye, sadece okul ya da üniversitelere başvuru yapma hakkı kazandırmakta olup, bu eğitim kurumlarına yerleşmesini doğrudan sağlamaz. 

Yanlış İddia

Sözcü Gazetesinden Başak Kaya’nın hazırladığı 12 Kasım 2019 tarihinde yayınlanan “Suriyeliler denklik diplomaları alıp üniversiteye giriyor” başlıklı habere göre Suriyeli öğrenciler Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Göç ve Uyum Komisyonu’na verdikleri ifadede Gaziantep’te lise denklik belgesi alarak Türkiye’deki istedikleri üniversiteye başvurma hakkına eriştikleri öne sürülmüş.

T24 ve Yeniçağ tarafından da yayınlanan bahse konu haber metnindeki ilgili bölüm şu şekilde:

“Suriyeli muhaliflerin Gaziantep’te kurduğu ‘’Suriye Ulusal Koalisyonu Geçici Hükümeti” Suriye vatandaşlarına Türk makamlarınca istenen belge de vermeye başladı. TBMM Göç ve Uyum Komisyonu’na davet edilen Suriyeli öğrencilerden Malik Karadirek, “Muhaliflerin oluşturduğu Suriye geçici hükümetinin kurumları Gaziantep’te faaliyette… Her bakanlık var. Geçici hükümetin Eğitim Bakanlığı lise diplomalarıyla ilgili denklik veriyor, bu belge ile Türk üniversitelerine başvuruluyor” dedi.”

 

Sözcü Gazetesinden Başak Kaya'nın hazırladığı 12 Kasım 2019 tarihinde yayınlanan "Suriyeliler denklik diplomaları alıp üniversiteye giriyor" başlıklı haber
Sözcü Gazetesinden Başak Kaya’nın hazırladığı 12 Kasım 2019 tarihinde yayınlanan “Suriyeliler denklik diplomaları alıp üniversiteye giriyor” başlıklı haber

 

Ancak, “Gaziantep’te Suriyelilere lise denklik belgesi veriliyor. Onlarda bu belge ile istedikleri Türk üniversitelerine başvurma hakkına sahip oluyor.” iddiası asılsızdır.

Türkiye Cumhuriyeti  Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) ve Yüksek Öğretim Kurulu’nun (YÖK) denklik yönetmeliklerine göre başka ülke ya da yabancı kurumlar tarafından tanzim edilen denklik belgesinin ülkemiz üniversitelerinde ilgili kurumun onayı olmadan kabulünün mümkünatı bulunmamaktadır.

Denklik ve tanıma işlemlerine ilişkin eğitim seviyesine göre izlenilmesi gereken mevzuat şu şekildedir:

2547 sayılı 4 Kasım 1981 tarihli Yükseköğretim Kanunu‘nun 7/p maddesine göre YÖK yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış ön lisans, lisans ve lisans üstü diplomaların denkliğini tespit etmekle görevlidir. Denklik sürecinin şekil ve usule dair işlemleri YÖK Tanıma ve Denklik Daire Başkanlığınca yürütülür. Üniversite diplomaları için denklik tespiti YÖK tarafından (yapılarak denklik belgesi verilirken, doktora ve üstü derecelerin denkliği Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından yapılmaktadır. İlkokul ve lise diplomaları için denklik belgesi ise MEB tarafından verilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti dışında bir okuldan mezun olan kişinin ülkemizde denklik belgesi almasının yolu eğitim seviyesine göre bu kuruluşlardan geçmektedir. Başka bir ülkenin ülkemiz adına denklik verme yetkisi bulunmamaktadır.

Suriyelilerin denklik başvurusu süreçleri, diplomasını yurt dışındaki bir kurumdan alan diğer tüm adaylara uygulanan değerlendirme sürecinden farksızdır. Suriyeliler sadece, 18.01.2017 tarihli YÖK kararınca Suriye’nin savaş ve işgal koşulları altında bulunan ülke olarak nitelenmesi nedeniyle evrak sunma aşamasında eksik veya teyitlenmesi gereken evrakları konusunda mevzuat kolaylıklarından faydalanabilmektedir. Yani Suriyeli bir aday, evrakların asılları, kopyaları veya hiçbir evrak sunamasa dahi denklik süreçlerini başlatabilir. Belgelerinin asıllarını sunamayan ancak bir örneği veya onaylı çevirilerini ibraz edebilenlerin başvuruları YÖK’ün belirlediği aşağıda sıralanan üniversitelerde oluşturulan Diploma ve Derece Tespit Komisyonlarında incelenerek, alan ve derece tespitleri yapılmaktadır (Ayselin Yıldız (2019). Suriye Uyruklu Gençlerin Türkiye’ de Yükseköğretime Katılımları. Yaşar Üniversitesi Yayınları):

  • Tıp doktorluğu alanı: İstanbul Üniversitesi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, Gaziantep Üniversitesi and Mustafa Kemal Üniversitesi
  • Diğer alanlar: Selçuk Üniversitesi, Sakarya Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Karabük Üniversitesi, Gaziantep Üniversitesi and Çukurova Üniversitesi

YÖK Denklik Yönetmeliği, “denklik” prosedürünü “Yükseköğretim Kurulunca tanınan yurt dışı yükseköğretim kurumlarından ve programlarından alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının, ilgili eğitim düzeyindeki kazanımlar bakımından Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarınca verilen ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarına eşdeğerliğinin tespit edilmesi” olarak tanımlamıştır. Bu tanım üzerinden diğer eğitim seviyeleri de göz önünde bulundurulduğunda diploma denklik işlemi “yurt dışındaki bir ilkokul, ortaokul, lise ya da yükseköğretim kurumundan alınan belgenin ve bu kurumun ilgili programının, Türk yükseköğretim sistemindeki akademik derece ve alan eşdeğerliğinin kabul edilmesi” olarak tanımlanabilir.

Tanıma ise YÖK Denklik Yönetmeliğinde “yurt dışı bir yükseköğretim kurumunun ve bu kurumun ilgili programının akademik derece vermeye yetkili olduğunun Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilmesi” olarak ifade edilmektedir. Tanıma kapsamında, “Kurum Tanıma Belgesi” ve “Mezuniyet Tanıma Belgesi” YÖK tarafından verilebilir.

MEB, YÖK ya da Üniversitelerarası Kurul Genel Sekreterliği tarafından kendisine denklik belgesi sunulan Yurt dışındaki üniversitelerin ön lisans, lisans ya da yüksek lisans programlarından mezun Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ya da yabancı uyruklular, ülkemizdeki üniversitelere başvuru yapma hakkına erişmektedir. Denklik belgesi almaları, bu kişilerin istedikleri üniversiteye girmeleri ya da istedikleri üniversiteye kayıtlarının yapılması zorunluluğu anlamına gelmemektedir. Denklik belgesi almak Türkiye Cumhuriyeti ya da başka bir ülkenin vatandaşı öğrenciye, sadece okul ya da üniversitelere başvuru yapma hakkı kazandırmakta olup, bu eğitim kurumlarına yerleşmesini doğrudan sağlamaz.

 

* Hata tespiti ve içerik katkısı için Mülteciler Derneği‘ne teşekkür ederiz.

 

suriyelilerin denklik belgesi

Yorumunuzu yazınız...