Radyasyona Karşı Halka Güven Vermek İçin Kameralar Karşısında Çay İçen Bakan Cahit Aral 

&

Kanserden Öldüğü İddiası

Çernobil Nükleer Santralinde meydana gelen radyoaktif sızıntının ardından “çayda radyasyon yok, ben içiyorum siz de için” sözleriyle gündeme gelen (kanserden ötürü yaşamını yitirdiği öne sürülen) eski Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral’ın 2011 yılında 84 yaşında kalp yetmezliği yüzünden vefat ettiği basına yansımıştı.

 

Sovyetler Birliği’ne bağlı Kiev’in Pripyat ilçesinde bulunan Çernobil Nükleer Santralinde 26 Nisan 1986 tarihinde meydana gelen patlamanın ardından oluşan nükleer sızıntı, Sovyet Rusya başta olmak üzere Rusya’ya komşu ülkelerde endişeye yol açmıştı. Çernobil’in yol açtığı nükleer sızıntının yayıldığı Sovyet Rusya’da ve komşu ülkelerde kanser vakalarında artış gözlemlenmişti.

 

çernobil harita

 

Karadeniz üzerinden gelen radyasyonun ülkemize etkisi büyük endişe uyandırmıştı. Özellikle yayılan radyasyonun Karadeniz Bölgesinde yetişen çaya bulaşıp bulaşmadığı ülkemiz kamuoyunda uzun süre tartışılmıştı.

 

çernobil radyoaktivite

 

Hava akımlarıyla yayılan radyasyonun Türkiye’deki çay üretimine olan etki süreci ile yetkililerin açıklama ve eylemleri şöyle özetlenebilir:

  • Facianın ardından 1 Mayıs günü SSCB büyükelçisi, Türk yetkilileri Karadeniz’de ölçüm yapmaları konusunda uyardı.
  • Türkiye Atom Enerjisi Başkanı (TAEK) Prof. Dr. Ahmet Yüksel Özemre “Olay mevzii bir olay; Türkiye’ye ulaşsa bile etkilemez” dedi.
  • 3 Mayıs günü radyoaktif bulutların Türkiye’ye ulaştığı ve oranın 7 kat arttığı açıklandı.
  • Edirne’de yağan yağmurdan dolayı TRT su birikintilerinin kullanılmamasını ve hayvanların otlatılmaması uyarısında bulundu.
  • 3 Eylül günü Avrupa ülkeleri radyasyonlu olduğu gerekçesiyle Türkiye’den fındık alımını durdurdu.
  • 28 Kasım günü Hollanda sağlık bakanlığı Türk çayında yüksek oranda radyasyon var açıklamasında bulundu.
  • 29 Kasım günü Çay-Kur genel müdürü “Çayda radyasyon var” iddialarını “batı tezgahı” olarak nitelendirdi. Müdürlük çay kaynatıldığında radyasyonun 5-6 kat düştüğünü iddia etti.
  • 2 Aralık günü efsanevi sanayi bakanı Cahit Aral çaydaki radyasyonun zararsız olduğunu ileri sürerek çay içti.
  • 14 Aralık günü Federal Almanya, Türkiye’den alınan 13 ton çayı iade etti.
  • Kasım 1987’de TAEK depolarında 60 bin ton çay olduğunu iddia etti.
  • Ağustos 1988’de depolanmış çayın 40 tonu imha edildi.

 

çernobil uydu görüntüleri

Böylesi bir ortamda 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren “vücudumuz her şeye alışmış… Radyasyon madyasyondan bize bir şey olmaz“, dönemin Başbakanı (ve 8. Cumhurbaşkanı) Turgut Özal ise “azıcık radyasyondan bir şey olmaz“, “radyasyonlu çay lezzetli oluyor” şeklinde söylemlerde bulunmuştu. Çernobil faciasının ardından Türkiye kamuoyunu rahatlatmak adına ülkemiz kurum yetkilileri de “radyasyon Türkiye’ye ulaşsa bile etkilemez“, “çay kaynatıldığında radyasyonun 5-6 kat düşer” şeklinde açıklamalar yapmıştı.

