Paylaşılan Videodaki Yapay Marul ve Lahana, İnsanların Yemesi İçin Değil Vitrinde Sergilenmesi İçin Balmumu, Likit Plastik ve Boya Kullanılarak Oluşturulmuş
“Çin işi sahteciliğin geldiği son nokta” vurgusuyla gıda boyası ve çeşitli sıvılarla yapay / sentetik / sunî / sahte / kimyasal / plastik marul ve beyaz lahana üretildiği iddiasıyla sosyal medyada tepkiyle paylaşılan videoları ele alacağız…
Restoranlarda numune olarak kullanılması için su, balmumu ya da likit plastik ve boya kullanılarak üretilen sahte marul ve lahanayı insanların yemesi için üretildiğini sanarak aktaran sanılan sosyal medya paylaşımları şöyle örneklenebilir:
“ÇİNİN %100 SENTETİK KİMYASAL PLASTİK MARUL YAPIMI…Çin dünyayı yok etmeye devam ediyor gerçek olan ne varsa şeytani bir Akılla sahtelerini yapıyor insanlara yediriyor bunları yiyenin başına neler gelir çin yıllık 34 milyon ton marul lahana üretiyor ne kadarı plastik Acaba”
Her şeyin sahtesini üreten Çinliler şimdide doğal sebzelere el attı. Sahte marulun yapımını izleyince gözlerinize inanamayacaksınız.”
Bazen de Çin’de marul ve lahananın sahtesinin üretildiği vurgusuyla tık tuzağı başlıklara başvurulduğu; ancak haber metninde bu sahte ürünlerin vitrin için hazırlandığının aktarıldığı görülebiliyor.
“Çinliler marulun ve beyaz lahananın da sahtesini yaptılar!
Çakma mallarıyla bilinen Çin, çakma yiyecek işine de girmiş gibi görünüyor. Çinliler, gıda boyalarıyla ve çeşitli sıvılarla sahte marul ve beyaz lahana üretiyor. Dışardan bakıldığında gerçeğiyle ayrıt edilemeyen yiyecekler servise hazır hale getirilerek vitrine yerleştiriliyor.”
Yaygın şekilde paylaşılan yapay marul ve lahana üretimine ait videolar Youtube üzerinden şu şekilde örneklenebilir:
Not etmek gerekir ki, paylaşılan görüntülerin bir bölümü Çin Halk Cumhuriyeti’nden değil Japonya’dan…
Videoların Çin yerine Japonya’da suyun içinde sahte marul üretildiği vurgusuyla paylaşıldığına da şahit olabiliyoruz.
Tüketime yönelik hazırlandığı sanılarak paylaşılan sahte marul ve lahana, Japonya ve Çin gibi ülkelerdeki restoranlarda müşterilerin siparişlerine kolay karar verebilmeleri için menülerdeki yiyeceklerin numunelerinin teşhiri için kullanılıyor.
Gerçekçi görünen bu gibi yapay ürünlerin numune yiyeceklerde kullanılması Japonya ve Çin gibi ülkelerde oldukça yaygın bir uygulama.
Kotaku.com‘da yayımlanan bir yazıda sosyal medyada sıklıkla yanlış bağlamda sunulan videolarında görülen “sahte yiyecek”lerin gerçek mahiyetine şöyle değinilmişti:
Birçok Japon restoranında ön tarafta plastik yiyecekler var. Sahte yemekler, menüye ek olarak işlev görür, böylece insanlar yemeklerin gerçekte nasıl göründüğünü görebilirler. Ve bu sahte yemeğin yapılma şekli büyüleyici.
Daha önce yayınlandığı gibi, plastik gıdaya Japonca’da “shokuhin numunesi” (食品サンプル) veya “gıda numunesi” denir. Birçok restoran, örneğin gerçek anlaşmayı doğru bir şekilde temsil etmesini sağlamak için gerçek yemekler kalıplanarak sahte gıda ustalarıyla yakın çalışır.
Daha önce BuzzFeed, First We Feast ve Kitchn adlı internet sitelerinde Çin’in insanları kandırdığına yönelik komplo teorilerinin bir parçası olarak sunulan sentetik ürünlerin bir “kopya sanatı” örneği olduğu, bu akımın da revaçta olduğu vurgulanmıştı.
Paylaşılan videoların orijinal versiyonlarında bal mumu ve boya kullanılarak üretilen cisimlerin “numune” olduğunun vurgulandığı görülebiliyor.
Videodaki sahte marulun üretiminin balmumu kullanılarak nasıl gerçekleştirildiği şu şekilde özetlenmişti:
“Sıcak balmumu karışımını su dolu leğenin içine döken usta, daha sonra balmumunu adeta açıyor. Daha sonra bu açtığı balmumunu marul gibi top haline getiren usta, son olarak üzerine bir kat daha balmumu ekliyor. Büyük marulun üzerine son küçük parçayı da ekleyince, gerçeğinden ayırt edilemez hale geliyor.”
Hızlı bozulabilecek yapıya ve ucuz fiyata sahip marul ve lahananın balmumu, likit plastik ve boya kullanılarak oluşturulmasının hem pratik olarak anlamlı hem de tüketilmesi hâlinde fark edilemeyecek nitelikte olmadığını da vurgulamakta fayda var.
