Samsung’un Apple’a Karşı Kaybettiği Dava Nedeniyle Ödemesi Gereken 1 Milyar Dolar Tazminatı 30 Kamyona Yüklü 5 Centler Halinde Ödediği İddiası Doğru Değil
Bugün yine efsane trollemelerden birisini inceleyeceğiz. Konumuz, Samsung firmasının Apple’a tazminat ödemesini 30 kamyon dolusu bozuk para ile yaptığı iddiası.
İddianın kökeni aslında akıllı telefon üreticileri Apple ve Samsung arasındaki bir patent davasına dayanıyor. Samsung firmasının telefon ve tabletlerinde Apple ürünlerini taklit ettiği iddiası üzerine açılan dava 24 Ağustos 2012 tarihinde sonuçlanmış ve Samsung 1,05 milyar dolar tazminata mahkum edilmişti. Tahmin edileceği üzere bu son derece sansasyonel karar büyük ilgi topladı ve olayın üzerine çok sayıda yorum yapıldı.
Bu haberin elde ettiği büyük ilgiden mizah siteleri ve sosyal medya da büyük ölçüde yararlandı. Bunun güzel bir örneğini paperblog isimli internet sitesinin haberinde görmekteyiz. Site Samsung tarafından Apple’a tazminat ödemesinin bozu para ile yapıldığı yönünde mizahi bir haber yapmıştı. Ancak bu haber internet sitelerinde ve sosyal medyada büyük bir hızla yayıldı ve bir efsane haline gelerek “doğru bildiğimiz yanlışlar” arasındaki mümtaz yerini aldı.
Samsung’un Apple’a Kamyonla Bozuk Para Gönderdiğini Zannedenler
Bu tarz uçuk haberlerin doğruluğu araştırılmadan ve bir mantık süzgecinden geçirilmeden yayımlanması sık rastlanan bir durum. Ne yazık ki bu duruma ana akım olarak adlandırılabilecek medya kuruluşları da düşebiliyorlar. İlk örneğimiz Türkiye Gazetesi. Her ne kadar haber içeriğinde olaydan bir iddia olarak bahsetse de haberin başlığında, alt başlıkta ve haber fotoğrafında sansasyonel iddiayı tercih etmiş:
Samsung, 1 milyar dolarlık borcu böyle ödedi
Apple’a 1 milyar dolar ödemeye mahkum edilen Samsung, bu meblağı 5 sentlik madeni paralar halinde, 30 kamyonla Apple’a gönderdi.
Samsung, ABD’de görülen ve Apple’a karşı kaybettiği patent davasında bir milyar dolar tazminat ödemeye mahkum edilmişti. İnternetteki çeşitli kaynaklarda Samsung’un söz konusu tazminatı 5 sentlik madeni paralar halinde, 30 kamyonla Apple’a gönderdiği öne sürüldü. Paperblog sitesi, ağzına kadar 5 sent dolu 30 kamyonun bu sabah Apple’ın California, Cupertino’daki merkezine ulaştığını iddia etti.
Türkiye Gazetesi’nin Samsung ve Apple Arasındaki Patent Davasına İlişkin Haberi
Yine ana akım medya olmasa da ciddi bir teknoloji sitesi olan WebTekno sitesi de bu hataya düşenlerden. Site, her ne kadar doğrudan bu iddiayı haberleştirmese de gerçek olduğu varsayımıyla benzer bir olayın haberini şu şekilde vermiş:
Çin’de yer alan bir BMW satış ofisinden aldığı aracın 11 bin dolarlık peşinatını bozuk para ile ödeyen müşteri mağazayı birbirine kattı.
Geçtiğimiz gün, geçen yıllarda gördüğümüz Samsung-Apple olayını hatırlatacak bir olay yaşandı. Apple ile Samsung arasında yaşanan bozuk para ile ödenen tazminat durumuna benzer gibi görünen bu olay, farklı olarak içerisinde bir art niyet barındırmıyor. 60 bin dolarlık BMW almaya karar veren müşteri, ödemesi gereken 11 bin dolar değerindeki peşinatı, 400 bin yen bozuk para ile yapmak istediğini söyledi ve satış ofisi çalışanlarının bu ödemeyi onaylaması sonrasında koli koli bozuk parayla ödeme gerçekleşti.
