Soner Yalçın İslâmiyetle İlgili Arapça Kelimeleri Farsça Sanmış
Güncel olmasa da geçmişten bir köşe yazısında aktarılan köklü bir hatayı fırsat bulmuşken aktaralım istedik.
Soner Yalçın’ın 20 Kasım 2018 tarihinde Sözcü Gazetesinde yayınlanan “Farsça oluyor Türkçe olmuyor” başlıklı yazısı ciddi hatalar içiyor.
Namaz, Arapça değil, Farsça… Oruç, Arapça değil, Farsça… Abdest, Arapça değil, Farsça… Peygamber, Arapça değil, Farsça… Müslüman, Arapça değil, Farsça… Huda, Farsça… Rabbena, Farsça… Sahabe, Farsça… Mevla, Farsça… Hoca, Farsça… Molla, Farsça… Derviş, Farsça… Pir, Farsça… Dergah, Farsça… Çile, Farsça… Türbe-türbedar, Farsça… Ney, Farsça… Niyaz, Farsça… Günah-Günahkâr, Farsça… Kâfir, Farsça… Beddua, Farsça…Şakirt, Farsça… Külah, Farsça… Postnişin, Farsça… Keramet, Farsça… Tespih, Farsça… Kehribar, Farsça… Lüle, Farsça… Çarşaf, Farsça… Tülbent, Farsça… Kaftan, Farsça… Takke, Farsça… Muska, Farsça… Kalender, Farsça… Münzevi, Farsça… Hurma, Farsça… Ebru, Farsça… Güllaç, Farsça… Destur, Farsça… Mevlit, Farsça… Rayiha, Farsça… Kerime, Farsça… Sancak, Farsça… Cihan, Farsça… Destan, Farsça… Kervan, Farsça… Hattat, Farsça… Aşk, Farsça… Meşk, Farsça… Şadırvan, Farsça… Bugün İslam'ı yaşarken-anlatırken kullandığımız sözcüklerin çoğu Arapça değil Farsça! Peki… “Türkçe” adı geçince kimileri neden sert tepki gösteriyor? İslam ile Türk dili yan yana gelsin istemiyorlar! Türkçeye alerjinin sebebi ne? “Türkçe” düşmanlığı mı? İbranice “Rab” dersiniz sesleri çıkmaz; Türkçe “Tanrı” derseniz ortalığı yıkarlar!
Soner Yalçın’ın Sözcü’deki 20 Kasım 2018 tarihli “Farsça oluyor Türkçe olmuyor” başlıklı yazısı
Soner Yalçın’ın Farsça kökenli olduğunu iddia ettiği kelimelerin önemli bir çoğunluğu Arapça kökenli.
Yalçın’ın Farsça olduğunu iddia ettiği kelimelerin birçoğunun Arapça olduğu aşikâr. Türk Dil Kurumu‘nun (TDK) ve Dil Derneği‘nin çevrim içi sözlükleri ya da Nişanyan Sözlük gibi kaynaklar üzerinden hızlı bir tarama ile Farsça sanılan kelimelerin önemli bölümünün aslında Arapça olduğu kolaylıkla anlaşılabilir.
İşte Soner Yalçın’ın Farsça olduğunu iddia ettiği Arapça kökenli kelimelerden tespit edebildiklerimiz:
- “Müslüman, Arapça değil, Farsça…”
- Arapça ve Farsça terkip. “müslim” arapça “man” eki Farsça. Köken Arapça. “İslam dininden olan kimse, Muhammedî, Müslim, Müselman, mümin” anlamına gelir.
- “Rabbena, Farsça…”
- Arapçadır. “Tanrımız” anlamına gelmektedir. (Her ne kadar yazının devamında “Rab” kelimesinin İbranice olduğunu iddia etse de) “Rabbena” sözcüğü, “Rab” kelimesinin Arapça birinci çoğul şahıs iyelik ekiyle çekilmiş hâlidir (Her namaz da okunan “Rabbenâ âtinâ fi’d-dünyâ haseneten ve fi’lâhirati haseneten. Ve kınâ ‘azâbe’n-nâr” duası Bakara suresi 201 ayette yer almaktadır).
- “Sahabe, Farsça…”
- Arapçadır. “Sahip, sahip çıkanlar” manasındadır. Hz. Muhammed’i görmüş ve onun sohbetinde bulunmuş Müslümanlar için kullanılır.
- “Mevla, Farsça…”
- Arapçadır. Velayet kökeninden gelmektedir. “Tanrı, egemen, yönetici, efendi” gibi sözcükleri karşılamaktadır (Enfal suresi 40. Ayet “Ve in tevellev fa’lemu ennellahe mevlaküm nı’mel mevla ve nı’men nesıyr” ve halk arasında sıkça kullanılan “HasbinAllah niemel vekil, miemal mevla ve niemen nesir” duası da bir başka örnektir).
- “Kâfir, Farsça…”
- Arapçadır. “Tanrı’nın varlığını ve birliğini inkâr eden kimse” için kullanılır. Kuran’da “Kafirun” yani kafirler adlı bir sure de yer almaktadır.
- “Tespih, Farsça”
- Arapçadır. “Belirli dinî sözleri tekrarlamak veya elde oyalanmak için kullanılan, türlü maddelerden boncuk biçiminde yapılmış, genellikle otuz üç veya doksan dokuz taneden oluşmuş dizi” anlamına gelir. SubhanAllah diye zikre “tesbih”, Allahu Ekber diye zikre “tekbir” denir.
- “Münzevi, Farsça…”
- Arapçadır. İnziva kökünden gelmekte olup “Topluluktan kaçan, yalnız başına kalmayı seven” manasını haizdir.
- “Mevlit, Farsça…”
- Arapçadır. “viladet” doğmak kökünden geliyor. Evlat, velet, tevellüt gibi kelimeler de türetilmiş versiyonu. “Hz. Muhammed’in doğumunu, hayatını anlatan mesnevi, Bu mesnevinin okunduğu dinî tören, Doğma, doğum” anlamlarına gelmektedir.
- “Rayiha, Farsça…”
- Arapçadır. “Güzel koku” anlamındadır.
- “Kerime, Farsça…”
- Arapçadır. Kerim cömert anlamına gelirken kerime sözcüğü kerim kerimenin müennes (dişi, feminen hali). Osmanlı Türkçesinde kız evlat anlamında kullanılıyor.
- “Hattat, Farsça…”
- “Hatt” Arapça yazmak, Hattat da “çok güzel el yazısı yazan sanatçı” anlamına gelmektedir.
- “Aşk, Farsça…”
- Arapça. “Aşırı sevgi ve bağlılık duygusu, sevi, sevda, amor” manasını haizdir.
Soner Yalçın’ın Farsça sandığı Arapça sözcükler