 

turgut özal radyasyonlu çay daha lezzetli

 

1993 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bu konuda bir soruşturma açılması tartışılsa da soruşturmanın gerçekleştirilmesi teklifi Meclis’te kabul edilmemişti. Çernobil’deki patlamanın ardından özellikle 2 Mayıs 1986 tarihinden itibaren ülkemiz topraklarında yüksek oranda radyoaktivite tespit edildiği ve bu durum hakkında hükümet tarafından bilinçli bir karartma uygulandığı ve gerçeklerin halktan saklandığı öne sürülmüştü.

 

zirveden radyasyon şakası

 

Dönemin Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral ise Rize’de çay içerek, nükleer sızıntının zararlı olmadığını kanıtlamaya çalışmıştı. Türk çayının radyasyon bakımından kesinlikle tehlikesiz olduğunu belirten Cahit Aral, basın toplantısında son derece koyu demli çay içmiş ve “eğer çaydaki radyasyondan 10 kişinin bile öleceğine inansak, çayı imha eder, 150 milyarlık ithalat yapardık” demişti.

 

Cahit Aral’ın çay içmesini konu edinen Milliyet Gazetesinin 9 Aralık 1986 tarihli “Çaycı Bakan” başlıklı haberi

 

Cahit Aral ayrıca “dinine, imanına inana radyasyon var demez. Radyasyon haberlerinin büyütülmesi yüzünden turizmimiz de, ticaretimiz de aksadı” şeklinde açıklama da yapmıştı.

 

Cahit Aral’ın “Türkiye’de Radyasyon Var Diyenler Dinsizdir” Açıklamasının Yer Aldığı Günaydın Gazetesinin Manşeti

 

18 Aralık 1992 tarihinde Milliyet Gazetesinde yayımlanan röportajda Cahit Aral’ın radyoaktif felaket konusunda o zaman oldukça geç kalındığını itiraf ettiği, felaketten 33 gün sonra konuyla alakalı bir komite kurulduğunu, olan bitenin tespitinin ise iki ay sonra yapılabildiğini belirttiği ve Türk halkı için üzgün olduğunu dile getirdiği aktarılmıştı. Ancak Aral, yayımlanmasının kısa süre ardından bu röportaj içeriğini yalanlamıştı.

 

cahit aral özür

 

cahit aral radyasyon özrü

 

2011 yılında Japonya’da meydana deprem ve tsunami sonrasında Fukuşima nükleer santralinde oluşan sızıntı ardından yaptığı açıklamada Aral, Turgut Özal’ın “iç de millet rahatlasın” şeklinde önerisinin ardından çay içerek radyasyonun bulunmadığını ispatlamaya çalıştığını belirtmişti.

Aral, “O dönem bunu kimse yazmadı. Gazeteciler geldi, ellerinde radyasyon ölçme cihazı var. Para çıkarıp çay aldırdım. Masanın üzerine torba torba koyduk, aleti getirdim hiçbirinde alarm vermedi. Bir televizyon getirttim. Açtırdım ve ona doğru yürümeye başladım. Cihaz ötmeye başladı. Televizyonun yaydığı radyasyon daha fazlaydı” ifadelerini kullanmıştı.

 

cahit aral çay içerken

 

Çayda radyasyonun varlığını kabul etse de, radyasyon düzeyinin insan sağlığı açısından zararsız olduğunu iddia eden Bakan Aral, milyonlarca insanın kanser olmasına sebep olmakla suçlanmıştı.

Kanser nedeniyle 25 Haziran 2005 tarihinde 33 yaşında hayatını kaybeden Kazım Koyuncu, Çernobil’deki patlamanın etkisiyle yayılan radyasyondan etkilenen çayın tüketimi hakkında şu ifadeleri kullanmıştı:

“O çayı içen biri geri zekâlıdır… Ben kendi zekâmla ve felsefemle ölümü, hayatı uzatabilirim, kısaltabilirim, her şeyi yapabilirim. Peki benim köyümdekiler, anasının kuzusu çocuklar, 16 yaşındaki kız o neyi düşünsün, hangi felsefeyi düşünsün? Onun annesi hangi felsefeyle acısını yumuşatsın? Sen kimsin, o acıları onlara tattırabiliyorsun? Bu ülkenin politikacılara, yalancılara ihtiyacı yok. Kendi onuruna sahip çıkmış, kendi kişiliğine sahip çıkmış haline ihtiyacı var.”