WebTekno Sitesinin Bozuk Para ile Ödeme Haberinde Kullandığı Görsel
Eğitim Tercihi isimli site, faaliyet alanı ile ilgisi olmayan gündem haberleri yaparken bu hataya düşmüş:
Samsung Apple’a 30 kamyon dolusu bozuk para gönderdi
Apple ile arasındaki patent davasında 1 milyar dolar ödemeye mahkum olan Samsung, inanılmaz bir ödeme yolu seçti.
Apple ile Samsung arasında dünyanın pek çok yerinde açılmış patent davaları bulunuyor. İki teknoloji devi ise bu davalar arasında en çok ABD’de açılanı önemsiyordu. Geçtiğimiz günlerde ABD’deki mahkeme dava sonucunu açıkladı ve Samsung Apple’a 1 milyar dolar ödemeye mahkum edildi.
Samsung yönetimi ise ödemeyi yapmak için akıl almaz bir yol tercih etti. Bozuk para halinde 1 milyar dolar doldurulan 30’dan fazla kamyon, geçtiğimiz sabah Apple’ın California’daki merkezine ulaştı. Kapıdaki görevlilerin ‘Bir yanlışlık olmuştur’ demelerine karşı gerçek, Apple CEO’su Tim Cook ile Samsung CEO’su Kwon Oh Hyun’un konuşmasından sonra ortaya çıktı.
Samsung, mahkemenin verdiği kararda bulduğu bir açığı değerlendirmişti. Verilen kararda 1 milyar doların nasıl ödeneceği belirtilmiyordu. Samsung da bu rekor tazminatı bozuk para olarak ödemeyi tercih etti. Yaklaşık 20 milyar adet 5 sent ile doldurulan kamyonları sabah saatlerinde şirket bahçesinde gören çalışanlar şaşkınlıklarını gizleyemezken Tim Cook, Samsung’un intikamını ‘adilik’ olarak yorumladı.
Bu şakaya inanan sayısı bir hayli fazla ve dolayısıyla sosyal medyadan da çok sayıda örnek getirmek mümkün. Ancak son örneğimizi sosyal medyada gördüğümüz farklı bir yaklaşım ile verelim. Milliyet gazetesi teknoloji servisi bu haberi, doğru olmadığının anlaşılmasından yıllar sonra bir “tık tuzağı” (“clickbait”) taktiği için kullanmış:
Milliyet Teknoloji Servisinin “Tık Tuzağı” Haberi
Haberin Doğruluk Payı Nedir?
Samsung firmasının Apple’a tazminat ödemesini 30 kamyon dolusu bozuk para ile yaptığı yönündeki iddianın gerçekle ilgisi bulunmamaktadır.
Yazının başında da belirttiğimiz gibi, söz konusu haber paperblog isimli internet sitesinin mizah bölümünün eseri. Bu husus gözden kaçmış olsa da söz konusu haber mantık süzgecinden geçirildiğinde doğru olma ihtimalinin oldukça düşük olduğu anlaşılabilmektedir.
Bu tarz haber ve iddiaları ele alan snopes.com sitesinde yapılan analiz incelemeye değer:
- Söz konusu haber, mahkeme kararının birkaç gün sonrasında ortaya çıktı. Ancak bilindiği üzere bu denli büyük davaların sonucunun kesinleşmesi oldukça uzun sürmektedir. Mahkemenin aldığı karara Samsung firması itiraz etmiştir. Kesin sonuç alınması ve tazminatın ödenmesi yıllar sürecek bir süreçtir.
- 1 milyar doların 5 sentlik madeni para ile ödenebilmesi için 20 milyar adet bozuk para gerekmektedir. Bu kadar çok sayıda madeni paranın toplanabilmesi için ABD darphanesinin on yıllar boyunca bastığı bütün paraların Samsung tarafından elde edilmesi gerekmektedir. Örneğin 2011 yılında basılan toplam 5 sentlik para sayısı 1 milyarın altındadır.
- 5 sentlik para yaklaşık 5 gramdır. 1 milyar dolarlık bir toplamın ağırlığı 110 bin tona ulaşmaktadır. Sırf ağırlık açısından bakıldığında bile bu miktarda bozuk paranın taşınabilmesi için yaklaşık 2755 adet kamyon gerekmektedir.
Görüleceği üzere söz konusu iddianın hiçbir mantıklı yönü de bulunmamaktadır.