(Bir Şey Ürettim Ben)

Eski Sağlık Bakanı Recep Akdağ ise Karadeniz’deki kanser vakalarının Çernobil kazasıyla artmadığını iddia etmişti. AK Parti Gümüşhane Milletvekili ve TBMM Kanser Araştırma Komisyonu Başkanı Doç. Dr. Kemalettin Aydın, dönemin Başbakanı Turgut Özal ve Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral tarafından vatandaşlara “çayları korkmadan için” telkininin haklı olduğunu, Çernobil’in Doğu Karadeniz’e etkileri konusunda yaptıkları bütün değerlendirmelerde Çernobil kazasındaki radyoaktivitenin Türkiye’deki kanser vakalarının artışına neden olmadığının tespit edildiğini öne sürmüştü.

 

Cahit Aral’ın Vefat Nedeni Kalp Yetmezliği

Radyasyon konusunda benden başkası konuşamaz” diyen Cahit Aral “Karadeniz’e bir damla mürekkep düştü diye Karadeniz kirlenir mi?“, “Avrupa’da hiç kimse sahillerimiz radyasyonla kirlendi, yiyeceklerimizi kontrolden geçirerek yiyoruz demiyor. Biz ise bu laflarla turist kaçırıyoruz. Suudi Arabistan bile kamyonlarımızı kontrole başladı” gibi ifadelerde bulunmuştu.

Cahit Aral’ın yaptığı çay içme gösterisinin radyasyon yayılımı konusunda halkı teskin etme noktasında pek başarılı olduğu söylenemez. Aksine, yıllar sonra, kameralar karşısında çay içen Cahit Aral’ın Çernobil’in neden olduğu ölümcül bir kanser türüne yakalandığı ve radyasyondan ötürü oluşan bu kanser nedeniyle öldüğü iddia edilmeye başlandı.

Cahit Aral’ın kanserden ötürü hayatını kaybettiği iddiası günümüzde dahi hâlâ varlığını korumakta… Siyasetçilerin (Ankara Büyükşehir Belediyesi eski başkanı Melih Gökçek’in Ankara’nın şebeke suyunun asbestli olmadığını ispatlamak için basın toplantısında su içmesi, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Bekir Pakdemirli’nin satılan etlerde şarbon vakasının olmadığını iddia etmesi gibi) benzer söylemlerinin gündeme gelmesi halinde sıklıkla öne sürülmektedir.

 

Sinan Oğan’ın Cahit Aral’ın Kanser Nedeniyle Vefat Ettiğini İddia Ettiği Tweeti

 

Ancak, Karadeniz Bölgesinde yetişen çayın Çernobil faciasından ötürü yayılan radyasyondan etkilenmediğini ispatlamak için kameralar karşısında çay içen Cahit Aral’ın vefat nedeni olarak kanser zikredilmemişti. Cahit Aral’ın, 1 Kasım 2011 tarihinde 84 yaşındayken İstanbul’da tedavi gördüğü Florence Nightingale Hastanesinde “kalp yetmezliği” nedeniyle vefat ettiği basına yansımıştı. Aral’ın vefatına kanserin sebep olduğuna dair bir bilgiye rastlanamıyor.

 

Cahit Aral’ın Kanserden Öldüğünü İddia Eden Yazarlar

Cumhuriyet Gazetesi köşe yazarı Mine Kırıkkanat 28 Mayıs 2018 tarihinde sosyal medya hesabındaki bir paylaşımında Cahit Aral’ın kanserden öldüğünü iddia etmişti.

 

Yorumunuzu yazınız...